การทับศัพท์ในภาษาไทย

ราชบัณฑิตยสถานได้ประกาศหลักการทับศัพท์ไว้อย่างเป็นทางการ ทั้งจากภาษาอังกฤษไปเป็นภาษาไทย ซึ่งเป็นการทับศัพท์แบบผสมทั้งถอดอักษรและถ่ายเสียง  และจากภาษาไทยไปเป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นการถ่ายเสียงเท่านั้น

ในการทับศัพท์จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย อักษรโรมันหลายตัวสามารถถอดด้วยอักษรไทยแบบหนึ่งต่อหนึ่ง เช่น d=ด, r=ร, l=ล, f=ฟ เป็นต้น และสามารถแปลงกลับได้ตัวเดิม แต่ก็มีอักษรโรมันบางตัวที่สามารถอ่านได้หลายเสียงในภาษาอังกฤษ หรือไม่มีเสียงที่เหมือนกันในอักษรไทย ส่วนนี้จึงต้องใช้การถ่ายเสียงเข้าช่วย โดยเฉพาะกับอักษรที่เป็นสระ เช่น a อาจเทียบเท่ากับเสียง เออะ อะ อา เอ แอ ออ หรือทวิอักษร th ที่ออกเสียงเป็น /θ/, /ð/ ก็ต้องดูว่าต้นฉบับอ่านอย่างไรจึงจะสามารถทับศัพท์ได้ใกล้เคียงที่สุด ส่วนนี้จึงมักจะเป็นปัญหาอันเนื่องจากแต่ละคนอ่านไม่เหมือนกันหรืออ่านด้วยต่างสำเนียง ตัวอย่างเช่น tube ภาษาอังกฤษแบบอเมริกันอ่านว่า /tub/ จึงทับศัพท์ว่า ทูบ ส่วนภาษาอังกฤษแบบบริเตนอ่านว่า /tyub/ จึงทับศัพท์ว่า ทิวบ์ หรือในกรณีที่ยึดถือหลักการทับศัพท์ต่างกัน เช่น theta อาจทับศัพท์เป็น ทีตา, ธีตา, เธตา, ซีตา, เซตา ซึ่งเป็นการทับศัพท์ตามใจและไม่มีหลักที่แน่นอน อย่างไรก็ตาม คำทับศัพท์ภาษาอังกฤษบางคำก็ได้รับการบรรจุลงในพจนานุกรมภาษาไทย เพื่อกำหนดการสะกดคำในภาษาให้ตรงตามพจนานุกรมอย่างถาวร และถือว่าเป็นคำยืมในภาษาไทย

ส่วนการทับศัพท์ภาษาไทยไปเป็นภาษาอังกฤษ ถึงแม้อักษรไทยบางตัวจะสามารถแทนได้ด้วยอักษรโรมันแบบหนึ่งต่อหนึ่งได้เช่นกัน แต่ก็มีอักษรไทยจำนวนมากที่กำหนดให้แทนด้วยอักษรตัวเดียวกัน หรือต้องใช้อักษรโรมันมากกว่าหนึ่งตัวเข้ามาประกอบ เช่น ฐ-ฑ-ฒ-ถ-ท-ธ=th, ง=ng, สระเอือ=uea บางครั้งพยัญชนะต้นและพยัญชนะสะกดก็ใช้อักษรโรมันต่างกันด้วย เช่น บ ถ้าเป็นพยัญชนะต้นใช้ b ถ้าเป็นพยัญชนะสะกดใช้ p เมื่อแปลงอักษรไปทั้งหมดแล้วทำให้ไม่สามารถถอดกลับมาเป็นอักษรไทยอย่างเดิมได้ และอาจทำให้คำอ่านเพี้ยนไปบ้าง ตัวอย่างเช่น บางกอก ทับศัพท์ได้เป็น Bangkok แต่ชาวต่างประเทศอาจจะอ่านว่า แบงค็อก ซึ่งก็เป็นเพียงเสียงอ่านที่ใกล้เคียงเท่านั้น ไม่ใช่เสียงที่แท้จริง

การทับศัพท์ คือการดำเนินการแปลงข้อความจากระบบการเขียนหรือภาษาหนึ่งไปสู่อีกระบบหนึ่ง

อย่างมีหลักการ เพื่อให้สามารถเขียนคำในภาษาต่างประเทศด้วยภาษาและอักษรในภาษานั้น ๆ ได้สะดวก เช่น การทับศัพท์ภาษาอังกฤษซึ่งเขียนด้วยอักษรโรมัน มาเป็นอักษรไทยเพื่อใช้ในภาษาไทย หรือการทับศัพท์ภาษาไทย ไปเป็นอักษรโรมันเพื่อใช้ในภาษาอังกฤษ เป็นต้น ส่วนมากใช้กับวิสามานยนาม อาทิ ชื่อบุคคล สถานที่ หรือชื่อเฉพาะที่ไม่สามารถแปลความหมายเป็นภาษาอื่นได้โดยสะดวก

การเขียนคำทับศัพท์ภาษาต่างประเทศตามระบบของราชบัณฑิตยสถาน
                   การทับศัพท์ให้ถอดอักษรในภาษาเดิม พอควรแก่การแสดงที่มาของรูปศัพท์ และให้เขียนในรูปที่อ่านได้สะดวกในภาษาไทย การวางหลักเกณฑ์ ได้แยกกำหนดหลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาต่าง ๆ แต่ละภาษาไป คำทับศัพท์ที่ใช้กันมานานจนถือเป็นภาษาไทย และปรากฏใน พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แล้ว ให้ใช้ต่อไปตามเดิม เช่น ช็อกโกเลต ช็อกโกแลต เชิ้ต ก๊าซ แก๊ส คำวิสามานยนามที่ใช้กันมานานแล้ว อาจใช้ต่อไปตามเดิม เช่น Victoria = วิกตอเรีย, Louis = หลุยส์ หรือ Cologne = โคโลญ เป็นต้น ศัพท์วิชาการซึ่งใช้เฉพาะกลุ่ม ไม่ใช่ศัพท์ทั่วไป อาจเพิ่มเติมหลักเกณฑ์ขึ้นตามความจำเป็น

ตัวอย่างคำทับศัพท์จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน

football          =       ฟุตบอล

cell            =  เซลล์
James Watt    =   เจมส์ วัตต์

pattern       =  แพตเทิร์น
Missouri         =   มิสซูรี
broccoli          =   บรอกโคลี

California         =   แคลิฟอร์เนีย
general           =   เจเนอรัล

sweater            =   สเวตเตอร์
booking          =   บุกกิง
Snoopy           =   สนูปปี   

gnat              =   แนต    
knight           =   ไนต์    
psycho         =   ไซโค    
pneumonia   =   นิวมอเนีย 

Worcester     =   วูสเตอร์    
 Marble Arch  =   มาร์บะลาช    

กงสุล	consul	กปิตัน	captain
ก๊อบปี้	copy	กอริลลา	gorilla
กอล์ฟ	golf	กัปตัน	captain
กราฟ	graph	การ์ตูน	cartoon
กิโล	kilo	กีตาร์	guitar
แก็ง	gang	แกโดลิเนียม	gadolinium
แก๊ป	cap	แกมมา	gamma
แกรนิต	granite	แกรไฟต์	graphite
แกลเลียม	gallium	แก็ส , ก๊าซ	gas
ค
คริสต์	christ	คริสต์มาส	christmas
คริสเตียน	christian	คลอรีน	chlorine
คลอโรฟอร์ม	chloroform	คลอโรฟิลล์	chlorophyll
คลัตช์	clutch	คลินิก	clinic
ควินิน	quinine	ค๊อกคัส	coccus
ค๊อกเทล	cocktail	คอเคซอยด์	caucasoid
คอนเดนเซอร์	condenser	คอนแวนต์	convent
คอนเสิร์ต	consert	คอมพิวเตอร์	computer
คอมมานโด	commando	คอมมิวนิสต์	communist
คอยล์	coil	คอร์ด	chord
คอสติกโซดา	caustic  soda	คัทลียา	cattleya
คาร์บอน	carbon	คาร์บอนไดออกไซด์	carbon  dioxide
คาร์บอนมอนอกไซด์	carbonmonoxide	คาร์บอเนต	carbonate
คาร์บอลิก	carbolic	คาร์บูเรเตอร์	carburator
คาร์โบรันดัม	carborundum	คาร์โบไฮเดรต	carbohydrate
คาราวาน	caravan	คูปอง	coupon
คูเรียม	curium	เค้ก	cake
เคเบิล	cable	Advertisement
เรื่องน่าสนใจจากสมาชิกท่านอื่น
ให้คะแนน BLOG นี้ ไม่มีความเห็น เกี่ยวกับเรื่อง เขียนคำทับศัพท์ให้ถูกต้อง.....ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน