บทนำ
การศึกษามีความสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ จึงได้มีการปฏิรูปทางการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพและยกระดับคุณภาพมาตรฐานการศึกษาให้เข้าสู่ระดับสากล โดยมุ่งเน้นกระบวนการเรียนการสอน การปฏิรูปหลักสูตร การปฏิรูปวิชาชีพครูและบุคลากรทางการศึกษา สอดคล้องกับพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ 2542 มาตรา 6 (สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ, 2542, หน้า 8-9) ที่กล่าวถึงการจัดการศึกษาต้องเป็นไปเพื่อพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความรู้ และคุณธรรม มีจรยธรรมและวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ทั้งนี้เพื่อการบรรลุวัตถุประสงค์ดังกล่าว จึงต้องอาศัยการบริหารการศึกษาเกี่ยวกับการเรียนการสอนที่ใช้การนิเทศเป็นกระบวนการหลักดำเนินงาน ซึ่งการบริหารทางการศึกษาถือได้ว่าเป็นเครื่องมือที่จะทำให้กระบวนการอื่นดำเนินการไปสู่ความสำเร็จของโรงเรียนที่เป็นมาตรฐานสากลได้โดยผู้บริหารต้องอาศัยหลักการวางแผน การจัดองค์การ การสั่งการ การประสานงานและการควบคุม (สุภาพร พิศาลบุตร, 2542, หน้า 2) ที่ประกอบด้วย 16 ขั้นตอน คือ 1) มีการจัดทำเอกสาร สื่อ ที่สนับสนุนการดำเนินงาน 2) มีการประชุมสัมมนาสร้างความเข้าใจการขับเคลื่อนโรงเรียน 3) จัดประชุมปฏิบัติการเพื่อทบทวนแผนกกลยุทธ์ของโรงเรียน 4) จัดตั้งภาคีเครือข่ายและคณะกรรมการประสานงานโรงเรียน 5) คัดสรรและจัดหาสื่อ เอกสารตำราเรียนที่มีคุณภาพระดับสากล6) ประชุมปฏิบัติการจัดทำแนวทางการพัฒนาหลักสูตรและการสอน 7) พัฒนาผู้บริหาร ครู และบุคลากรทางการศึกษาเพื่อเพิ่มสมรรถนะความเป็นครูมืออาชีพ 8) วิจัยและพัฒนารูปแบบเกี่ยวการพัฒนาโรงเรียนแบบมีส่วนร่วม 9) พัฒนาการมีส่วนร่วม 10) พัฒนารูปแบบหลักสูตรการสอน 11) จัดกิจกรรมให้เทียบเคียงมาตรฐานสากล 12) จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ทุกระดับ 13) สรรหาโรงเรียนต้นแบบ 14) นิเทศ กำกับ ติดตามผล 15) ประเมินผลการดำเนินงาน รายงาน ประชาสัมพันธ์ และเผยแพร่ และ 16) สัมมนานำเสนอผลงานเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ยกย่อง เชิดชูเกียรติ (นโยบายและแผนการบริหารงาน โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี, 2557, หน้า 12-18)
จากขั้นตอนดังกล่าวในการดำเนินงานของโรงเรียนที่เป็นมาตรฐานสากลนั้น โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี ได้มีการดำเนินงานทุกขั้นตอนแล้ว หากแต่ในขั้นตอนที่ 8, 9 และ 10 เกี่ยวกับการมีส่วนร่วมนั้นผู้บริหารจะต้องทำการศึกษาว่าในการดำเนินงานตามโครงการของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีประสบกับปัญหาอะไรและปัญหานั้นมีลักษณะอย่างไร รูปแบบในการบริหารจัดการโรงเรียนที่จะให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ควรเป็นเช่นไร เพื่อพยายามจัดการศึกษาให้เป็นไปตามแนวทางของโรงเรียนมาตรฐานสากลที่ประสบความสำเร็จได้ ดังนั้น ความสำเร็จและความล้มเหลวขึ้นอยู่กับวิธีการที่นำมาใช้ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงในองค์กรมีผลกระทบต่อขั้นตอนกระบวนการในการทำงาน
จากแนวคิดและเหตุผลดังกล่าวที่ต้องการพัฒนาโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีเป็นโรงเรียนมาตรฐานสากลได้นั้น ควรมีการศึกษาผลการดำเนินงานของโรงเรียนว่าการสร้างโรงเรียนมาตรฐานสากลนั้นเป็นอย่างไร มีการดำเนินงานประสบผลสำเร็จหรือไม่อย่างไร โดยผู้ศึกษาในฐานะรองผู้อำนวยการสถานศึกษาโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีจึงได้ให้ความสนใจที่จะประเมินผลโครงการตามรูปแบบจำลองซิปป์ (CIPP Model) เกี่ยวกับโครงการที่มีผลต่อโรงเรียนมาตรฐานสากลว่าเป็นอย่างไร โดยผลที่ได้รับจากการศึกษาครั้งนี้ผู้ศึกษาหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะให้ข้อค้นพบเรื่องรายละเอียดในด้านสภาพแวดล้อม ปัจจัยนำเข้าเบื้องต้น กระบวนการดำเนินงานและผลผลิตที่เกิดขึ้นจากโครงการ อันจะสามารถใช้เป็นข้อสรุปที่มีคุณค่าทางด้านการศึกษาเชิงประเมินผลโครงการและเป็นข้อมูลสำหรับการตัดสินใจแก่ผู้บริหาร อีกทั้งผู้เกี่ยวข้องสามารถนำไปพัฒนาโครงการในด้านการบริหารตามแนวคิดโรงเรียนมาตรฐานสากลดังกล่าวให้มีประสิทธิภาพได้ดียิ่งขึ้นต่อไป
วัตถุประสงค์ของการประเมิน
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลโดยใช้รูปแบบจำลอง CIPP Model โรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดชลบุรี ด้านบริบทของโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล ด้านปัจจัยนำเข้าเบื้องต้น ด้านกระบวนการการดำเนินงานของโครงการ และด้านผลผลิต
วิธีดำเนินการประเมิน
การประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลกรณีศึกษาโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีเป็นการวิจัยเชิงประเมิน (Evaluation Research) ที่ประยุกต์ใช้ตามรูปแบบการประเมิน CIPP Mode ของสตัฟเฟิลบีม โดยใช้แบบสอบถามที่ผู้ตอบประกอบด้วยกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหาร ครู นักเรียน และผู้ปกครอง รวมทั้งสิ้นจำนวน 395 คน แล้วทำการวิเคราะห์เพื่อหาร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการประเมินโครงการ
กลุ่มผู้บริหาร และ กลุ่มครูผู้สอน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับการประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่าผลการประเมินโครงการมาตรฐานสากลด้านกระบวนการอยู่ในระดับมาก รองลงมาคือด้านผลผลิต ด้านบริบท และด้านปัจจัยนำเข้า ตามลำดับ โดยด้านบริบทกลุ่มผู้บริหารสถานศึกษาส่วนใหญ่มีความคิดเห็นว่าโครงการมีวัตถุประสงค์ชัดเจนสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ของโรงเรียน เนื่องจากโครงการมีความชัดเจนในเรื่องของวัตถุประสงค์ และสามารถนำไปปรับใช้กับการดำเนินชีวิตได้ ในส่วนของกลุ่มครูผู้สอนที่เห็นว่าด้านบริบทตามโครงการมีวัตถุประสงค์ชัดเจนสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ของโรงเรียนและเป็นไปเพื่อส่งเสริมภาพลักษณ์ของโรงเรียนในทางที่ดี
กลุ่มนักเรียนมีความคิดเห็นเกี่ยวกับการประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่าผลการประเมินโครงการมาตรฐานสากลด้านกระบวนการอยู่ในระดับมาก รองลงมาคือด้านปัจจัยนำเข้า และด้านผลผลิต ตามลำดับ โดยมองว่าปัจจัยนำเข้าว่าโครงการมีเครื่องของโครงสร้างหลักสูตร/เนื้อหาวิชาที่มีความเหมาะสมครูผู้สอนที่มีความรู้ความสามารถ ความถนัดส่วนบุคคล
ในส่วนของกลุ่มผู้ปกครองมีความคิดเห็นเกี่ยวกับการประเมินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล พบว่าผลการประเมินโครงการมาตรฐานสากลด้านบริบทอยู่ในระดับมาก รองลงมาคือด้านผลผลิต ตามลำดับ โดยเห็นว่าโครงการมีวัตถุประสงค์ชัดเจน สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ของโรงเรียน และตรงกับความต้องการของตนเอง
สรุป
การดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ของโรงเรียนและตรงกับความต้องการจำเป็นของผู้เกี่ยวข้องอยู่ในระดับมาก โดยเฉพาะวัตถุประสงค์ของโครงการสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ของโรงเรียน และวัตถุประสงค์ของโครงการตรงกับความต้องการของโรงเรียน รองลงมาในประเด็นวัตถุประสงค์ของโครงการความชัดเจน ด้านปัจจัยนำเข้าในมุมมองของกลุ่มผู้บริหาร ครู และนักเรียน เห็นด้วยว่าการดำเนินงานโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลของโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรี มีงบประมาณ บุคลากร สื่อ วัสดุ อุปกรณ์และอาคารสถานที่เหมาะสมและเพียงพออยู่ระดับมาก โดยเฉพาะมีจำนวนครูเพียงพอ มีสื่อ วัสดุและอุปกรณ์ที่เอื้อต่อการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ทันสมัยมีคุณภาพเหมาะสมและเพียงพอ และมีสถานที่ที่เอื้อต่อการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่มีคุณภาพเหมาะสมและเพียงพอ รองลงมาในประเด็นโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล มีความเหมาะสมกับครูและนักเรียน
ทางด้านกระบวนการมีการปฏิบัติด้านการบริหารจัดการในโรงเรียนกระบวนการจัดการเรียนการสอน และการวัดและประเมินผลในโรงเรียนโครงภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยเฉพาะการพัฒนาหลักสูตรและจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่มีเน้นให้นักเรียนมีความเป็นเลิศทางวิชาการ พัฒนาหลักสูตรและจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยเน้นให้นักเรียนสื่อสารได้อย่างน้อย 2 ภาษา การเรียนการสอนเน้นให้นักเรียนกล้าคิดและกล้าแสดงออกในเชิงสร้างสรรค์ ส่งผลให้นักเรียนมีความรับผิดชอบต่อสังคมและเป็นพลเมืองที่ดีและโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลมีการสรุปและจัดทำรายงานผลกรจัดกิจกรรมการเรียนการสอน และครูยังมีการพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนอย่างต่อเนื่อง และพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ในการจัดการเรียนรู้
ด้านผลผลิต มีความเป็นเลิศทางวิชาการ สื่อสารได้ 2 ภาษา ล้ำหน้าทางความคิ่ดผลิตงานอย่างสร้างสรรค์และร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคมโลกเกณฑ์ภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยเฉพาะนักเรียนพูดสื่อสารได้สองภาษาเพิ่มขึ่น นักเรียนกล้าคิดและกล้าแสดงออกในเชิงสร้างสรรค์เพิ่มขึ้น และนักเรียนมีความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคมและเป็นพลเมืองที่ดี
อภิปรายผล
ด้านบริบท วิสัยทัศน์ พันธกิจและเป้าประสงค์ของโรงเรียนกับวัตถุประสงค์ของโครงการมีความสอดคล้องกันมากโดยเฉพาะวัตถุประสงค์ของโครงการมีความชัดเจน เหมาะสม และตรงกับความต้องการของผู้เกี่ยวข้องได้อย่างแท้จริง
ด้านปัจจัยนำเข้า ไม่แตกต่างกันคือเรื่องของปัจจัยนำเข้าทุกด้านของโรงเรียนมีความเหมาะสมและเพียงพอต่อความต้องการ
ด้านกระบวนการ โรงเรียนได้มีการดำเนินการวางแผนการบริหารงาน ตลอดจนการดำเนินงานการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้เทียบเคียงมาตรฐานสากลในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นด้านพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา ด้านพัฒนาการเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้ ด้านพัฒนาครูผู้สอน ด้านพัฒนาผู้บริหารและด้านพัฒนาระบบการบริหารโรงเรียน
ด้านผลผลิต หลังจากที่ดำเนินการมาแล้วระยะหนึ่ง การศึกษาผลที่ทางโรงเรียนได้รับ คือสามารถทำให้นักเรียนเกิดการพัฒนาทางด้านภาษา คือนักเรียนพูดสื่อสารได้สองภาษาเพิ่มขึ้นโดยพูดภาษาอังกฤษโต้ตอบกับเจ้าของภาษาได้ดีขึ้น สามารถฟัง พูด อ่านและเขียนภาษาไทย อังกฤษได้ดีขึ้นหรือดูจากผลสัมฤธิ์ทางการเรียน การพัฒนาด้านดความคิด คือ นักเรียนเข้าห้องสมุดอ่านหนังสือ ทำการบ้าน กล้าคิดและตอบคำถามเมื่อถูกต้องโจทย์ได้รวมถึงมีความรับผิดชอบเพิ่มมากขึ้น แสดงให้เห็นว่าโรงเรียนอนุบาลเมืองใหม่ชลบุรีสามารถดำเนินโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากลได้ตามวัตถุประสงค์ของโรงเรียนและเป็นไปตามทิศทางการดำเนินงานโรงเรียนมาตรฐานสากลได้ตามวัตถุประสงค์ของโรงเรียนและเป็นไปตามทิศทางการดำเนินงานนโยบายทางการศึกษาแห่งชาติ ซึ่งส่งผลให้โรงเรียนสามารถดำเนินโครงการได้บรรลุเป้าประสงค์ที่ตั้งไว้
ข้อเสนอแนะ
1. ผู้บริหาร ควรส่งเสริม สนับสนุน แนะนำและกระตุ้นให้ครูเกิดการพัฒนาตนเองให้เกิดความคิดและความเข้าใจที่ตรงกันให้มากที่สุดโดยการจัดโครงการอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดกระบวนการเรียนการสอนในรายวิชาเพิ่มเติมหรือกิจกรรมที่เป็นมาตรฐานสากล และบริการจัดหางบประมาณมาสนับสนุนเพื่ออำนวยความสะดวกในการผลิตสื่อโดยที่ครูไม่ต้องใช้งบประมาณส่วนตัว
2. ครูผู้สอนควรต่อยอดการจัดกระบวนการเรียนการสอนโดยใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ช่วยในการสอนและมีการวัดและประเมินผล มีการเตรียมสื่อ อุปกรณ์ ตลอดจนการปฏิบัติกิจกรรมทำให้สะดวกยิ่งขึ้น รวมถึงมีการต่อยอดนวัตกรรม หรือทำวิจัยค้นหว้าทดลอง วิธีสอนแบบต่างๆ กับนักเรียนในระดับชั้น
3. ควรศึกษาคู่มือการพัฒนาหลักสูตรและการเรียนการสอนโรงเรียนมาตรฐานสากลและทำความเข้าใจ เพื่อสร้างความเข้าใจทุกฝ่ายให้ตรงกัน
4. ควรศึกษาผลกระทบของโครงการเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ชัดเจนและนำไปปรับปรุงพัฒนาได้ตรงจุดมุ่งหมาย
5. ควรศึกษาหรือทำวิจัยเพื่อศึกษาปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีอิทธิผลต่อความสำเร็จของโครงการเพื่อให้ทราบถึงสาเหตุและระดับอิทธิพลของแต่ละสาเหตุ ซึ่งสามารถนำไปปรับปรุงและพัฒนาการดำเนินโครงการต่อไป
ค้นหาทุกอย่างในเว็บครูบ้านนอก :
ตั้งกระทู้คำถามใหม่
กลับหน้าที่แล้ว
