ครูบ้านนอก

ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการ

ประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี

เทศบาลนครอุดรธานี

ผู้วิจัย นางเพ็ญพลอย ยศเตา ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ

โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี สังกัดสำนักการศึกษา เทศบาลนครอุดรธานี

จังหวัดอุดรธานี

ปีที่วิจัย พ.ศ. 2560

บทคัดย่อ

การวิจัยเพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการ

ประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานีมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย (1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี (2) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี(3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี(4) เพื่อประเมินผลและปรับปรุงรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี เกี่ยวกับ ทักษะด้านอาชีพ รวมทั้งผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียนในรายวิชาการงานอาชีพและเทคโนโลยี เรื่อง ขนมไทย ทักษะชีวิตและอาชีพ 4.1) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ขนมไทย ก่อนและหลังการเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี 4.2) เปรียบเทียบทักษะอาชีพก่อนและหลังการเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี 4.3) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้โดยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 30 คน ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย (1) คู่มือครูสำหรับรูปแบบการจัดการเรียนรู้ (2) แผนการจัดการเรียนรู้เรื่อง การร้อยมาลัยดอกไม้สด จำนวน 13 แผน (3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ (4) แบบสังเกตพฤติกรรมทักษะอาชีพ (5) แบบประเมินความพึงพอใจ จำนวน 20 ข้อ การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ค่าเฉลี่ย ( ) และ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ร้อยละ และทดสอบสมมติฐานโดยใช้ (t - test)

ผลการวิจัยพบว่า

1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานได้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน ดังนี้

ขั้นที่ 1 ขั้นนำ เป็นขั้นการเตรียมตัวให้พร้อม สร้างบรรยากาศให้นักเรียนสนใจในการทำกิจกรรม เป็นกิจกรรมที่ใช้เชื่อมโยงกับเนื้อหาสาระที่จะเรียนโดยการสนทนาโต้ตอบ ซักถาม และแสดงความคิดเห็น

ขั้นที่ 2 ทบทวนความรูเดิม เป็นขั้นทบทวนเนื้อหาสาระเรื่องที่จะเรียนรู้ โดยใช้คำถามกระตุ้นให้นักเรียนแสดงความคิดเห็น จากประสบการณ์เดิมเชื่อมโยงกับประสบการณ์ใหม่

ขั้นที่ 3 ปรับเปลี่ยนความคิด มี 3 กิจกรรม

ทำความกระจ่างแลกเปลี่ยนเรียนรู เป็นขั้นที่ครูแนะนำวิทยากรภูมิปัญญาท้องถิ่น

ให้นักเรียนทราบ วิทยากรภูมิปัญญาท้องถิ่นเล่าเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของขนมไทยแต่ละชนิดที่มีในชุมชนและสร้างอาชีพ

การสร้างความคิดใหม่ เป็นขั้นที่ครูนำเสนอเนื้อหาสาระใหม่ที่ต้องการกระตุ้นให้

นักเรียนสนใจ เกิดขึ้น เป็นการกระตุ้นเร้าให้นักเรียนคิดหาวิธีทำ คำตอบตามเรื่องที่สอนสืบค้นด้วยสื่อที่เป็นของจริง การศึกษาดูงานแหล่งเรียนรู้ ภาพ เพื่อร่วมกันค้นหาคำตอบของกลุ่มจากการพูดคุยกับภูมิปัญญา แลกเปลี่ยนความคิดเห็น พิจารณา ข้อมูลที่ได้รับโดยใช้ประสาทสัมผัสในการสำรวจ สังเกต หรือทดลองและสรุปข้อมูล ซึ่งครูจะเข้าไปช่วยเหลือแนะนำเมื่อนักเรียนเกิดปัญหาหรือต้องการความช่วยเหลือ

ประเมินความคิดใหม่ เป็นขั้นที่นักเรียนนำเสนอผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จากสิ่งที่ค้นพบโดยการออกมาเล่าหน้าชั้นเรียนจัดแสดงผลงานของกลุ่มบนป้ายนิเทศหรือ มุมแสดงผลงาน แลกเปลี่ยน เรียนรู้กับเพื่อนกลุ่มอื่น

ขั้นที่ 4 ขั้นนำความคิดไปใช้ เป็นขั้นที่ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามความรู้เกี่ยวกับ

การทำขนมไทย หรือปัญหาที่นักเรียนพบและต้องการแก้ไขเพื่อนำไปใช้ในคราวต่อไป

ขั้นที่ 5 ทบทวน เป็นขั้นที่ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบย่อย จากเรื่องขนมไทยที่นักเรียนได้ลงมือทำ

2. รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี ตามความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (มีค่าเฉลี่ยตั้งแต่ 4.00- 4.80) และความคิดเห็นของครูผู้สอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี มีผลประเมินโดยรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ( = 2.70, S.D. = 0.47)

3. ผลการศึกษารูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี มีทักษะอาชีพและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพิ่มขึ้นหลังจากได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 แสดงว่าการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานีทำให้นักเรียนมีทักษะอาชีพและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพิ่มขึ้น

4. ผลการประเมินประสิทธิผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี โดยมีวัตถุประสงค์ย่อยดังนี้

1) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีทักษะอาชีพหลังใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานีสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

3) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีความพึงพอใจต่อการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เรื่องขนมไทย โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อการประกอบอาชีพของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี เทศบาลนครอุดรธานี ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก

เว็บน่าสนใจ