ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง
โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน (Constructionism Theory) เพื่อพัฒนาทักษะ
งานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้
การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ผู้วิจัย นางสุรัตน์ อุดแก้ว
ปีที่ทำการวิจัย ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การดำเนินการวิจัยครั้งนี้เป็นการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้กระบวนการของการวิจัยและพัฒนา (Research and development)
4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนแบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่หนึ่งเป็นการศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนารูปแบบ (R1) ขั้นตอนที่สองเป็นการพัฒนารูปแบบ (D1) ขั้นตอนที่สามเป็นการทดลองรูปแบบ (R2) และขั้นตอนที่สี่เป็นการศึกษาความพึงพอใจ (D2) โดยมีวัตถุประสงค์ดังนี้
1. เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎี
การสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ 1) แบบสอบถามความต้องการ
ในการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory)
โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale) 5 ระดับของลิเคิร์ท จำนวน 30 ข้อ
2) แบบสัมภาษณ์ เรื่อง แนวทางในการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์
ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง
2. เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์
ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบสอบถามความเหมาะสมของร่างรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 20 ข้อ 2) แบบสอบถาม
ความเหมาะสมของคู่มือการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 26 ข้อ 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง เอกลักษณ์ไทย
กับงานใบตอง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เป็นแบบปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก แบบปรนัย จำนวน
30 ข้อ 4) แบบทดสอบวัดทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระ
การเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เป็นแบบวัดทักษะการปฏิบัติ
จำนวน 1 ข้อ
3. เพื่อทดลองรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์
ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง เอกลักษณ์ไทยกับงานใบตอง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เป็นแบบปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ 2) แบบทดสอบวัดทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย เรื่อง เอกลักษณ์ไทยกับงานใบตอง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เป็นแบบปฏิบัติ จำนวน 1 ข้อ 3) คู่มือการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
4. เพื่อสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้
การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ รูปแบบ
การจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory)
โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 20 ข้อ
การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่
ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การหาประสิทธิภาพ การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. การศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎี
การสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า
1.1 องค์ประกอบของรูปแบบมี 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์
3) ขั้นตอนการสอน 4) ระบบสนับสนุน โดยมีขั้นตอนการสอน 6 ขั้น คือ ขั้นสร้างความสนใจ (Engagement) ขั้นศึกษาความรู้ (Education) ขั้นนำสู่การปฏิบัติ (Exercise) ขั้นจัดองค์ความรู้ (Summarizing) ขั้นนำเสนอผลงาน (Show and Sharing) ขั้นการประเมินผล (Evaluation)
1.2 นักเรียนมีความต้องการในการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยรวมอยู่ในระดับมาก
1.3 ผู้วิจัยจะได้นำผลการสังเคราะห์ข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ ไปพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory)
โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ต่อไป
2. การสร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์
ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า
2.1 รูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์
ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) ขั้นตอนการสอน
4) ระบบสนับสนุน 5) บทบาทของครูและบทบาทนักเรียน โดยองค์ประกอบที่ 5 ผู้เชี่ยวชาญให้เพิ่มเติมเพื่อความชัดเจนมากขึ้น มีขั้นตอนการสอน 6 ขั้น คือ ขั้นสร้างความสนใจ (Engagement) ขั้นศึกษาความรู้ (Education) ขั้นนำสู่การปฏิบัติ (Exercise) ขั้นจัดองค์ความรู้ (Summarizing)
ขั้นนำเสนอผลงาน (Show and Sharing) ขั้นการประเมินผล (Evaluation) ผลการตรวจสอบ
ความเหมาะสมของร่างรูปแบบ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
2.2 คู่มือการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีส่วนประกอบ 13 ส่วน มีความเหมาะสม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
2.3 ผลการหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้
ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์
ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1ของกลุ่มทดลองใช้ ทดลองแบบรายบุคคล มีค่าประสิทธิภาพ 61.09/60.83
การทดลองแบบกลุ่มเล็ก มีค่าประสิทธิภาพ 71.19/70.67 การทดลองแบบภาคสนาม
มีค่าประสิทธิภาพ 80.90/80.22 เป็นไปตามเกณฑ์ประสิทธิภาพที่กำหนดไว้คือ 80/80
3. ผลการทดลองรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
3.1 ประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีค่าเท่ากับ 87.43/86.40 สูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้
3.2 นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หลังเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.3 นักเรียนมีทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย หลังเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism Theory) โดยการสร้างสรรค์ชิ้นงาน เพื่อพัฒนาทักษะงานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย ประเภทงานใบตอง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยรวมอยู่ในระดับมาก