ชื่องานวิจัย การวิจัยและพัฒนารูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้น มัธยมศึกษา 3
ผู้วิจัย สัญญา โต๊ะหนู
โรงเรียน โรงเรียนเมืองพัทยา 8 (พัทธยานุกูล) สังกัดสำนักการศึกษาเมืองพัทยา
ปีที่วิจัย 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาวิเคราะห์เกี่ยวกับปัญหาและอุปสรรคการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 2) สร้างรูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3 3) ทดลองใช้รูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3 และ 4) ประเมินผลการใช้รูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/2 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564 จำนวน 32 คน ซึ่งได้จากการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยและเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามปัญหาและอุปสรรคในการสอนวิชาสังคมศึกษา แบบประเมินรูปแบบฯ แบบประเมินความสามารถในการแก้ปัญหาและแบบวัดความรับผิดชอบต่อสังคม และแบบสอบถามวัดความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที (t-test) ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาปัญหาและอุปสรรคการสอนวิชาสังคม นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จากการร่วมสนทนากับครูผู้สอน พบว่า ผู้สอนส่วนใหญ่สอนแบบบรรยายเนื้อหาตามหนังสือ ขาดเทคนิคและวิธีการสอนแบบใหม่ๆ ทำให้เด็กนักเรียนไม่กล้าแสดงความคิดเห็นหรือฝึกแก้ปัญหาในห้องเรียน ทำให้ไม่มีส่วนร่วมในการเรียนการสอน เพราะเบื่อหน่ายต้องท่องจำทั้งในเนื้อหาวิชาที่หลากหลายหมวดสาขา และเนื้อหาสาระบางอย่างก็ไม่ได้นำไปใช้จริงในชีวิตประจำวัน
2. ผลการพัฒนารูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3ประกอบด้วย หลักการ วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการสอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 คิดค้นปัญหา ขั้นที่ 2 นำพาเข้าใจ ขั้นที่ 3 ใส่ใจเคร่งครัด ขั้นที่ 4 ร่วมจัดกติกา ขั้นที่ 5 พาสู่กิจกรรม ขั้นที่ 6 นำเสนอผลงาน และขั้นที่ 7 สืบสานประเมินค่า และการวัดผลประเมินผล
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3พบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคม หลังการใช้รูปแบบฯ สูงกว่าก่อนใช้รูปแบบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. การประเมินรูปแบบการสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐานตามทฤษฎีการสร้างความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาและความรับผิดชอบต่อสังคมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 3 พบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีความพึงพอใจต่อรูปแบบการสอน ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก