ครูบ้านนอก

การส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาเด็กปฐมวัย ระดับชั้นอนุบาล โดยใช้ชุดกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์

1.ความสำคัญของผลงานหรือนวัตกรรม

จากผลการประเมินพัฒนาการของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาล 3 ปีการศึกษา 2565 โรงเรียนบ้านประตูพลิก พบว่า พัฒนาการด้านต่างๆ ของเด็กปฐมวัยพัฒนาไปพร้อมกัน โดยพัฒนาการด้านร่างกาย พัฒนาโดยเฉลี่ย ร้อยละ 100 ด้านอารมณ์-จิตใจ พัฒนาโดยเฉลี่ย ร้อยละ 97.67 ด้านสังคม พัฒนาโดยเฉลี่ย ร้อยละ 98.00 และด้านสติปัญญา พัฒนาโดยเฉลี่ย ร้อย 91.46 พบว่าพัฒนาการด้านสติปัญญานั้นต่ำกว่าพัฒนาการด้านอื่นๆ และตัวบ่งชี้ที่มีผลการประเมินต่ำที่สุดคือ มาตรฐานที่ 10 มีความสามารถในการคิดที่เป็นพื้นฐานในการเรียนรู้ ตัวบ่งชี้ที่ 10.3 มีความสามารถในการคิดแก้ปัญหาและตัดสินใจ เด็กปฐมวัยบางส่วนไม่สามารถจัดการกับปัญหาที่ตนประสบได้ เมื่อมีปัญหาก็จะแสดงออกด้วยการร้องไห้ขอความช่วยเหลือจากคนอื่นหรือบางครั้งก็อาจจะหลีกหนีปัญหาไม่ร่วมสังคม ไม่ร่วมกิจกรรมหรือแสดงพฤติกรรมการแก้ปัญหาที่ไม่เหมาะสม ดังนั้นชุดกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย ที่ผู้วิจัยได้นำกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์มาจากโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย โดยเลือกกิจกรรมที่ง่าย เหมาะสมกับเด็กและสามารถหาวัสดุ อุปกรณ์ที่หาได้ง่ายจากในท้องถิ่น และมีการจำลองเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันของเด็ก โดยสร้างสถานการณ์เชิงการคิดแก้ปัญหาจากกิจกรรมทดลองในทุกิจกรรม โดยออกแบบการทดลองแต่ละกิจกรรมอย่างเป็นขั้นตอนและชัดเจน เพื่อให้เด็กเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังเน้นกิจกรรมที่เด็กสามารถทำการทดลองได้ด้วยตนเอง เรียนรู้จากการสังเกตด้วยประสาทสัมผัสและคำถามต่างๆ ที่เด็กสงสัย ตลอดจนการแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างเพื่อนในห้องเรียน เมื่อสิ้นสุดการทดลอง เด็กจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบตัวและที่สำคัญเมื่อพบสถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมเปลี่ยนไปจากเดิมเด็กๆ สามารถนำประสบการณ์ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ในเหตุการณ์ใหม่ได้ กระบวนการเรียนรู้จะเน้นการเรียนรู้ที่เด็กกับครูผู้สอนเรียนรู้ร่วมกันและมีความสุขและสนุกกับการเรียนรู้ โดยครูนำชุดกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย ซึ่งมีขั้นตอนการดำเนินการทดลอง ดังนี้ ขั้นนำ คือ ใช้เพลง นิทาน คำคล้องจองและตั้งคำถาม เพื่อเชื่อมโยงเข้ากับประสบการณ์ของเด็ก และร่วมกันตั้งสมมติฐานและวางแผนการทดลองร่วมกัน ขั้นปฎิบัติการ คือ ทำการทดลองและสังเกตผล ขั้นสรุป คือ สรุปและทบทวน

จากสภาพปัญหาด้านการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัยและแนวคิดของการจัดกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์ดังกล่าวข้างต้น ข้าพเจ้าจึงสนใจที่จะศึกษาว่าการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัยหลังได้รับการจัดกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัยสูงกว่าก่อนได้รับการจัดกิจกรรมหรือไม่อย่างไร เพื่อเป็นแนวทางสำหรับครูและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาในระดับปฐมวัยได้พัฒนาผู้เรียนให้เป็นผู้ที่มีการคิดแก้ปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในชีวิตประจำวันและนำผลการศึกษามาใช้เป็นแนวทางในการพิจารณาเลือกการจัดประสบการณ์ที่ช่วยพัฒนาการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัยอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลต่อไป

ผลสำเร็จ

พบว่าการคิดแก้ปัญหาของเด็กปฐมวัยทั้งในภาพรวมและรายด้านหลังได้รับการจัดกิจกรรมโดยใช้ชุดกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย สูงกว่าก่อนใช้ชุดกิจกรรม

เว็บน่าสนใจ