ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความสามารถใน
การคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางสาวไพเราะ โรจนานนท์ โรงเรียนบัวใหญ่ อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา
ปีที่ศึกษา 2558
บทคัดย่อ
การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง
การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อศึกษาผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียน ที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 4) เพื่อศึกษาความสามารถในการคิดแก้ปัญหาของนักเรียนก่อนเรียนและหลังเรียน ที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการสอนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชา การงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ นักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/2 โรงเรียนบัวใหญ่ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2558 มีจำนวนนักเรียน 43 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย (Simple Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แผนการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชา การงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 การจัดการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชา การงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 4 แผน รวม 14 ชั่วโมง แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การถนอมอาหาร จำนวน 30 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกรายข้อ มีค่าความยาก (p) ตั้งแต่ 0.53 ถึง 0.77 ค่าอำนาจจำแนก (r) ตั้งแต่ 0.27 ถึง 0.76 มีความเชื่อมั่นทั้งฉบับ (rcc) เท่ากับ 0.93 แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดแก้ปัญหา จำนวน 30 ข้อ มีค่าความยาก (p) ตั้งแต่ 0.53 ถึง 0.68 ค่าอำนาจจำแนก (r) ตั้งแต่ 0.22 ถึง 0.69 ความเชื่อมั่นทั้งฉบับ (KR-20) เท่ากับ 0.92 และแบบวัดความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชา การงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 20 ข้อ มีค่าเฉลี่รวมเท่ากับ 4.49 ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.68 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test (Dependent Samples) ผลการวิจัย พบว่า
1. ประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชา การงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.11/85.35 สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้คือ 80/80
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียน ที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน
เน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา
ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเท่ากับ 85.35/44.57 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ดัชนีประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ค่าดัชนีประสิทธิผลเท่ากับ 0.7357 คิดเป็นร้อยละ 73.57 หลังเรียนมีความก้าวหน้ากว่าก่อนเรียน
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ความสามารถในการคิดแก้ปัญหาของนักเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเท่ากับ 85.12/48.37 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการสอนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ
เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีค่าเฉลี่ยรวมเท่ากับ 4.49 (อยู่ในระดับมาก) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านคะแนนเฉลี่ย ผลการประเมินรายด้านเรียงลำดับคะแนนเฉลี่ยจากมากไปน้อยได้ดังนี้ นักเรียนมีความพึงพอใจ ด้านการวัดและประเมิน มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.52 (อยู่ในระดับมากที่สุด) ด้านประโยชน์ของรูปแบบการเรียนการสอน มีค่าเฉลี่ย เท่ากับ 4.51 (อยู่ในระดับมากที่สุด) ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.48 (อยู่ในระดับมาก) และด้านครูผู้สอนมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.47 (อยู่ในระดับมาก) โดยสรุป รูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ สามารถเสริมสร้างผลสัมฤทธิ์ทาง การเรียน ส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา และความพึงพอใจ ของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติ รายวิชา การงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เรื่อง การถนอมอาหาร สมควรนำไปใช้ เพื่อให้ผู้เรียนพัฒนาความรู้ ความเข้าใจ สามารถสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง มีทักษะปฏิบัติในการถนอมอาหาร และสามารถในการคิดแก้ปัญหา คิดอย่างมีเหตุผลมากขึ้น จึงสนับสนุนให้ครูนำรูปแบบการเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดแก้ปัญหา มาพัฒนาในการเรียนการสอน รายวิชาการงานอาชีพ 2 รหัสวิชา ง32101 เพื่อให้นักเรียนบรรลุตามวัตถุประสงค์การเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถใช้เป็นแบบอย่างในการพัฒนารูปแบบ
การเรียนการสอนเน้นทักษะปฏิบัติได้เป็นอย่างดี