แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

หน่วยการเรียนรู้ แรงในชีวิตประจำวัน

เรื่อง แรงลัพธ์ (1) เวลา 1 ชั่วโมง

สอนวันที่ เดือน พ.ศ. ผู้สอนนางสาวแวโรสณา เจ๊ะสมาแอ

สาระสำคัญ

เมื่อมีแรงสองแรงกระทำต่อวัตถุในทิศทางเดียวกัน แรงลัพธ์ คือ ผลรวมของแรงทั้ง 2 แรงซึ่งมีทิศทางเดียวกับแรงที่มากระทำ และเมื่อแรงสองแรงกระทำต่อวัตถุในทิศทางตรงกันข้าม แรงลัพธ์ คือ แรงทั้งสองแรงหักล้างกันซึ่งมีทิศทางเดียวกับแรงที่มากกว่า

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ว 4.1 เข้าใจธรรมชาติของแรงแม่เหล็กไฟฟ้า แรงโน้มถ่วง และแรงนิวเคลียร์ มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์อย่างถูกต้องและ

มีคุณธรรม

มาตรฐาน ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้ การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอน สามารถอธิบายและตรวจสอบได้ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้นๆ เข้าใจว่าวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคมและสิ่งแวดล้อม มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน

ตัวชี้วัด

มฐ.ว 4.1 ป.5/1 ทดลองและอธิบายการหาแรงลัพธ์ของแรงสองแรงซึ่งอยู่ในแนวเดียวกันที่กระทำต่อวัตถุ

มฐ.ว 8.1 ป.5/1 ตั้งคำถามเกี่ยวกับประเด็น หรือเรื่อง หรือสถานการณ์ ที่จะศึกษาตามที่กำหนดให้และตามความสนใจ

มฐ.ว 8.1 ป.5/2 วางแผนการสังเกต เสนอการสำรวจตรวจสอบ หรือศึกษาค้นคว้า และคาดการณ์สิ่งที่จะพบจากการสำรวจตรวจสอบ

มฐ.ว 8.1 ป.5/3 เลือกอุปกรณ์ที่ถูกต้องเหมาะสมในการสำรวจตรวจสอบให้ได้ข้อมูลที่เชื่อถือได้

มฐ.ว 8.1 ป.5/4 บันทึกข้อมูลในเชิงปริมาณและคุณภาพ และตรวจสอบผลกับสิ่งที่คาดการณ์ไว้ นำเสนอผลและข้อสรุป

มฐ.ว 8.1 ป.5/5 สร้างคำถามใหม่เพื่อการสำรวจตรวจสอบต่อไป

มฐ.ว 8.1 ป.5/6 แสดงความคิดเห็นอย่างอิสระ อธิบาย และสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้

มฐ.ว 8.1 ป.5/7 บันทึกและอธิบายผลการสำรวจตรวจสอบตามความเป็นจริง มีการอ้างอิง

มฐ.ว 8.1 ป.5/8 นำเสนอ จัดแสดงผลงาน โดยอธิบายด้วยวาจา หรือเขียนอธิบายแสดงกระบวนการและผลของงานให้ผู้อื่นเข้าใจ

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. บอกความหมายของแรงได้ (K)

2. อธิบายการหาแรงลัพธ์ของแรงสองแรงที่กระทำต่อวัตถุในแนวเดียวกันได้ (K)

3. ตั้งสมมุติฐานจากปัญหาที่กำหนดได้ (P)

4. ทดลองและสรุปผลการทดลองเกี่ยวกับการหาแรงลัพธ์สองแรงที่อยู่ในแนวเดียวกันที่กระทำต่อวัตถุได้ (P)

5. เป็นคนช่างสังเกต ช่างคิดช่างสงสัย และเป็นผู้ที่มีความกระตือรือร้นในการเสาะแสวงหาความรู้ (A)

สาระการเรียนรู้

แรงลัพธ์

สมรรถนะของเรียน

1. ความสามารถในการคิด

1.1 ทักษะการตั้งสมมุติฐาน

1.2 ทักษะการทดสอบสมมติฐาน

1.3 ทักษะการสำรวจค้นหา

3. ความสามารถในการแก้ปัญหา

4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ซื่อสัตย์

2. มีวินัย

3. ใฝ่เรียนรู้

4. มุ่งมั่นในการทำงาน

กิจกรรมการเรียนรู้แบบสร้างองค์ความรู้ (Constructivism)

ขั้นที่ 1 ขั้นนำ (Orientation)

1. นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน

2. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน ดังนี้

2.1 บีบก้อนดินน้ำมัน แล้วก้อนดินน้ำมันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (รูปทรงเปลี่ยนแปลง)

2.2 ผลักรถเด็กเล่นที่อยู่กับที่ รถเด็กเล่นมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร (เคลื่อนที่)

ขั้นที่ 2 ขั้นทบทวนความรู้เดิม (Elicitation of the prior knowledge)

1. ครูซักถามนักเรียนเกี่ยวกับเรื่องของแรง แล้วสุ่มนักเรียนออกมาอธิบายเกี่ยวกับแรงที่นักเรียนรู้จักหน้าชั้นเรียน

2. ครูอธิบายเพิ่มเติมว่าแรง หมายถึง สิ่งที่มากระทำต่อวัตถุแล้วส่งผลให้วัตถุเปลี่ยนสภาพ เปลี่ยนทิศทาง หรือเคลื่อนที่

ขั้นที่ 3 ขั้นปรับเปลี่ยนความคิด (Turning restructuring of ideas)

3.1 ทำความกระจ่างและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกันและกัน (Clarification and exchange of ideas)

1. ครูนำเชือกมาในชั้นเรียน โดยให้นักเรียนที่มีรูปร่างต่างกัน 4 คนออกมาหน้าชั้นแล้วจับปลายเชือกแต่ละข้าง ข้างละ 2 คน โดยคนตัวเล็กอยู่อีกฝ่ายหนึ่ง ส่วนอีกฝ่ายเป็นคนตัวใหญ่ แล้วถามนักเรียนว่า

1.1 ถ้าเล่นชักเย่อฝ่ายใดจะเป็นผู้ชนะ เพราะเหตุใด

1.2 ถ้าแต่ละฝ่ายมีคนตัวเล็กและคนตัวใหญ่คละกันอยู่จะเกิดอะไรขึ้น

2. นักเรียนช่วยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการเล่นชักเย่อ

3.2 การสร้างความคิดใหม่ (Construction of new ideas)

1. ครูนำภาพหรือวิดีทัศน์เกี่ยวกับคน 2 คนออกแรงเคลื่อนย้ายวัตถุในลักษณะต่างๆ เช่น คน 2 คนออกแรงผลักรถในทิศทางเดียวกันและในทิศทางตรงข้ามกัน คน 2 คนช่วยกันเคลื่อนย้ายโต๊ะในทิศทางเดียวกันและทิศทางตรงข้ามกัน มาให้นักเรียนดู

2. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการออกแรงเคลื่อนย้ายวัตถุในลักษณะต่างๆ

3.3 ประเมินความคิดใหม่ (Evaluation of the new ideas)

1. ครูแบ่งนักเรียนกลุ่มละ 56 คน ปฏิบัติกิจกรรมที่ 1 ดังนี้

1.1 ให้นักเรียนกลุ่มละ 1 คน ออกแรงผลักโต๊ะไปชิดผนังห้อง เพื่อให้เพื่อนๆ สมาชิกในกลุ่มสังเกตทิศทางการออกแรงและผลที่เกิดขึ้น

1.2 ให้นักเรียน กลุ่มละ 2 คน ออกแรงผลักโต๊ะไปชิดผนังห้อง เพื่อให้เพื่อนๆ สมาชิกในกลุ่มสังเกตทิศทางการออกแรงและผลที่เกิดขึ้น

1.3 ให้นักเรียน กลุ่มละ 2 คน ยืนคนละข้าง ออกแรงผลักโต๊ะ โดยให้คนหนึ่งดึง อีกคนหนึ่งดันโต๊ะไปชิดผนัง เพื่อนๆ สมาชิกในกลุ่มสังเกตทิศทางการออกแรงและผลที่เกิดขึ้น

1.4 ให้นักเรียน กลุ่มละ 2 คน ยืนคนละข้าง และต่างออกแรงผลักโต๊ะไปข้างหน้าในทิศทางตรงกันข้าม เพื่อนๆ สมาชิกในกลุ่มสังเกตทิศทางการออกแรงและผลที่เกิดขึ้น

1.5 บันทึกผลการสังเกต โดยเขียนลูกศรแสดงการออกแรง พร้อมทั้งผลของแรงจากการทดลอง 4 ครั้ง

ขั้นที่ 4 ขั้นนำความคิดไปใช้ (Application of ideas)

1. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการปฏิบัติกิจกรรมหน้าชั้นเรียน

2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม

3. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเกี่ยวกับผลที่ได้จากการปฏิบัติกิจกรรมโดยสรุปว่า โต๊ะจะเคลื่อนที่ไปตามแนวแรงที่ออกและตามทิศทางของงการออกแรง ครั้งที่ 1, 2 และ 3 ออกแรงในทิศทางเดียวกันจึงทำให้โต๊ะสามารถเคลื่อนที่ไปได้ ส่วนครั้งที่ 4 ออกแรงตรงข้ามกัน ทำให้แรงหักล้างกันหมด โต๊ะจึงไม่สามารถเคลื่อนที่ได้

ขั้นที่ 5 ขั้นทบทวน (Review)

1. ครูให้นักเรียนแต่ละคนพิจารณาว่า จากหัวข้อที่เรียนมาและการปฏิบัติกิจกรรมมีจุดใดบ้างที่ยังไม่เข้าใจหรือยังมีข้อสงสัย ถ้ามีครูช่วยอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนเข้าใจ

2. นักเรียนร่วมกันประเมินการปฏิบัติกิจกรรมกลุ่มว่ามีปัญหาหรืออุปสรรคใด และได้มีการแก้ไขอย่างไร

3. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับประโยชน์ที่ได้รับจากการปฏิบัติกิจกรรมและการนำความรู้ที่ได้ไปใช้ประโยชน์

สื่อ/แหล่งการเรียนรู้

1. ชุดการสอนวิทยาศาสตร์ เรื่อง แรงในชีวิตประจำวัน ชุดที่ 1 แรงลัพธ์

การวัดผลและประเมินผล

วิธีการวัด

1. ประเมินการทำงานกลุ่ม

2. ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์

3. ประเมินทักษะ/กระบวนการ

4. ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน

5. ตรวจกิจกรรมที่ 1

เครื่องมือ

1. แบบประเมินการทำงานกลุ่ม

2. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์

3. แบบประเมินทักษะ/กระบวนการ

4. แบบทดสอบก่อนเรียน

5. กิจกรรมที่ 1

เกณฑ์การประเมิน

1. การประเมินการทำงานกลุ่ม ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80

2. การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80

3. การประเมินทักษะ/กระบวนการ ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80

4. ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80

5. กิจกรรมที่ 1 ผ่านเกณฑ์ร้อยละ 80

บันทึกผลการจัดการเรียนรู้

1. ผลการจัดการเรียนรู้

2. ปัญหาและอุปสรรค

3. ข้อเสนอแนะและแนวทางการปรับปรุงแก้ไข

ลงชื่อ ผู้สอน

(นางสาวแวโรสณา เจ๊ะสมาแอ)

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ชำนาญการพิเศษ

ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะของผู้บริหาร

ลงชื่อ ผู้อำนวยการสถานศึกษา

(นายกิตติ รัษฎาวงศ์)

1. แบบประเมินการทำงานกลุ่ม

ชื่อนักเรียน ชั้น

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียนแล้วขีด 

ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน

ข้อที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน

3 2 1

1. การแสดงความคิดเห็น

2. การยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น

3. การทำงานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย

4. ความมีน้ำใจ

5. การตรงต่อเวลา

ลงชื่อ ผู้ประเมิน

(นางสาวแวโรสณา เจ๊ะสมาแอ)

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ชำนาญการพิเศษ

เกณฑ์การให้คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน

เกณฑ์การประเมิน ผู้ผ่านการประเมินต้องได้คะแนนรวมร้อยละ 80 ขึ้นไป

ผู้ผ่านการประเมินต้องได้คะแนน 12 คะแนน ขึ้นไป

2. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์

ชื่อนักเรียน ชั้น

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียนแล้วขีด 

ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน

ข้อที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน

3 2 1

1. ซื่อสัตย์

2. มีวินัย

3. ใฝ่เรียนรู้

4. มุ่งมั่นในการทำงาน

ลงชื่อ ผู้ประเมิน

(นางสาวแวโรสณา เจ๊ะสมาแอ)

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ชำนาญการพิเศษ

เกณฑ์การให้คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน

เกณฑ์การประเมิน ผู้ผ่านการประเมินต้องได้คะแนนรวมร้อยละ 80 ขึ้นไป

ผู้ผ่านการประเมินต้องได้คะแนน 10 คะแนน ขึ้นไป

3. แบบประเมินทักษะ/กระบวนการ

ชื่อนักเรียน ชั้น

คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียนแล้วขีด 

ลงในช่องที่ตรงกับระดับคะแนน

ข้อที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน

3 2 1

1. การสังเกต

2. การสำรวจ

3. การวบรวมข้อมูล

4. การนำเสนอข้อมูล

5. การแสดงความคิดเห็น

6. การนำความรู้ไปใช้

7. การทดลอง

ลงชื่อ ผู้ประเมิน

(นางสาวแวโรสณา เจ๊ะสมาแอ)

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ชำนาญการพิเศษ

เกณฑ์การให้คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 2 คะแนน

ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน

เกณฑ์การประเมิน ผู้ผ่านการประเมินต้องได้คะแนนรวมร้อยละ 80 ขึ้นไป

ผู้ผ่านการประเมินต้องได้คะแนน 17 คะแนน ขึ้นไป

4. แบบบันทึกคะแนน

เลขที่ ชื่อ - สกุล การทำงานกลุ่ม (15) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ (12) ทดสอบก่อนเรียน (10) กิจกรรมที่ 1 (10)

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

ลงชื่อ ผู้บันทึก

(นางสาวแวโรสณา เจ๊ะสมาแอ)

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ชำนาญการพิเศษ

เว็บน่าสนใจ