ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทยที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ

สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ผู้วิจัย นางสาวชญานิษ คงศรีไพร

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ

โรงเรียน องค์การบริหารส่วนจังหวัดเพชรบูรณ์ (วังชมภูวิทยาคม)

ปีการศึกษา 2560

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มี มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาและวิเคราะห์องค์ประกอบกระบวนการคิด อย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 2) พัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทยที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 3) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการสอนภาษาไทยที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณในรายวิชาภาษาไทย ที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในเนื้อหาการเรียนวิชาภาษาไทย ความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ และความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการสอนที่เน้นระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณด้วยการวิจัย และพัฒนาโดย แบ่งการดำเนินการเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาและวิเคราะห์องค์ประกอบกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ด้วยวิธีการศึกษาหลักการ แนวคิดทฤษฎี เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องร่วมกับการพิจารณาของผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 10 คน ด้วยการสนทนากลุ่ม และยืนยันด้วย การวิเคราะห์ข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างที่เป็นครูผู้สอนทั้งหมดในโรงเรียนสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดเพชรบูรณ์ จำนวน 246 คน จากจำนวนทั้งหมด 286 คนคิดเป็นร้อยละ 86.01 ที่ได้มาจากการกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่าง แบบเจาะจง ใช้สถิติการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันด้วยเทคนิควิเคราะห์โครงสร้างเชิงเส้นโดยใช้โปรแกรม LISREL VERSION 9.10 (Invoice Number DP-13-031113-9451) ระยะที่ 2 ระยะพัฒนารูปแบบการสอนประกอบด้วย 1) ขั้นตอนการสังเคราะห์รูปแบบการสอน 2) ขั้นการพัฒนารูปแบบการสอน ระยะที่ 3 ศึกษาผลการใช้รูปแบบการสอนภาษาไทยที่เน้นระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณโดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงทดลองแบบอนุกรมเวลา 1 กลุ่ม กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดเพชรบูรณ์ (วังชมภูวิทยาคม) จำนวน 26 คน ที่ได้มาโดยการเลือกแบบอาสาสมัครเป็นเวลา 10 สัปดาห์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานด้วยสถิติการวิเคราะห์ความแปรปรวนเชิงพหุแบบวัดซ้ำ

ผลการวิจัยพบว่า

1. องค์ประกอบกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ประกอบด้วย 8 องค์ประกอบดังนี้ 1) การฟัง 2) การวิเคราะห์สถานการณ์ 3) การพิจารณาระบุประเด็น 4) การตั้งสมมติฐาน 5) การรวบรวมข้อมูล 6) การเชื่อมโยงเหตุผล 7) การประยุกต์และนำไปใช้ และ 8) การประเมินผล

2. รูปแบบการสอนที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณประกอบด้วย 1) หลักการ แนวคิด ทฤษฎี 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ 6 ขั้นได้แก่ ขั้นนำ ขั้นสอน ขั้นตั้งสมมติฐาน ขั้นรวบรวมเชื่อมโยงข้อมูล ขั้นนำไปใช้ และขั้นสรุปประเมินผล 4) ผลที่ผู้เรียนจะได้รับ 5) แนวทางในการนำไปใช้

3. เมื่อนำรูปแบบการสอนภาษาไทยที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ไปใช้ พบว่า

3.1 นักเรียนมีระดับความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ทั้ง 8 ด้านเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณารายด้านพบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ ด้านการพิจารณาระบุประเด็น มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก และด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ ด้านการฟัง มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก

3.2 นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

3.3 นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนการสอนตามรูปแบบการสอนภาษาไทยที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โดยภาพรวม มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับ มาก เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ทุกด้านมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก

เว็บน่าสนใจ