ชื่อเรื่อง การพัฒนาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชน
แห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ โรงเรียนเทศบาลศรีเมืองพลประชานุเคราะห์
ผู้วิจัย นางจริยาภรณ์ แสนสิมมา
สถานศึกษา โรงเรียนเทศบาลศรีเมืองพลประชานุเคราะห์ สังกัดกองการศึกษา
เทศบาลเมืองเมืองพล อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น
ปีที่พิมพ์ 2562
บทคัดย่อ
การปฏิรูปการเรียนรู้สิ่งสำคัญครูผู้สอนในทุกสถานศึกษาจะต้องยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลางของการเรียนรู้ ต้องปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมการเรียนรู้โดยเน้นประโยชน์ที่ผู้เรียนจะได้รับพร้อมทั้งคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล ปลูกฝังให้ผู้เรียนรู้จักแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง ใฝ่รู้ใฝ่เรียน มีนิสัยรักการเรียนรู้ตลอดชีวิต และผู้เรียนสามารถสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง ดังนั้น การวิจัยครั้งนี้จึงมีความมุ่งหมาย 1) เพื่อศึกษาสภาพความต้องการในการจัดกิจกรรมส่งเสริมนิสัยรักการอ่านสำหรับนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษากลุ่มเป้าหมาย จำนวน 211 คน ประกอบด้วย ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 3 คน ครูผู้สอนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3 จำนวน 14 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 - 3 จำนวน 90 คน ผู้ปกครองนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3 จำนวน 90 คน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 14 คน การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 2) เพื่อสร้างและพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ กลุ่มเป้าหมายคือ ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญและด้านชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ และผู้เชี่ยวชาญด้านการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ จำนวน 5 คน โดยพิจารณาใน 4 ด้าน คือ ด้านความมีประโยชน์ ด้านความเป็นไปได้ ด้านความถูกต้อง และด้านความเหมาะสม การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 3) เพื่อทดลองใช้กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ กลุ่มเป้าหมายคือ ครูผู้สอนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3 จำนวน 14 คน การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ 4) เพื่อประเมินประสิทธิผลของการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 107 คน ประกอบด้วย ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 3 คน ครูผู้สอนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 3 จำนวน 14 คน นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 6 จำนวน 90 คน การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัจจุบันในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยรวมมีระดับการปฏิบัติอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านเทคนิคการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ รองลงมา คือ ด้านการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ ด้านความรู้ความเข้าใจในการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
2. การสร้างและพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ผู้วิจัยนำข้อค้นพบจากการศึกษาสภาพความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ในระยะที่ 1 มาพิจารณาร่วมกับการสังเคราะห์องค์ประกอบของชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของครู จากหน่วยงานทางการศึกษา และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของครู นำมาสร้างโครงร่างคู่มือการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ซึ่งประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ คือ หลักการ เป้าหมาย วัตถุประสงค์ กิจกรรม ระยะเวลาในการจัดกิจกรรม สื่อ อุปกรณ์ และแหล่งเรียนรู้ การวัดและประเมินผล โครงสร้างกิจกรรม และแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ สำหรับกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ มี 7 กิจกรรม คือ แนวคิด ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ รูปแบบการเรียนรู้โดยประยุกต์แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ความสำคัญของการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ รูปแบบหรือเทคนิคของการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ การประเมินผลที่สอดคล้องกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ การจัดทำแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และการสะท้อนผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่วนผลการตรวจสอบคุณภาพของโครงร่างกิจกรรม การเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ โดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 ท่าน พิจารณาในด้านความมีประโยชน์ ด้านความเป็นไปได้ ด้านความถูกต้อง และด้านความเหมาะสม ในภาพรวมมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด
3. การทดลองใช้กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ พบว่า การทดสอบความรู้ความเข้าใจ เรื่อง ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ และ เรื่อง การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผู้เข้าร่วมกิจกรรมทุกคนมีความรู้ความเข้าใจผ่านเกณฑ์การวัดประเมินผลของกิจกรรมที่กำหนดไว้ และผลการสังเกตพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ทุกกิจกรรมมีค่าเฉลี่ยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
4. การประเมินประสิทธิผลของการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ด้านความเป็นประโยชน์ของกิจกรรม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านความเหมาะสมของกิจกรรม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนผลการสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อครูผู้สอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
สรุปได้ว่าหลังจากดำเนินการพัฒนาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ทำให้ครูผู้สอนทุกคนมีความรู้ความเข้าใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญได้ ส่งผลให้นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของครูผู้สอน สามารถนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ