1. ชื่อเรื่อง: การพัฒนาทักษะการทำไม้กวาดทางมะพร้าว ตามหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ปีการศึกษา 2564

2. ที่มาและความสำคัญ

จากหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ (ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช ๒๕๖๐) ที่ได้ปรับกระบวนการพัฒนาหลักสูตรให้มีความสอดคล้องกับเจตนารมณ์แห่งพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ ที่มุ่งเน้นให้สถานศึกษาได้มีบทบาทและมีส่วนร่วมในการพัฒนาหลักสูตร เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพ และความต้องการของท้องถิ่นโดยได้กำหนดให้มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน ซึ่งเป็นกำลังของชาติให้เป็นมนุษย์ที่มีความสมดุลทั้งด้านร่างกาย ความรู้ คุณธรรม มีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลก ยึดมั่นในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข มีความรู้และทักษะพื้นฐาน รวมทั้ง เจตคติ ที่จำเป็นต่อการศึกษาต่อการประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิต โดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญบนพื้นฐานความเชื่อว่า ทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้เต็มตามศักยภาพ จึงได้มาเป็น หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ (ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช ๒๕๖๐) ที่มุ่งพัฒนาผู้เรียนทุกคน เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้สู่มาตรฐานสากลและเป็นมนุษย์ที่มีความสมดุลทั้งร่างกาย ความรู้คู่คุณธรรม มีความเป็นผู้นำของสังคมมีจิตสำนึกในความเป็นพลเมืองไทยและเป็นพลโลกโดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงยึดมั่นในการปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข มีความรู้และทักษะพื้นฐานสามารถใช้นวัตกรรมและเทคโนโลยีรวมทั้งเจตคติที่จำเป็นต่อการศึกษาในการประกอบอาชีพและการศึกษาตลอดชีวิตโดยมุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญบนพื้นฐานความเชื่อว่าทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้เต็มตามศักยภาพ

ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากำแพงเพชร เขต ๑ ว่า“สถานศึกษาปลอดภัย มั่นใจอ่านออก เขียนได้ คิดเลขเป็น” ซึ่งเป็นการส่งเสริม สนับสนุนจัดการเรียนรู้ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียนในสังกัด และเพื่อให้บรรลุผลสำเร็จตามนโยบาย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ได้เลือกใช้ยุทธศาสตร์ “การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพ” ในการขับเคลื่อนนโยบายดังกล่าว การดำเนินการของโรงเรียนตามนโยบาย นอกจากการพัฒนาสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ให้มีความสะอาด เป็นระเบียบ ร่มรื่น สวยงาม และมีความปลอดภัยทางกายภาพแล้ว โรงเรียนยังต้องพัฒนาหลักสูตรบูรณาการ “การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพ” ที่จะนำสาระการเรียนรู้ท้องถิ่นต่างๆ ตามบริบทของโรงเรียน ภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-19) ไปสู่การจัดการเรียนรู้ในโรงเรียน ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานอย่างมีคุณภาพทั่วไป 3 ด้าน คือ จิตพิสัย (Affective Domain) พุทธพิสัย (Cognitive Domain) ทักษะพิสัย (Psychomotor Domain) แล้ว โรงเรียนยังต้องเพิ่มจุดมุ่งหมายการพัฒนา ด้านการจัดการเพื่อความปลอดภัย (Safety Management) อีกด้วย ผู้บริหารสถานศึกษาและครู เป็นนักพัฒนาหลักสูตร ที่จะนำสาระการเรียนรู้ท้องถิ่นต่าง ๆ มาจัด การเรียนรู้ในโรงเรียนอย่างมีคุณภาพ “ในทุกชั้นเรียน” เป้าหมายคือ นักเรียนทุกคน ได้เรียนในสาระการเรียนรู้ที่เป็นวิถีชีวิตของตนเองในครอบครัว ชุมชนหรือท้องถิ่นที่เหมาะสมกับความสามารถและวัยของนักเรียน การดำเนินงานตามนโยบาย ครูต้องเปลี่ยนบทบาทจากผู้สอน เป็นผู้อำนวยความสะดวก เป็นโค้ชส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนได้ “ศึกษาค้นคว้า” ข้อมูล สารสนเทศ ความรู้ ภูมิปัญญาจากสื่อและแหล่งการเรียนรู้ที่หลากหลาย แล้วนำไปสู่การคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ สรุปและสร้างเป็นความรู้ของตนเอง (เป็นผลงานนักเรียนที่เป็นรูปธรรม) สุดท้ายผู้บริหารสถานศึกษาและครู ต้องส่งเสริม สนับสนุนการจัดการเรียนรู้ ให้นักเรียนนำความรู้ต่างๆ ที่ได้จากการเรียนรู้ไปใช้ ให้เกิดทักษะการทำงานในรูปแบบโครงการหรือโครงงานที่จะสามารถต่อยอดนำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวันอย่างมีคุณภาพ และให้มีความปลอดภัยต่อสุขภาพและทรัพย์สินของตนเองและผู้อื่น ตลอดจนให้เป็นประโยชน์ต่อตนเอง ครอบครัว ชุมชนและสังคมต่อไป

ดังนั้นทางโรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย จึงเห็นความสำคัญกับชุมชนและภูมิปัญญาต่างๆที่คนในชุมชนได้สืบทอดมามิให้สู่สิ้น และต้องการส่งเสริมการมีมีส่วนร่วมของชุมชน ให้เข้ามามีบทบาทในการจัดการเรียนรู้ของนักเรียนโรงเรียนจึงได้จัดทำหลักสูตรหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย เพื่อให้นักเรียนโรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ได้ตระหนักถึงภูมิปัญญาในท้องถิ่นของตนและสืบสานความรู้และภูมิปัญญาต่างๆ ที่ได้รับการถ่ายทอดจากคนในชุมชน ให้คงไว้มิให้สูญหายตราบจนรุ่นสู่รุ่น ทั้งนี้ยังสามารถนำความรู้ที่ได้รับมาสร้างงานสร้างอาชีพให้กับนักเรียนอีกด้วย

3. วัตถุประสงค์ของการดำเนินการ

1. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจและสามารถสร้างความรู้ตามบริบทของวิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง

2. เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ ที่สำคัญ ได้แก่

๒.๑ รักการอ่าน มีความใฝ่รู้และใฝ่เรียนรู้

๒.๒ ใช้ประโยชน์จากคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ

๒.๓ คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์และสร้างความรู้ด้วยตนเอง

๒.๔ ทำงานเป็น และทำงานร่วมกับผู้อื่นไป

๒.๕ มีทักษะ คิดเป็น ทำงานเป็น แก้ปัญหาเป็น และมีแรงบันดาลใจ

๓. เพื่อให้ผู้เรียนมีสมรรถนะและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตร

๔. เพื่อให้ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้ วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง

๕. เพื่อให้ผู้เรียนมีแนวทางปฎิบัติเพื่อความปลอดภัยทุกรูปแบบ (Safety Management)

4. เป้าหมายของการดำเนินการ

นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย มีคุณลักษณะพื้นฐานตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานอย่างมีคุณภาพทั่วไป คือ

1.จิตพิสัย (Affective Domain) มีเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้ วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง

2. พุทธพิสัย (Cognitive Domain) มีความรู้ ความเข้าใจและสามารถสร้างความรู้ตามบริบทของวิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง มีสมรรถนะและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตร

3. ทักษะพิสัย (Psychomotor Domain) รักการอ่าน มีความใฝ่รู้และใฝ่เรียนรู้ ใช้ประโยชน์จากคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ คิดวิเคราะห์ สังเคราะห์และสร้างความรู้ด้วยตนเอง ทำงานเป็น และทำงานร่วมกับผู้อื่นไป มีทักษะ คิดเป็น ทำงานเป็น แก้ปัญหาเป็น และมีแรงบันดาลใจ

4. ด้านการจัดการเพื่อความปลอดภัย (Safety Management) มีแนวทางปฎิบัติเพื่อความปลอดภัยทุกรูปแบบ (Safety Management)

5. ขอบเขตของการดำเนินงาน

5.1 ขอบเขตด้านเนื้อหา

1. หลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว

2. แผนการจัดการเรียนรู้บูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว จำนวน 20 ชั่วโมง ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564

5.2 ขอบเขตด้านกลุ่มเป้าหมาย

กลุ่มเป้าหมายในการพัฒนาครั้งนี้คือ นักเรียนโรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ปีการศึกษา 2564 จำนวน 18 คน

6. กระบวนการและขั้นตอนการทำงาน

6.1 ขั้นตอนการจัดทำหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว

6.2 ขั้นตอนการนำหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว ไปใช้

ตารางที่ 1 กำหนดการจัดการเรียนรู้โดยใช้ หลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว

ที่ ชื่อแผนการจัดการเรียนรู้ ชั่วโมง วัน เดือน ปี ที่สอน

1 ทำความรู้จักไม้กวาดทางมะพร้าว 1

2 การสำรวจและศึกษาแหล่งวัสดุอุปกรณ์ของแหล่งทรัพยากร 2

3 ชนิดของไม้กวาดทางมะพร้าว 1

4 การเลือกซื้อวัสดุในการทำด้ามไม้กวาด 3

5 วิธีการทำ (ศึกษาจากแหล่งการเรียนรู้ชุมชน) 4

6 การใช้งาน 1

7 การเก็บรักษา 1

8 การปฏิบัติที่ถูกต้องจากการใช้อุปกรณ์ในการทำไม้กวาดทางมะพร้าว 1

9 ความปลอดภัยในการทำและการใช้ไม้กวาดทางมะพร้าว 1

10 ทักษะในการทำไม้กวาดทางมะพร้าว 5

รวม 20

6.3 ขั้นตอนการสรุปผลการนำหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว ไปใช้

6.4 ขั้นตอนการรายงานผลหลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว

7.ผลงานการปฏิบัติที่เป็นเลิศ

นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย จำนวน 15 คน มีผลการประเมินการจัดการเรียนรู้โดยใช้ หลักสูตรบูรณาการ การศึกษาปลอดภัยและมีคุณภาพสาระการเรียนรู้วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่น โรงเรียนอนุบาลพรานกระต่าย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง การทำไม้กวาดทางมะพร้าว ดังนี้

1. ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจและสามารถสร้างความรู้ตามบริบทของวิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง จากการประเมินโดยใช้ ใบงาน / แบบทดสอบ / แบบสังเกตพฤติกรรม มีผลการประเมินเฉลี่ย.......คะแนน จากคะแนนเต็ม ........คะแนน คิดเป็นร้อยละ..............

2. ผู้เรียนมีทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ ๒๑ ที่สำคัญ ได้แก่

๒.๑ ผู้เรียนมีนิสัยรักการอ่าน มีความใฝ่รู้และใฝ่เรียนรู้

๒.๒ ผู้เรียนสามารถใช้ประโยชน์จากคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ

๒.๓ ผู้เรียนสามารถคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์และสร้างความรู้ด้วยตนเอง

๒.๔ ผู้เรียนสามารถทำงานเป็น และทำงานร่วมกับผู้อื่นไป

๒.๕ ผู้เรียนมีทักษะ คิดเป็น ทำงานเป็น แก้ปัญหาเป็น และมีแรงบันดาลใจ

จากการประเมินโดยใช้ ใบงาน / แบบทดสอบ / แบบสังเกตพฤติกรรม มีผลการประเมินเฉลี่ย.......คะแนน จากคะแนนเต็ม ........คะแนน คิดเป็นร้อยละ..............

๓. ผู้เรียนมีสมรรถนะและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตร จากการประเมินโดยใช้ ใบงาน / แบบทดสอบ / แบบสังเกตพฤติกรรม มีผลการประเมินเฉลี่ย.......คะแนน จากคะแนนเต็ม ........คะแนน คิดเป็นร้อยละ..............

๔. เพื่อให้ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้ วิถีชีวิตในครอบครัว ชุมชนและท้องถิ่นของตนเอง จากการประเมินโดยใช้ ใบงาน / แบบทดสอบ / แบบสังเกตพฤติกรรม มีผลการประเมินเฉลี่ย.......คะแนน จากคะแนนเต็ม ........คะแนน คิดเป็นร้อยละ..............

๕. เพื่อให้ผู้เรียนมีแนวทางปฎิบัติเพื่อความปลอดภัยทุกรูปแบบ (Safety Management) จากการประเมินโดยใช้ ใบงาน / แบบทดสอบ / แบบสังเกตพฤติกรรม มีผลการประเมินเฉลี่ย.......คะแนน จากคะแนนเต็ม ........คะแนน คิดเป็นร้อยละ..............

8.ปัจจัยความสำเร็จ

1. ได้รับความร่วมมือจากท่านคณะกรรมการสถานศึกษา

2. ได้รับความร่วมมือจากผู้นำชุมชนและคนในชุมชน

3. ได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครองนักเรียน

4. ได้รับร่วมมือจากนักเรียนและคณะครูเป็นอย่างดี

9. การเผยแพร่ผลงานทางวิชาการ

- www.ครูบ้านนอก.com

10. ภาคผนวก

- การเผยแพร่ผลงาน

- แผนการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการ

- ผลงานนักเรียน/แบบประเมิน

- รูปภาพการปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้

เว็บน่าสนใจ