ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ
ปัญญาสู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี
ชื่อผู้วิจัย พัชราพร ราชโรจน
ปีที่วิจัย 2567
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหาร สภาพที่พึงประสงค์และ ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญา สู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี 2) เพื่อพัฒนารูปแบบโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญา สู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี 3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญา สู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมือง บางกะดี วิธีการศึกษาใช้ระเบียบวิธีการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหาร คณะกรรมการสถานศึกษา ครูผู้สอน ผู้ปกครองและนักเรียน ใช้วิธีการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 30 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลที่เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ ใช้วิธีการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 20 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบบันทึกข้อมูล ประเด็นคำถามสนทนากลุ่ม และแบบประเมิน วิเคราะห์ข้อมูล ด้วยสถิติพื้นฐาน และวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า
1) สภาพการบริหารโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญา
สู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี โดยภาพรวม อยู่ในระดับ ปานกลาง ส่วน สภาพที่พึงประสงค์ของการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียน ด้านศีล สมาธิ ปัญญาสู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก และการจัดลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็นในการบริหารโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญาสู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี โดยภาพรวม มีค่าเท่ากับ 0.61 เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านการส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการการปรับปรุงแก้ไข มีความต้องการจำเป็นสูงสุดเท่ากับ (0.67) รองลงมา คือ ด้านการปฏิบัติตามแผนมีความต้องการจำเป็นเท่ากับ (0.63) ด้านการวางแผน มีความต้องการจำเป็นเท่ากับ (0.62) และด้านการประเมินผล มีความต้องการจำเป็นเท่ากับ (0.62) ตามลำดับ
2) พัฒนารูปแบบโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียน ด้านศีล สมาธิ ปัญญา
สู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี พบว่า ได้รูปแบบ SMART Model ประกอบไปด้วย 5 องค์ประกอบ คือ (1) กำหนดเป้าหมายชัดเจน (Specific goal) (2) กำหนดผลลัพธ์ที่วัดได้ (Measurable results) (3) ดำเนินการให้เป้าหมายบรรลุ (Achievable goal) (4) กำหนดข้อมูลให้สัมพันธ์กัน (Relevant information) และ (5) กำหนดกรอบเวลา (Time-bound) และรูปแบบมีความเป็นไปได้ (Feasibility Standards) และมีความเป็นประโยชน์ (Utility Standards) โดยรวมอยู่ในระดับมากทั้งสองด้าน
3) ผลการใช้รูปแบบโรงเรียนคุณธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญา
สู่การเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาลเมืองบางกะดี พบว่า โรงเรียนมีการบริหารจัดการโดยรวมอยู่ในระดับเป็นต้นแบบ (Leader) ครูมีคุณลักษณะเป็นผู้ส่งเสริมคุณธรรม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุดร้อยละ ๙๕ อยู่ในระดับมากร้อยละ ๕ นักเรียนได้รับการปลูกฝังด้านศีล คือ การมีวินัยในการดำเนินชีวิตที่ดีงามต่อตัวเองและผู้อื่น ด้านสมาธิ คือ มุ่งพัฒนาจิตใจให้เข้มแข็งอย่างมีคุณภาพและด้านปัญญา คือ การมีความรู้ที่ถูกต้องมีศักยภาพในการคิดและแก้ปัญหา โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนคุณลักษณะการเป็นพลเมืองในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน พบว่า โดยรวมอยู่ในระดับเป็นแบบอย่างได้ ร้อยละ ๘๕ อยู่ในระดับกำลังพัฒนาร้อยละ ๑๕
คำสำคัญ รูปแบบโรงเรียนคุณธรรม/เสริมสร้างคุณภาพผู้เรียนด้านศีล สมาธิ ปัญญา/พลเมือง
ในศตวรรษที่ 21