ครูบ้านนอก

ชื่อผู้วิจัย นางกีรติกานต์ ศรีขัดเค้า

ครู วิทยฐานะ ครู ชำนาญการพิเศษ

โรงเรียนบ้านหนองหินโคน

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 3

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

การวิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคนเป็นการวิจัยและพัฒนา มี 4 ขั้น ได้แก่ ขั้นที่ 1 การวิจัย (Research: R1): ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน

ขั้นที่ 2 การพัฒนา (Development: D1): พัฒนารูปแบบการเรียนรู้ ขั้นที่ 3 การวิจัย (Research: R2): ทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้ ขั้นที่ 4 การพัฒนา (Development: D2): ประเมินรูปแบบการเรียนรู้ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 6 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 จำนวน 20 คน ได้จากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) จัดนักเรียนแบบคละความสามารถ กำหนดรูปแบบการทดลองแบบหนึ่งกลุ่มทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน (One Group Pretest - Posttest Design) มีวัตถุประสงค์การวิจัย ดังนี้ 1) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อศึกษาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียน ก่อนเรียนและหลังเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัย ปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน 3) เพื่อศึกษาความสามารถในการทำโครงงานและความสามารถ ในการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระหว่างเรียนกับหลังเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงาน เป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติทดสอบ ค่าทีแบบอิสระ (t – test Dependent Sample) และการวิเคราะห์เนื้อหา เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย 1) แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียน 3) แบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ก่อนเรียน/หลังเรียน 4) แบบประเมินความสามารถในการทำโครงงานและความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ระหว่างเรียน/หลังเรียน 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน

ผลการศึกษา

1) ผลการสร้างและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 พบว่า รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน

มี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ แนวคิดทฤษฎี 2) วัตถุประสงค์ 3) เนื้อหาสาระ 4) กระบวนการจัดการเรียนรู้ 5) แหล่งเรียนรู้ 6) การวัดและประเมินผล ยึดหลักการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงาน เป็นฐาน มุ่งพัฒนาทักษะการทำโครงงาน สืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นและส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ในการสร้างผลงานตามศักยภาพ ใช้แนวคิดทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ทฤษฎีการเรียนรู้ของ Bloom ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐาน ทักษะปฏิบัติของแฮร์โรว์ ทฤษฎีแรงจูงใจของมาสโลว์ และทฤษฎีการเชื่อมโยงของธอร์นไดค์เป็นแนวทางจัดกระบวนการเรียนรู้ กิจกรรมเสริมประสบการณ์ หน่วยต้นไม้แสนรัก กระบวนการเรียนรู้ เรียกว่า PPLCCP Model มี 6 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 ขั้นระบุปัญหา (Problem Identification: P) ขั้นที่ 2 ขั้นออกแบบโครงงาน (Project design: P) ขั้นที่ 3 ขั้นเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น (Local Wisdom learning: L) ขั้นที่ 4 ขั้นสร้างสรรค์ผลงาน (Creative Work: C) ขั้นที่ 5 ขั้นสรุปและนำเสนอผลงาน (Conclusion and Presentation: C) ขั้นที่ 6 ขั้นประเมินปรับปรุงผลงาน (Performance Evaluation: P) ผลการหาประสิทธิภาพ E1/E2 กับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง พบว่า ประสิทธิภาพของกระบวนการ (E1 ) ต่อประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E2 ) มีค่าเท่ากับ 95.38/91.38 สูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้

2) ผลการศึกษาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนก่อนเรียนและหลังเรียน โดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน พบว่า ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ได้แก่ ทักษะในด้าน 1) การประเมิน

2) การจำแนกประเภท 3) การแสดงปริมาณ 4) การสื่อความหมาย 5) การลงความเห็นจากข้อมูล

6) การหามิติสัมพันธ์ วัดความสามารถนักเรียนโดยใช้แบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ก่อนเรียน/หลังเรียน ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น แล้วนำผลการทดสอบมาวิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้ค่าเฉลี่ย ( ) และค่าร้อยละ ผลการศึกษาพบว่า นักเรียนกลุ่มตัวอย่าง มีผลการทดสอบก่อนเรียนคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 22.00 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 36.66 และมีผลการทดสอบหลังเรียนคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 53.45 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 89.08 แสดงว่า นักเรียนกลุ่มตัวอย่างมีทักษะกระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์หลังเรียนคิดเป็นร้อยละ 89.08 สูงกว่าก่อนเรียนและสูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 80 ที่ตั้งไว้

3) ผลการศึกษาความสามารถในการทำโครงงานและความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ของนักเรียนระหว่างเรียนกับหลังเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน พบว่า นักเรียนกลุ่มตัวอย่างฝึกการทำโครงงานเป็น 6 ขั้น ได้แก่ ขั้นที่ 1 ระบุปัญหา (Problem Identification) ขั้นที่ 2 รวบรวมข้อมูล (Data Collection Related Project) ขั้นที่ 3 ออกแบบโครงงาน (Project Design) ขั้นที่ 4 ปฏิบัติการทดสอบและปรับปรุง (Testing and Project Improvement) ขั้นที่ 5 นำเสนอผลงาน (Presentation) ขั้นที่ 6 ประเมินผลโครงงาน (Evaluation) และฝึกความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ใน 4 ลักษณะ ได้แก่ 1) ความคิดริเริ่ม (Originality) 2) ความคล่องแคล่ว (Fluency) 3) ความยืดหยุ่น (Flexibility) 4) ความละเอียดลออ (Elaboration) ข้อมูล (Data Collection Related Project) วัดโดยใช้แบบประเมินความสามารถในการทำโครงงานและความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ของนักเรียน ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น ผลการศึกษาพบว่า นักเรียนกลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยระหว่างเรียน 16.38 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 91.03 และคะแนนเฉลี่ย หลังเรียน 8.40 คิดเป็นร้อยละ 84.00 แสดงว่า ประสิทธิภาพของกระบวนการ (E1 ) ต่อประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E2 ) มีค่าเท่ากับ 91.03/84.00 สูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้

4) ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน พบว่า นักเรียนกลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจค่าเฉลี่ยรวมทั้ง 4 ด้านเท่ากับ 4.44 แสดงว่า ความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก เรียงลำดับค่าเฉลี่ยในแต่ละด้านจากมากไปน้อยได้ดังนี้ 1) ด้านการวัดประเมินผล (ค่าเฉลี่ย 4.55) ค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด 2) ด้านกิจกรรมการเรียนรู้ (ค่าเฉลี่ย 4.53) ค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด 3) ด้านครูผู้สอน (ค่าเฉลี่ย 4.48) ค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก และ 4) ด้านประโยชน์ของรูปแบบการเรียนรู้ (ค่าเฉลี่ย 4.32) ค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก

ข้อเสนอแนะ

1) ข้อเสนอแนะในการนำไปใช้

1.1) รูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัยปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองหินโคน มีประสิทธิภาพสงกว่าเกณฑ์ 80/80 ทำให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน ทำให้นักเรียนมีความสามารถในการทำโครงงานและความสามารถในการคิดสร้างสรรค์หลังเรียนสูงกว่าระหว่างเรียน และทำให้นักเรียนมีความพึงพอใจในการเรียนในระดับมาก จึงควรนำไปใช้ในการพัฒนาการเรียนการสอนในปีการศึกษาต่อไป

1.2) ครูผู้สอนต้องให้แรงเสริมหรือกระตุ้นความสนใจ ช่วยเหลือนักเรียนอย่างใกล้ชิด ขณะจัดกิจกรรม จะทำให้นักเรียนเข้าใจบทเรียน สามารถพัฒนาทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ความสามารถในการทำโครงงาน และได้รับการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ จะทำให้การจัดประสบการณ์การเรียนรู้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

2) ข้อเสนอแนะในการทำวิจัยครั้งต่อไป

2.1) ควรพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานโดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมความสามารถในการทำโครงงานและความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนระดับชั้นปฐมวัย ปีที่ 3 ในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้หน่วยการเรียนรู้อื่น ๆ

2.2) ควรวิจัยรูปแบบการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานร่วมกับการสอนแบบอื่น เช่น การใช้เกม การเล่นปนเรียน การใช้สื่อต่าง ๆ เป็นต้น

คำสำคัญ: รูปแบบการเรียนรู้, โครงงานเป็นฐาน, ภูมิปัญญาท้องถิ่น,

ความสามารถในการทำโครงงาน, ความคิดสร้างสรรค์

Title of the Research: Development of the Project-Based Learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergartenat Ban Nong Hin Khon School

Researcher: Mrs. Keeratikarn Srikhadkao

Specialist Teacher

Ban Nong Hin Khon School

Office of Nakhon Ratchasima Primary Educational Service Area 3

Office of the Basic Education Commission, Ministry of Education

The research title of The Development of the Project-Based Learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of Third-Year Kindergarten at Ban Nong Hin Khon School is a research and development(R&D) study comprising four phases: (1) Research Phase 1 (R1): Conducting a study of fundamental data. (2) Development Phase 1 (D1): Developing a project-based learning model. (3) Research Phase 2 (R2): Implementing the developed model in a trial setting. and (4) Development Phase 2 (D2): Evaluating the effectiveness of the learning model. The sample group consisted of 20 third-year kindergarten students from Ban Nong Hin Khon School, under the Office of Nakhon Ratchasima Primary Educational Service Area 6, during the first semester of the 2023 academic year. The sample was selected using cluster random sampling and was grouped with mixed abilities. The research employed a one-group pretest-posttest design to assess the impact of the intervention. The objectives of the study are as follows: 1) To develop and determine the effectiveness of a project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School, based on the standard criterion of 80/80. 2) To examine students’ scientific process skills before and after participating in the project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School. 3) To study students’ project implementation ability and creative thinking ability during and after the implementation of the project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School. and 4) To investigate the students’ satisfaction with the learning experience using the project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School. The statistics used for data analysis included mean, percentage, standard deviation, the dependent sample t-test, and content analysis. The research instruments consisted of: 1) A learning experience plan based on a project-based learning model The research instruments consisted of. 2) A pretest and posttest to measure learning achievement. 3) A pretest and posttest to assess scientific process skills. 4) An assessment form to evaluate students’ project implementation ability and creative thinking ability during and after instruction. and 5) A student satisfaction questionnaire regarding the learning experience using the project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School.

Research Findings:

1) Effectiveness of the Project-Based Learning Model. The development and validation of a project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School was found to meet the expected criterion of 80/80. The model comprised six key components: (1) Principles and theoretical foundations (2) Learning objectives (3) Learning content (4) Learning management process (5) Learning resources and (6) Assessment and evaluation. The model adhered to the principles of project-based learning, emphasizing project implementation skills, the preservation of local wisdom, and the promotion of creativity based on students’ potential. Theoretical frameworks included Constructivist theory, Bloom’s taxonomy, basic scientific process skills, Harrow’s psychomotor domain, Maslow’s hierarchy of needs, and Thorndike’s theory of connectionism. The learning content focused on the theme “Beloved Trees,” utilizing the PPLCCP Model which consisted of 6 steps: Step 1 Problem Identification: P, Step 2 Project Design: P, Step 3 Local Wisdom Learning: L, Step 4 Creative Work: C, Step 5 Conclusion and Presentation: C and Step 6 Performance Evaluation: P. The model’s effectiveness (E1/E2) was found to be 95.38/91.38, exceeding the expected standard of 80/80.

2) Scientific Process Skills Before and After the Intervention. The study assessed students’ scientific process skills, including: (1) Observation (2) Classification (3) Measurement (4) Communication (5) Data interpretation and (6) Spatial relationship. Using a researcher-developed pretest and posttest, the results revealed that the students’ average pretest score was 36.66 %, while the posttest score was 89.08 %. This indicates that students’ scientific process skills after instruction were significantly higher than before.

3) Project Implementation and Creative Thinking Abilities During and After Learning. The sample group practiced project work through six phases: (1) Problem Identification (2) Data Collection Related to the Project (3) Project Design (4) Testing and Project Improvement (5) Presentation and (6) Project Evaluation. And Creative thinking was fostered through four attributes: 1) Originality 2) Fluency 3) Flexibility and 4) Elaboration. For Data Collection Related to the Project was conducted using an evaluation form on students’ project implementation ability and creative thinking ability, developed by the researcher. The findings indicated that the students’ average performance score during instruction was 91.03 % and the post-instruction performance was 84.00 %. This indicates that the students’ post-instruction abilities were significantly higher than their abilities during instruction.

4) Student Satisfaction. The students showed a high level of satisfaction with the project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School. The mean score was 4.40 , indicating high satisfaction. The ranking of average satisfaction scores from highest to lowest was as follows: 1) assessment and evaluation. 2) learning activities, 3) the teacher, and 4) benefits of the learning model

Recommendations

1. Recommendations for Implementation.

1.1) The project-based learning model on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students at Ban Nong Hin Khon School proved effective, achieving the 80/80 criterion. The model contributed to significant improvements in students’ scientific process skills, project implementation abilities, and creative thinking after instruction compared to before. Furthermore, students expressed a high level of satisfaction with the learning experience. Therefore, it is recommended that this model be applied in future academic years to improve instructional quality.

1.2) Teachers should provide reinforcement and closely support students during activities to maintain their interest and ensure effective engagement. This approach will enhance students’ understanding of lessons, promote the development of scientific process skills and project implementation abilities, and foster creative thinking, thereby achieving the intended learning objectives more effectively.

2. Recommendations for Future Research.

2.1) Future research should focus on developing project-based learning models on local wisdom to enhance project implementation ability and creative thinking of third-year kindergarten students across different learning units.

2.2) It is also recommended to study the integration of project-based learning with other instructional methods such as educational games, learning through play, and various multimedia tools.

Keywords: Learning Model, Project-Based Learning, Local Wisdom,

Project implementation ability, Creativit

เว็บน่าสนใจ