ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้
แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้
ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
สุรินทร์ เขต 2
ชื่อผู้วิจัย นางปทุมมาศ ขาวมะเริง
ตำแหน่ง ศึกษานิเทศก์ วิทยฐานะ ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ
ปีที่วิจัย 2565 - 2567
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ เชิงรุกของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) 2) เพื่อสร้างและตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) และ 4) เพื่อประเมินรูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนา และการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) วิธีการดำเนินการวิจัย แบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาองค์ประกอบและแนวทางการนิเทศ ระยะที่ 2 การสร้างและตรวจสอบรูปแบบการนิเทศ ระยะที่ 3 การทดลองใช้รูปแบบการนิเทศ กลุ่มผู้ให้ข้อมูล เป็นผู้รับการนิเทศ คือ ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 2 จำนวน 53 คน ในปีการศึกษา 2567 ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) และระยะที่ 4 การประเมินรูปแบบการนิเทศ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสังเคราะห์เอกสาร เพื่อการวิจัย แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบสอบถาม แบบตรวจสอบคุณภาพรูปแบบการนิเทศ คู่มือการใช้รูปแบบการนิเทศ ประกอบด้วย ชุดนิเทศ แบบทดสอบ แบบประเมินความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุก และแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐาน สรุปได้ดังนี้ การนิเทศแบบร่วมพัฒนา ยึดหลักการนิเทศแบบมีส่วนร่วมของผู้นิเทศ และผู้รับการนิเทศในการร่วมพัฒนางาน มีศูนย์กลางอยู่ที่ตัวครูในกลุ่มสาระ การเรียนรู้และโรงเรียนเป็นหลัก การเรียนรู้แบบผสมผสาน เป็นลักษณะการเรียนที่ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเองตามสภาพความพร้อมของแต่ละคน มีการผสมผสานการเรียนการสอนหลายรูปแบบเข้าด้วยกัน ซึ่งทำให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ แนวทางการพัฒนาการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน มีประเด็นสำคัญ คือ ผู้นิเทศ ผู้รับการนิเทศและผู้บริหารมีการร่วมมือกันในการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ ใช้เทคนิคการนิเทศ ที่หลากหลาย เพื่อส่งเสริมการพัฒนาครูให้มีการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ออกแบบการเรียนรู้ที่ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ด้วยตนเองได้ทุกที่ ซึ่งช่วยให้การจัดการสอนมีประสิทธิภาพมากขึ้น
2. ผลการพัฒนารูปแบบการนิเทศ พบว่า รูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 2 มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการและแนวคิด 2) วัตถุประสงค์ 3) เนื้อหา 4) กระบวนการนิเทศ และ 5) การวัดและประเมินผล กระบวนการนิเทศของรูปแบบ มี 4 ขั้นตอน โดยใช้ชื่อ 4ส Model ได้แก่ ขั้นสร้างความเข้าใจ (ส1- สร้าง) ขั้นออกแบบและปฏิบัติการสอน (ส2- สอน) ขั้นติดตามและเสริมแรง (ส3- เสริม) และขั้นสรุปผลและรายงานผล (ส4- สรุป) ผลการตรวจสอบความเหมาะสมของรูปแบบและคู่มือการใช้รูปแบบตามความคิดเห็นของผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 2 มีข้อสรุป ดังนี้
3.1 ความรู้ ความเข้าใจในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) ก่อนและหลังการใช้รูปแบบการนิเทศ พบว่า คะแนนเฉลี่ยหลัง การใช้รูปแบบการนิเทศสูงกว่าก่อนการใช้รูปแบบการนิเทศอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.2 ครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) ทุกคน มีการปฏิบัติในการจัดการเรียนรู้เชิงรุก คิดเป็นร้อยละ 100 และมีความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยรวม อยู่ในระดับดีมาก
4. ผลการประเมินรูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการนิเทศแบบร่วมพัฒนาและการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 2 มีข้อสรุป ดังนี้
4.1 ความคิดเห็นของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) ที่มีต่อรูปแบบการนิเทศ ในประเด็นความเป็นประโยชน์ ความเป็นไปได้ ความเหมาะสม และความถูกต้อง
พบว่า โดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด
4.2 ความคิดเห็นของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) ที่มีต่อรูปแบบการนิเทศ ในประเด็นความพึงพอใจ พบว่า โดยรวมมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับมากที่สุด