ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึก สิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไชเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า

ผู้วิจัย นางสาวศศิธร กองธรรม

ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า

ปีที่พิมพ์ 2560

บทคัดย่อ

การพัฒนารูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การคัดแยกขยะรีไชเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า มีวัตถุประสงค์เพื่อเพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐานเพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า เพื่อพัฒนารูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐานเพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า เพื่อทดลองใช้รูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐานเพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า เพื่อประเมินรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐานเพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/1 โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า เทศบาลนครอุดรธานี

จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไชเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน แบบประเมินจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม และแบบสอบถามความพึงพอใจ ของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการสอน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่

ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที่ (t-test) และการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า

1. รูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การคัดแยกขยะรีไชเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า รูปแบบที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้นมีชื่อเรียกว่า

CITY MODEL ประกอบด้วย 8 องค์ประกอบคือ องค์ประกอบที่ 1 หลักการของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ องค์ประกอบที่ 4 สาระหลัก

องค์ประกอบที่ 5 ระบบสังคม องค์ประกอบที่ 6 หลักการตอบสนอง องค์ประกอบที่ 7 สิ่งสนับสนุน องค์ประกอบที่ 8 เงื่อนไขในการนำรูปแบบการสอนไปใช้ และขั้นตอนกระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

CITY MODEL มี 4 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1) ขั้นศึกษาสำรวจชุมชนเพื่อค้นหาประเด็นการเรียนรู้ (Community : C ) 2) ขั้นการมีปฏิสัมพันธ์ร่วมกัน (Interaction : I ) 3) ขั้นเทคโนโลยี

( Technology : T) 4) ขั้นการค้นพบความรู้ด้วยตนเอง (Yourself : Y)

สำหรับคุณภาพของรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การคัดแยกขยะรีไชเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า ด้านความเหมาะสมและเป็นไปได้ตามความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญในภาพรวมมีความเหมาะสมเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก

2. ผลการทดใช้รูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การคัดแยกขยะ โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า สรุปผลได้ดังนี้

2.1 นักเรียนมีจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม นักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านที่มีจิตสำนึกมากที่สุดคือ ด้านการรู้คุณค่าสิ่งแวดล้อม ด้านการมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาพัฒนาสิ่งแวดล้อม

2 .2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า มีผลสัมฤทธิ์ทางการหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

2.3 ความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่มีต่อการเรียนด้วยรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์ โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไซเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 บ้านเหล่า พบว่านักเรียนมีความพึงพอใจอยู่ที่ระดับมาก ด้านที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงสุดคือเรียงจากมากไปหาน้อยได้แก่ ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ด้านประโยชน์ที่ได้รับ ด้านสื่อการสอน

3. การประเมินรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม : กรณีศึกษาศูนย์เรียนรู้การจัดการขยะรีไชเคิล โรงเรียนเทศบาล 3 โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด โดยด้านที่มีการประเมินรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อม มากที่สุด คือ ด้านกระบวนการเรียนการ เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ ข้อที่มีการประเมินรูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกสิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับมากที่สุด คือ รูปแบบการสอนภูมิศาสตร์โดยใช้ชุมชนเมืองเป็นฐานกระตุ้นให้นักเรียนอยากเรียนภูมิศาสตร์เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น

เว็บน่าสนใจ