ใบความรู้

เรื่อง คำบุพบท

คำบุพบท คือ คำที่ใช้นำหน้า คำสรรพนาม คำกริยา หรือคำวิเศษณ์

เพื่อบอกตำแหน่งของคำเหล่านั้น และแสดงความสัมพันธ์กันระหว่างคำ หรือประโยค ว่าเกี่ยวข้องกันอย่างไร คำบุพบทแบ่งออกได้ ๒ ชนิด คือ

๑. คำบุพบทที่ไม่ต้องเชื่อมกับคำอื่น ได้แก่ คำบุพบทที่เป็นคำร้องมักมีคำว่า ดูกร ดูก่อน ดูรา ข้าแต่ ฯลฯ คำบุพบททั้ง ๔ คำนี้มิได้ทำหน้าที่ประกอบส่วนใด

ของประโยคเลย นอกจากเป็นบทร้องเรียกเท่านั้น เช่น ข้าแต่ท่านผู้เจริญ เชิญท่านตามความพอใจเถิด ดูก่อนท่านอำมาตย์มนตรี

๒. คำบุพบทที่ต้องเชื่อมกับคำอื่น ได้แก่ คำบุพบทที่นำหน้าคำนาม

คำสรรพนาม หรือคำกริยา เพื่อประกอบประโยคนั้นให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้น ดังนี้

๒.๑ คำบุพบทที่นำหน้ากรรมในประโยค มีคำว่า แก่ เฉพาะ ซึ่ง เช่น เขาตำหนิฉันซึ่งหน้า หมู่บ้านนี้สร้างไว้ให้เฉพาะนักกีฬาเท่านั้น

๒.๒ คำบุพบทที่นำหน้าคำที่แสดงความเป็นเจ้าของ มีคำว่า แก่ แด่ ต่อ เพื่อ สำหรับ เช่น ฉันขอมอบเพลงนี้เพื่อเธอ เขาทำความดีต่อหน้าผู้ใหญ่

๒.๓ คำบุพบทที่นำหน้าคำที่เป็นเครื่องใช้ หรือแสดงความเกี่ยวข้องกัน มีคำว่า ด้วย โดย ตาม กับ ทั้ง เป็นตัวเชื่อม เช่น ฉันทำงานตามหน้าที่

เขาแก้ปัญหาด้วยสติปัญญา

๒.๔ คำบุพบทที่นำหน้าคำที่เกี่ยวกับการให้ หรือเป็นผู้รับ มีคำว่า แก่ แด่ ต่อ เมื่อ สำหรับ ฯลฯ เป็นตัวเชื่อม เช่น ทหารสละชีพเพื่อชาติ หนังสือมีไว้สำหรับอ่าน

๒.๕ คำบุพบทที่นำหน้าเพื่อบอกเวลา มีคำว่า กระทั่ง จน ใน

เมื่อ แต่ ตั้งแต่ เช่น คุณครูมาโรงเรียนแต่เช้า ฝนตกตั้งแต่เช้าจนกระทั่งเย็น

๒.๖ คำบุพบทที่นำหน้าคำเพื่อบอกสถานที่ มีคำว่า ใกล้ ไกล ข้าง จาก แต่ ใต้ บน เหนือ ริม เช่น เขายืนบนเวที บ้านของฉันอยู่ใกล้โรงเรียน

๒.๗ คำบุพบทที่นำหน้าคำเพื่อแสดงการเปรียบเทียบ มีคำว่า กว่า เป็นตัวเชื่อม เช่น ฉันเรียนเก่งกว่าเขา สมชายสูงกว่าสมศักดิ์

๒.๘ คำบุพบทที่นำหน้าคำเพื่อบอกประธานหรือคาดคะเน มีคำว่า เกือบราว สัก ตลอด หมด พอ สิ้น ทั้ง ทั้งหมด ฯลฯ เป็นตัวเชื่อม เช่น

เขามาเรียนเกือบไม่ทัน เธอเสียงดังราวกับฟ้าผ่า

หน้าที่ของคำบุพบท

๑. นำหน้าคำนาม เช่น เงินของคุณครูหาย เขานั่งบนเก้าอี้

๒. นำหน้าคำสรรพนาม เช่น หนังสือของเขาอยู่ที่นั่น แม่ให้เงินแก่ฉัน

๓. นำหน้าคำกริยา เช่น เขาเห็นแก่กิน หล่อนทำงานจนกระทั่งตาย

๔. นำหน้าคำวิเศษณ์ เช่น เธอเกียจคร้านสิ้นดี ฉันพูดตามจริง

๕. นำหน้าประโยค เช่น ฉันให้เงินเฉพาะคนทำงานหนักเท่านั้น

เขามาถึงตั้งแต่ฉันยังไม่ตื่นนอน

เว็บน่าสนใจ