ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการ เชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
ชื่อผู้วิจัย นางสาวธารินี อยู่ปรางค์ ตำแหน่งครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
หน่วยงาน โรงเรียนเทศบาลบ้านกล้วย อำเภอเมืองชัยนาท จังหวัดชัยนาท กองการศึกษาเทศบาลเมืองชัยนาท จังหวัดชัยนาท กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่ พ.ศ. 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
โดยมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย 1) เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ให้มีประสิทธิผล และ 4) เพื่อประเมินความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ปีการศึกษา 2559 รวมทั้งหมดจำนวน 1115 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มตัวอย่างแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling ) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ 12 แผน แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ แบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที
สรุปผลการวิจัย
ผลการศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนา เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา
สรุปผลการศึกษาวิเคราะห์ผู้เรียนโดยการสำรวจข้อมูลพื้นฐานการเรียนรู้ของผู้เรียนและศึกษาความคิดเห็นของครูผู้สอนคณิตศาสตร์เกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนที่ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ จากการสัมภาษณ์ครูผู้สอนคณิตศาสตร์อย่างไม่เป็นทางการ ได้ดังนี้
1. นักเรียนไม่เห็นความสำคัญของวิชาที่เรียน มีทัศนคติที่ไม่ดี เนื่องจากคิดว่าเป็นวิชาที่ยาก เรียนไม่รู้เรื่อง จึงไม่สนใจเรียน ไม่กระตือรือร้นในการเรียน ไม่ตั้งใจเรียน ขาดความใฝ่รู้ใฝ่เรียน
2. นักเรียนต้องการที่จะเรียนรู้เป็นกลุ่ม มีกิจกรรมที่เป็นการฝึกทักษะให้คิดวิเคราะห์ได้ศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเอง ได้แสดงออก ได้อภิปรายร่วมกัน สามารถวิเคราะห์ข้อมูล สรุปและรายงานผลด้วยตนเองหรือเป็นกลุ่มได้ ซึ่งจะช่วยให้นักเรียนเกิดทักษะในการทำงาน คิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาเป็นและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้
3. การจัดการเรียนการสอนของครูอยู่ในเกณฑ์ดี แต่ยังไม่สะท้อนให้เห็นถึงการจัดการเรียนการสอนด้านการคิดวิเคราะห์อย่างชัดเจน การเรียนการสอนส่วนใหญ่จะใช้วิธีสอนแบบบรรยายประกอบใช้คำถามแล้วให้นักเรียนศึกษาเอกสารประกอบการสอนหรือตำรา นักเรียนไม่สามารถคิดวิเคราะห์ได้ดีพอ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกันกับปัญหาการจัดการเรียนการสอน
4. การเลือกเทคนิควิธีสอนของครูยังไม่หลากหลาย ขาดเทคนิคการจัดการเรียนการสอนที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนรู้จักคิด วิเคราะห์ใช้เหตุผลในการแก้ปัญหา หาคำตอบ
5. สื่ออุปกรณ์การเรียนการสอนมีไม่เพียงพอ ขาดทักษะในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศรวมถึงขาดทักษะในการสร้างและหาคุณภาพของเครื่องมือวัดและประเมินผล
6. ครูผู้สอนต้องการพัฒนาตนเองให้มีความรู้ในการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ สามารถจัดการเรียนการสอนให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์ มีสื่อวัสดุอุปกรณ์ทีทันสมัยและใช้วิธีวัดและประเมินผลได้เหมาะสม
1. ผลการสร้างและพัฒนาเรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ให้มีประสิทธิผลได้ค่าดัชนีความสอดคล้องของรูปแบบการเรียนการสอน เท่ากับ 0.71 1.00 ซึ่งมีความสอดคล้องกัน และผลการหาประสิทธิภาพของการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เท่ากับ 86.13/89.81 เมื่อเปรียบเทียบเกณฑ์กับเกณฑ์ 80/80 ปรากฏว่าสูงกว่าเกณฑ์ E1/E2 ที่กำหนดไว้ ซึ่งยอมรับสมมติฐานการวิจัยข้อที่ 1
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 และการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
3. ผลการประเมินความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ในภาพรวมพบว่า ผู้เรียนมีความพึงพอใจในการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง การประยุกต์ของสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es ร่วมกับกระบวนการแก้ปัญหาของโพลยา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 อยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณารายข้อ มีคะแนนสูงที่สุด ได้แก่ บรรยากาศในการเรียนไม่ตึงเครียด รูปแบบการเรียนการสอนนี้ทำให้ผู้เรียนเรียนรู้ได้ตลอดเวลา รูปแบบการเรียนการสอนนี้สามารถพัฒนาวิธีการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมได้ และผู้เรียนชอบเรียนรู้ด้วยรูปแบบการสอนนี้