การศึกษาการจัดการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 ใช้หลักการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพและปัญหาเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่ ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 2) หาแนวทางการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 3) ติดตามผลการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 การศึกษาครั้งนี้เพื่อมุ่งพัฒนาการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่โดยใช้การนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตร มีกลุ่มผู้ร่วมศึกษา ประกอบด้วย 1) ผู้ศึกษา (ผู้อำนวยการโรงเรียน) 2) ผู้ร่วมศึกษา(ครูประจำชั้นอนุบาลและครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 6 คน) และกลุ่มผู้ให้ข้อมูล จำนวน 7 คน ประกอบด้วย ผู้อำนวยการโรงเรียน (ผู้ศึกษา) ครูประจำชั้นอนุบาลและครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 โดยใช้การสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือในการศึกษาครั้งนี้แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 1) เครื่องมือในการใช้ในการวางแผน ได้แก่ แบบบันทึกการประชุมครู แบบสัมภาษณ์ 2) เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูลและเครื่องมือที่ใช้ในการสะท้อนผลการปฏิบัติ ได้แก่ แบบบันทึกการสัมภาษณ์ผู้ร่วมศึกษาและกลุ่มผู้ให้ข้อมูล แบบสอบถามเพื่อนิเทศการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่ ข้อมูลจากแบบสอบถามวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลจากการสัมภาษณ์ ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการศึกษาพบว่า
1. สภาพและปัญหาเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่ ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1
1.1 สภาพและปัญหาการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่
วิกฤติ COVID-19 ได้เป็น โอกาสให้สร้างแนวคิดใหม่ทางการเรียนรู้ หรือการเรียนการสอนด้วยวิธีการใหม่ นวัตกรรม ปัญหาการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การเรียนการสอนทางไกลจากมูลนิธิ การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม ในพระบรมราชูปถัมภ์-DLTV พบว่า เกิดประสิทธิภาพไม่ดีเท่าที่ควร เนื่องจาก นักเรียนเกิดความเบื่อหน่ายที่จะต้องดูทีวีเป็นเวลานาน ไม่สามารถดูช่อง DLTV ได้ นักเรียนเรียนตามไม่ทัน และจำนวนอุปกรณ์ไม่เพียงพอต่อจำนวนนักเรียนในแต่ละบ้าน
1.2 แนวทางการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่
แนวทางการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่ โดยใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมกับบริบทของโรงเรียนวัดนนทรีย์ คือ การจัดทำคลิปประกอบการสอนโดยครูผู้สอนเองส่งให้กับนักเรียนผ่านทางช่องทางไลน์กรุ๊ปของแต่ละชั้นเรียน ประกอบกับเอกสารใบงาน ที่ครูจัดทำและแจกให้นักเรียน นั่นคือ รูปแบบการจัดการเรียนการสอน แบบ On-demand ร่วมกับ On-hand
2. แนวทางการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียน วัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1
ผู้นิเทศเข้าไปเยี่ยมชมการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนภายในห้องเรียนตามแนวชีวิตวิถีใหม่อย่างสม่ำเสมอ โดยผู้ศึกษาเป็นผู้นิเทศจะอยู่ในทุกกลุ่มของไลน์กรุ๊ป เพื่อติตามการจัดการเรียนการสอนรายวันของแต่ละระดับชั้น ได้เข้าร่วมศึกษาตามคลิปการสอนต่างๆ ของครู รวมทั้งสังเกตข้อมูลย้อนกลับที่ได้รับจากผู้ปกครอง และนักเรียน บันทึกการนิเทศตามแบบนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ ร่วมชื่นชม ให้กำลังใจกับครู นักเรียนและผู้ปกครอง ครูสรุปรายงานการจัดการเรียนการสอนรายสัปดาห์ โดยประชาสัมพันธ์ลงเพจโรงเรียนวัดนนทรีย์ เพื่อเป็นการรายงานการจัดการเรียนการสอนตามแนวชีวิตวิถีใหม่ให้ผู้ปกครอง ชุมชน ตลอดจนผู้ที่สนใจได้รับทราบ ผลจากการรายงาน พบว่า นักเรียนทุกคนสามารถเข้าแหล่งเรียนรู้ที่ครูได้จัดทำให้กับนักเรียน ได้แก่ คลิปการสอน ใบงาน ใบความรู้ ส่งผลให้นักเรียนได้เรียนรู้ทุกคน ครูมีคลิปการสอนเป็นคลังสื่อออนไลน์ที่นักเรียนสามารถเรียนย้อนหลังได้ตลอดเวลา
3. ผลการนิเทศภายในแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1
3.1 ผลการนิเทศการสอนแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ วงรอบที่ 1 พบว่า ในภาพรวมผลการนิเทศการสอนแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่อยู่ในระดับมาก ( = 4.17, S.D.=0.72) เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด อยู่ในด้านบุคลิกภาพ คือ เสียงดังชัดเจน ( = 4.67, S.D.=0.52) และ แต่งกายสุภาพ ( = 4.67, S.D.=0.82) และข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด อยู่ในขั้นสอน คือ จัดกระบวนการเรียนรู้สะท้อนมาตรฐานตัวชี้วัดของหลักสูตร ( = 3.50, S.D.=0.55)
3.2 ผลการนิเทศการสอนแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่ของโรงเรียนวัดนนทรีย์ วงรอบที่ 2 พบว่า ในภาพรวมผลการนิเทศการสอนแบบกัลยาณมิตรตามแนวชีวิตวิถีใหม่อยู่ในระดับมาก ( = 4.39, S.D.=0.59) เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด อยู่ในด้านบุคลิกภาพ คือ เสียงดังชัดเจน ( = 4.83, S.D.=0.41) และข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด อยู่ในขั้นสอน คือ จัดกระบวนการเรียนรู้สะท้อนมาตรฐานตัวชี้วัดของหลักสูตร ( = 4.00, S.D.=0.63)