ครูบ้านนอก

ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน

ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2

ผู้วิจัย รุจิรา คงประพันธ์

ตำแหน่ง ศึกษานิเทศก์ วิทยฐานะ ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ

ปีงบประมาณ 2566-2567

คำสำคัญ การดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน, รูปแบบการนิเทศ, การนิเทศแบบ PIDE

บทคัดย่อ

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา ความต้องการและรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2 2) เพื่อสร้างและประเมินคุณภาพรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2 โดยมุ่งศึกษาดังนี้ 3.1) เพื่อเปรียบเทียบความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของครูผู้รับผิดชอบโครงการ ก่อนและหลังการนิเทศ 3.2) เพื่อศึกษาคุณภาพการพัฒนาการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของครูผู้รับผิดชอบโครงการ 3.3) เพื่อศึกษาคุณภาพการนิเทศ ติดตามการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของครูผู้รับผิดชอบโครงการ และ 4) เพื่อประเมินคุณภาพรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2

ผลการวิจัย พบว่า

1.ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา ความต้องการและรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2 พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษา ครูหัวหน้างานบริหารทั่วไป และครูผู้รับผิดชอบโครงการสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน เล็งเห็นถึงความจำเป็นและความสำคัญของการจัดกิจกรรมของโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีจิตสำนึก และทักษะชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จนบรรลุเป้าหมายของสิ่งแวดล้อมศึกษาในการเสริมสร้างเยาวชนของชาติให้มีความรู้ ความเข้าใจ เกิดความตระหนักค่านิยม เจตคติ และทักษะในการป้องกันและแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นให้บรรเทาลง และพร้อมที่จะร่วมมือกันพัฒนาคุณภาพสิ่งแวดล้อมของประเทศให้มีความสมดุลและยั่งยืนตลอดไป ปัญหาอุปสรรคของโรงเรียน คือ 1) โรงเรียนมีการนิเทศ ติดตาม การดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนเป็นระยะ ๆ แต่ยังไม่มีการนิเทศ ติดตามที่ชัดเจน 2) บุคลากรในโรงเรียนมีความเข้าใจขอบข่ายการดำเนินงานไม่ตรงกัน ครูในโรงเรียนยังขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามหลักการสิ่งแวดล้อมศึกษา จึงนำสู่การปฏิบัติที่ไม่ชัดเจน ทั้งการบูรณาการการจัดสิ่งแวดล้อมศึกษาเข้ากับหลักสูตร ในส่วนการจัดการเรียนรู้ขึ้นอยู่กับพื้นที่ของโรงเรียนและสภาพปัญหาสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ที่จะนำเข้ามาเป็นบทเรียน ยังเป็นแค่การเรียนการสอนการให้ความรู้ ไม่ใช่เป็นการให้วิธีคิดกับนักเรียนที่มีครูและโรงเรียนทำหน้าที่ในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้เพื่อให้นักเรียนสามารถ “คิดได้” และ “คิดเป็น” รวมทั้งมีทักษะในการลงมือปฏิบัติให้เกิดผลได้จริง

2. ผลการสร้างและประเมินคุณภาพรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพัทลุง เขต 2 พบว่า รูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) เนื้อหา 4) กระบวนการนิเทศ ตามลำดับขั้นตอน 4 ขั้น ได้แก่ 4.1) การวางแผนการนิเทศ (Planning-P) 4.2) การให้ความรู้ก่อนการนิเทศ (Information-I) 4.3) การปฏิบัติการนิเทศ (Doing-D) 4.4) การประเมินและรายงานผลการนิเทศ (Evaluating-E) และ 5) การวัดผลประเมินผล ตามกรอบการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน 4 พันธกิจ จำแนกเป็น 3 ด้าน 5.1) เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน 5.2) เพื่อพัฒนาการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน 5.3) เพื่อนิเทศ ติดตามการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน พบว่า รูปแบบการนิเทศ มีความถูกต้องแม่นยำและความเป็นไปได้ อยู่ในระดับมากที่สุด ( x̄ = 4.61, S.D.=0.65) คู่มือการใช้รูปแบบการประเมิน และชุดการพัฒนา มีความชัดเจน อยู่ในระดับมากที่สุด ( x̄ = 4.73, S.D.=0.36)

3. ผลทดลองใช้รูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน พบว่า คะแนนความรู้ ความเข้าใจก่อนหลังการนิเทศ พบว่า คะแนนเฉลี่ยหลังการนิเทศสูงกว่าก่อนการนิเทศอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ระดับคุณภาพการพัฒนาการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของครูผู้รับผิดชอบโครงการ อยู่ในระดับดี (x̄=2.91, S.D.=0.14) และระดับคุณภาพการนิเทศ ติดตามการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนา ที่ยั่งยืนของครูผู้รับผิดชอบโครงการ อยู่ในระดับ ชัดเจนมากที่สุด (x̄=3.934, S.D.=0.10)

4. ผลประเมินคุณภาพรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน พบว่า รูปแบบการนิเทศ มีความเหมาะสม และการใช้ประโยชน์ของ อยู่ในระดับมาก ( x̄= 4.54, S.D.=0.49) และมีความคิดเห็นของผู้รับการนิเทศต่อรูปแบบการนิเทศเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน อยู่ในระดับมากที่สุด ( x̄= 4.80, S.D.=0.36)

เว็บน่าสนใจ