ชื่อผลงาน การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ ตามหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ปีการศึกษา 2568 โดยใช้แนวคิดของการเรียนรู้แบบไฮสโคป (High/Scope Approach) ด้วยสื่อจาก OBEC Content Center ชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านปลาขาว
ผู้เสนอผลงาน นางอภิรดี คาวะที
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
หน่วยงาน โรงเรียนบ้านปลาขาว
สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2
1. ความเป็นมาและความสำคัญ
ลักษณะสำคัญของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2568 สำหรับเด็กอายุ ๓-๖ ปี คือมีการกำหนดคุณภาพผู้เรียนเป็นความสามารถผู้เรียนเมื่อจบการศึกษาระดับปฐมวัยและความสามารถผู้เรียนเมื่อจบชั้นปีว่าจะต้องทำอะไรได้บนพื้นฐานพัฒนาการตามวัยและความสามารถในแต่ละระดับอายุ โดยคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล ความสามารถผู้เรียนประกอบด้วย ด้านสุขภาวะทางกาย ด้านอารมณ์ จิตใจและสังคม ด้านความเป็นพลเมืองและความเป็นไทย และด้านสติปัญญา เพื่อสร้างและพัฒนาผู้เรียนทุกคนให้มีความสามารถตามวัยที่สำคัญและจำเป็นต่อการดำรงชีวิตอย่างมีคุณภาพในโลกศตวรรษที่ 21 และสามารถปรับตนให้พร้อมรับการเปลี่ยนแปลงเพื่อสร้างรากฐานคุณภาพชีวิตให้เด็กปฐมวัยพัฒนาไปสู่ความเป็นมนุษย์ ที่สมบูรณ์ เกิดคุณค่าต่อตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติต่อไป (กระทรวงศึกษาธิการ, 2568)
ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีดิจิทัลและระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตของโลกในยุคไร้พรมแดนในปัจจุบัน ทำให้รูปแบบการจัดการเรียนการสอนมีการปรับเปลี่ยนตามพัฒนาการเทคโนโลยีสารสนเทศ บทบาทของครูและนักเรียนเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม โดยครูเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นและแสวงหาความรู้ด้วนตนเองผ่านการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่สร้างสรรค์ (สุวิมล มธุรส, 2564) การนำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาใช้เป็นเครื่องมือทางการศึกษามีรูปแบบที่หลากหลาย เช่น OBEC Content Center คือ แพลตฟอร์มดิจิทัลที่รวบรวมสื่อการเรียนรู้และเนื้อหาอิเล็กทรอนิกส์ที่หลากหลาย สำหรับนักเรียน ครู ศึกษานิเทศก์ และบุคลากรทางการศึกษา เพื่อใช้ในการจัดการเรียนการสอนและการเรียนรู้ด้วยตนเอง
แนวคิดไฮสโคป(High scope) เป็นการนำทฤษฎีการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดของเพียเจย์ (Piaget) ทฤษฎีของการพัฒนาสติปัญญาที่จัดให้เด็กมีประสบการณ์อย่างกว้างขวางและลงมือปฏิบัติส่งเสริมทางด้านสติปัญญาและทักษะทางสังคม (Morrison, 2000) ลักษณะกระบวนการเรียนรู้ตามแนวคิดไฮสโคป คือกระบวนการวางแผน (Plan) ปฏิบัติ (Do) และทบทวน (Review) โดยครูเข้าไปมีปฏิสัมพันธ์ในรูปแบบการสนับสนุนส่งเสริมให้เด็กคิดเลือกตัดสินใจทำกิจกรรมต่างๆด้วยตนเองซึ่งการจัดกิจกรรมกลุ่มแบบมีแบบแผนโดยใช้กระบวนการวางแผนปฏิบัติและทบทวนจะส่งเสริมให้เด็กมีความคิดร่วมกันปฏิบัติและทบทวนร่วมกันทำให้เด็กเกิดทักษะทางสังคมในการร่วมกันทำงานกลุ่มเพราะเด็กได้มีโอกาสปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกันและจะส่งเสริมให้เด็กเกิดพัฒนาการทุกด้านอย่างเหมาะสม (รุสนีเจะเตะ, 2562)
ในการจัดประสบการณ์ตามแนวไฮสโคปจะเน้นการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้ใหญ่กับเด็ก (Adult-Child Interaction) โดยครูจะต้องจัดบรรยากาศให้อบอุ่นและปลอดภัยสำหรับเด็ก การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างครูกับเด็กจะทำให้เด็กเกิดความมั่นใจกล้พูดกล้แสดงออก และปรึกษาครูจะต้องเอาใจใส่แม้แต่เรื่องเล็กน้อย ป้อนคำถามให้เด็กเกิดกวามคิดจินตนาการ การมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีต่อเด็กนับได้มีคุณค่ามากกว่าการยกย่อง ชมเชย การให้รางวัล ดังนั้น ครูจะเป็นผู้ กระตุ้นด้วยคำถามปลายเพื่อให้เด็กได้เกิด ในห้องเรียนจะมีมุมต่าง ๆ เพื่อให้เด็กสนใจเด็กจะเรียนรู้ผ่านการกระทำและเชื่อมโยงสู่ประสบการณ์ที่เป็นรูปธรรมกับสัญลักษณ์ต่าง ,(วรนาท รักสกุลไทย 2542) สิ่งสำคัญในการเรียนรู้ ตามหลักของไฮสโคป คือ การจัดให้เด็กได้อยู่สิ่งแวดล้อม ที่ส่งเสริมการเรียน รู้จักกระบวนการ วางแผน การปฏิบัติ และการทบทวนเสริมสร้างกระบวนการคิด ข้าพเจ้าจึงใช้ประโยชน์จาก OBEC Content Center แพลตฟอร์มดิจิทัลที่รวบรวมสื่อการเรียนรู้และเนื้อหาอิเล็กทรอนิกส์ที่หลากหลาย สำหรับนักเรียน ครู ศึกษานิเทศก์ และบุคลากรทางการศึกษา เพื่อหาสื่อการสอน ใบกิจกรรม แผนการจัดประสบการณ์ตามหลักของไฮสโคป มาพัฒนาให้ผู้เรียนมีพัฒนาการเป็นไปตามที่หลักสูตรกำหนดและเหตุผลดังกล่าว ข้าพเจ้าจึงมีความสนใจที่จะจัดประสบการณ์การเรียนรู้ ตามหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ปีการศึกษา 2568 โดยใช้แนวคิดของการเรียนรู้แบบไฮสโคป (High/Scope Approach) ด้วยสื่อจาก OBEC Content Center ชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนบ้านปลาขาว ประสิทธิภาพในการเรียนรู้ต่อไป