ชื่องานวิจัย : รูปแบบการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์โดยใช้การจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์
ผู้วิจัย : เนตรทราย จันผล
ตำแหน่ง : ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน)
ปีที่ทำวิจัย : ปีการศึกษา 2560
บทคัดย่อ
รูปแบบการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์โดยใช้การจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ มีวัตถุประสงค์การวิจัย คือ 1) เพื่อศึกษาระดับรูปแบบการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์โดยใช้การจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ โดยรวมและรายด้าน ก่อนและหลังการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย 2) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ โดยรวมและรายด้าน ก่อนและหลังการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย
กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้าครั้งนี้ เป็นเด็กปฐมวัย ชาย-หญิง อายุระหว่าง 3-4 ป ที่กำลังศึกษาอยู่ในชั้นอนุบาลปีที่ 1/2 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2560 โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ อำเภอเมืองเพชรบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์ จำนวน 28 คน ใช้วิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) จากนักเรียนทั้งหมด 6 ห้องเรียน เลือกมา 1 ห้องเรียน
กำหนดเนื้อหา สาระการเรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับตัวเด็ก, สาระการเรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับบุคคลและสถานที่แวดล้อมเด็ก, สาระการเรียนรู้ธรรมชาติรอบตัว, สาระการเรียนรู้ สิ่งต่างๆ รอบตัวเด็ก ทั้ง 4 สาระนำมาสร้างเป็นกิจกรรมสร้างสรรค์ ประกอบด้วย เช่น การวาดภาพระบายสี การปั้น การฉีก ตัด ปะ การพับ การประดิษฐ์เศษวัสดุ มาจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ในระดับชั้นอนุบาลปีที่1 (3-4 ปี) นำมาใช้เป็นสื่อในการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ใช้สาระการเรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับตัวเด็ก หน่วยเรียนรู้กินดีอยู่ดีมีสุขและหน่วยขยับกายสบายชีวี, สาระการเรียนรู้เรื่องราวเกี่ยวกับบุคคลและสถานที่แวดล้อมเด็ก หน่วยบ้านแสนสุขและหน่วยเพชรบูรณ์บ้านเรา, สาระการเรียนรู้ธรรมชาติรอบตัว หน่วยต้นไม้และดอกไม้แสนสวยและหน่วยสัตว์โลกน่ารัก, สาระการเรียนรู้ สิ่งต่างๆ รอบตัวเด็ก หน่วย สีสันสดใสและหน่วยคณิตคิดสนุก ซึ่งครอบคลุมเนื้อหาโดยใช้สื่อ ที่ใช้ในชีวิตประจำวันของเด็กปฐมวัยและที่มีอยู่ในชุมชนรอบๆ ตัวเด็ก และเป็นสิ่งที่เด็กคุ้นเคยรู้จักมีขอบข่ายเนื้อหาที่ทำวิจัยในเรื่อง 1) นวัตกรรมที่ใช้ ได้แก่ การจัดกิจกรรมสร้างสรรค์สำหรับเด็กปฐมวัย 2) ผลที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน ได้แก่ ทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยในด้านการสังเกต การเปรียบเทียบ การเรียงลำดับ การจำแนก และการรู้ค่าจำนวน การเก็บข้อมูลโดยใช้แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้การจัดกิจกรรมสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) ที่ผู้วิจัยได้สร้างขึ้น 25 ข้อ ซึ่งมีค่า ความยากง่าย (p) อยู่ระหว่าง 0.64 - 0.79 และ มีค่าอำนาจจำแนก (r) อยู่ระหว่าง 0.63-0.90 และมีค่าความเชื่อมั่น ทั้งฉบับเท่ากับ .975
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้กิจกรรมสร้างสรรค์พัฒนาทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) ระดับทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์มีการเปลี่ยนแปลงสูงขึ้น โดยรวมอยู่ในระดับดีมากทุกด้าน เมื่อพิจารณาแยกเป็นรายด้านพบว่า ก่อนการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัย มีทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์อยู่ในระดับปานกลาง ภายหลังการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัย มีทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์อยู่ในระดับดีมาก เมื่อแยกรายด้านพบว่า ก่อนการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัย ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดได้แก่ ด้านการรู้ค่าจำนวน รองลงมาได้แก่ด้านการสังเกต และด้านการจำแนก ด้านการเปรียบเทียบ ด้านการเรียงลำดับ อยู่ในระดับปานกลาง หลังการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัย พบว่าด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดได้แก่ ด้านการเรียงลำดับ รองลงมาได้แก่ ด้านการจำแนก และด้านการรู้ค่าจำนวน ด้านการเปรียบเทียบ ด้านการสังเกต ซึ่งอยู่ในระดับดีมากทุกด้านสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างชัดเจน
2. ผลการจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้กิจกรรมสร้างสรรค์พัฒนาทักษะพื้นฐาน ทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 1 (3-4 ปี) โดยรวมหลังจากได้รับการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์สูงกว่าก่อนการจัดกิจกรรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่าหลังการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ส่งผลให้เด็กมีทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ทั้ง 5 ด้าน เรียงตามค่าเฉลี่ย ได้แก่ ด้านการเรียงลำดับ ด้านการจำแนก และด้านการรู้ค่าจำนวน ด้านการเปรียบเทียบ และด้านการสังเกต อยู่ในระดับดีมาก สูงกว่าก่อนการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01