ภาพความสำเร็จ การจัดการเรียนการสอนโดยการใช้ทักษะการอ่านอย่างมีวิจารณญาณ

ชื่อผู้เขียน นางนิรบล บัวประเสริฐ

ตำแหน่ง ครูชำนาญการ

กลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย

โรงเรียนราชวินิตบางแก้ว

1. ชื่อผลงาน การจัดการเรียนการสอนโดยการใช้ทักษะการอ่านอย่างมีวิจารณญาณ

2. ความเป็นมาและความสำคัญ

ทักษะการอ่านเป็นทักษะสำคัญที่จำเป็น ต้องเรียนรู้ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าทักษะการสื่อสารด้านอื่น ๆ เช่น ทักษะการพูด การฟัง และการเขียน ฯลฯ ทักษะการอ่านที่ดีนำมาซึ่งความสำเร็จในชีวิต ฝึกความจำ และฝึกฝนการจดจ่อแน่วแน่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่ต้องการเรียนรู้ได้อย่างมี ประสิทธิภาพ ปัจจุบันพบว่าครูและนักเรียนส่วนใหญ่ มองว่าทักษะการอ่านเป็นเรื่องที่สามารถพัฒนาขึ้นมาได้เองจากการอ่านทั่วไปนักเรียนมักละเลยที่จะฝึกทักษะด้านนี้ให้กับนักเรียนไปอย่างน่าเสียดาย ทั้งที่ความเป็นจริงแล้วทักษะการอ่าน เป็นทักษะที่จำเป็นต้องได้รับการฝึกฝน เพื่อพัฒนาทักษะดังกล่าวให้เป็นอุปนิสัยประจำตัวที่จะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อชีวิตครอบครัวและชีวิตการทำงานของผู้เรียนต่อไปในอนาคต

3. วัตถุประสงค์

1. การอ่านที่ดีเป็นพฤติกรรมที่ทำให้เกิดความเข้าใจ การยอมรับและความเห็นอกเห็นใจซึ่งกันและกัน

2. เพื่อได้รู้เรื่องราวที่อ่านโดยตลอด สามารถเข้าใจข้อความสำคัญของเรื่องที่อ่าน สามารถพัฒนาสมรรถภาพการใช้ภาษา ในทักษะด้านอื่น ๆ ให้ดีตามไปด้วย

4. วิธีการดำเนินการ

1. ครูผู้สอนแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 2-3 แจกใบความรู้ และใบงานให้กับนักเรียน คนละ 1 ชุด ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้ที่ครูแจกให้จากนั้น ครูสอนจับประเด็นโดยตั้งคำถามเพื่อวัดความสามารถในการอ่าน ซึ่งสามารถในการจับประเด็นเป็นตัวชี้ว่าการสื่อสารที่เกิดขึ้นนั้นเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพหรือไม่

2. ครูตั้งคำถามทวนซ้ำกับนักเรียน เพื่อทดสอบว่านักเรียนสามารถจับประเด็นในเนื้อหาที่อ่านไปได้หรือไม่ ตัวอย่างคำถามเช่น ในรูปแบบของ ใคร ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร เมื่อไร เวลาใด และนักเรียนจะต้องทำอะไรต่อไป เป็นต้นรวมทั้งสามารถตั้งคำถามเพื่อให้นักเรียนได้คิดต่อยอด เช่น ถามความคิดเห็นของนักเรียนเกี่ยวกับเรื่องที่ได้อ่านนักเรียนคิดว่าเรื่องนี้ใครผิด นักเรียนคิดว่าจะสามารถแก้ปัญหานี้ได้อย่างไร

3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันทำใบงาน โดยให้เวลา 20 - 30 นาที โดยครูคอยแนะนำ ให้คำปรึกษาในหัวข้อที่นักเรียนไม่เข้าใจ ระหว่างการทำกิจกรรม ครูคอยสังเกตการทำงานร่วมกันเป็นกลุ่ม

4. จากนั้นส่งครูผู้สอนเพื่อเฉลยใบงาน ครูและนักเรียนช่วยกันเฉลยใบงาน

บทบาทครูผู้สอน

1. จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้โดยการใช้ทักษะการอ่านอย่างมีวิจารณญาณ มีการวิเคราะห์ผู้เรียนเป็นรายบุคคล เพื่อจัดกิจกรรมให้เหมาะสม ใช้สื่อประกอบการสอน เช่น ใบความรู้ แบบฝึกทักษะเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกการใช้ทักษะการอ่านอย่างมีวิจารณญาณ และส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมในด้านการอ่าน เชื่อมโยงความคิดที่เป็นระบบอย่างมีขั้นตอน จากง่ายไปยาก และใกล้ตัวไปไกลตัว

ข้อดีของการสอนโดยการใช้ความคิดอย่างสร้างสรรค์

1. สามารถเข้าสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีมารยาทในการอ่าน ช่วยสร้างบรรยากาศของความเป็นมิตรทำให้เกิดความเข้าใจ การยอมรับและความเห็นอกเห็นใจซึ่งกันและกัน

2. ทำให้ได้รู้เรื่องราวที่อ่านโดยตลอด สามารถเข้าใจข้อความสำคัญของเรื่องที่อ่านและจุดมุ่งหมาย ของผู้พูด

3. ทำให้สามารถพัฒนาสมรรถภาพการใช้ภาษา ในทักษะด้านอื่น ๆ ให้ดีตามไปด้วย

4. ทำให้เกิดสมรรถภาพทางความคิด ผู้อ่านได้พัฒนาพื้นฐานความรู้ และสติปัญญาจากการรวบรวมข้อมูลและข้อคิดต่างๆจากการอ่าน

5. สามารถทำให้เราได้เพิ่มศัพท์ และเพิ่มพูนการใช้ถ้อยคำภาษาได้อย่างรัดกุมและเหมาะสม

5. ผลสำเร็จ/บทสรุป

นักเรียนร้อยละ 81% มีทักษะทางด้านการอ่านอย่างมีวิจารณญาณ สามารถนำไปสู่การอ่านและคิดสร้างสรรค์อย่างยอดเยี่ยม และนำความคิดนั้นไปใช้ให้เป็นประโยชน์ได้

6. ภาคผนวก

แบบฝึกทักษะการเรียนการสอนโดยการใช้ทักษะการอ่านอย่างมีวิจารณญาณ

ใบงาน เรื่อง การอ่านอย่างมีวิจารณญาณ

เว็บน่าสนใจ