ชื่อเรื่อง : การพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้แบบ Active learning เพื่อเสริมสร้าง

การคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนโรงเรียนไตรประชาวิทยา

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 อำเภอปัว จังหวัดน่าน

ผู้วิจัย นายวรภัทร ธนะวัง ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษา

วิทยฐานะ ผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ

โรงเรียนไตรประชาวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2

อำเภอปัว จังหวัดน่าน

ปีที่วิจัย : 2563

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาครูโรงเรียนไตรประชาวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 ตำบลศิลาแลง อำเภอปัว จังหวัดน่าน ให้มีความรู้ ความเข้าใจ มีทักษะการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning เพื่อเสริมสร้างการคิดวิเคราะห์ และความสามารถ ด้านการวัดและประเมินผล ด้านการคิดวิเคราะห์ได้ โดยดำเนินการวิจัย แบบการวิจัยปฏิบัติการ (Action Research) ซี่งเป็นการดำเนินการอย่างเป็นระบบ ในลักษณะหมุนรอบตัวแบบเกลียวสว่านตามแนวคิดของ Kurt Lewin ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ การวางแผน (Planning) การค้นหา ความจริง (Fact –finding) การดำเนินการ (Execution) และการวิเคราะห์ผล (Analysis) กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ครูผู้สอน ในโรงเรียนไตรประชาวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 ตำบลศิลาแลง อำเภอปัว จังหวัดน่าน จำนวน 12 คน วิทยากร จำนวน 1 คน ศึกษานิเทศก์ จำนวน 1 คน ผู้อำนวยการสถานศึกษา จำนวน 1 คน นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลในครั้งนี้ มี 5 ประเภท ได้แก่ 1). แบบทดสอบจำนวน 1 ฉบับ 2).แบบสัมภาษณ์ จำนวน 1 ฉบับ 3). แบบประเมินจำนวน 2 ฉบับ 4). แบบวัดความพึงพอใจจำนวน 1 ฉบับ และ 5). แบบสังเกต จำนวน 1 ฉบับ สถิติที่ใช้ ในการวิเคราะห์ข้อมูลประกอบไปด้วย ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัย พบว่า

ผลการพัฒนาบุคลากรในวงรอบที่1 โดยใช้กลยุทธ์ในการพัฒนา คือ การประชุม เชิงปฏิบัติการและการนิเทศภายใน ซึ่งผลจากการใช้กลยุทธ์การประชุมเชิงปฏิบัติการ เพื่อพัฒนาบุคลากรให้มีความรู้ ความเข้าใจ สามารถเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning โดยบูรณาการหลักการคิดวิเคราะห์ได้ จากการทดสอบกลุ่มผู้ร่วมวิจัย เพื่อวัดความรู้ ความเข้าใจ หลักการคิดวิเคราะห์และวัดความรู้ ความเข้าใจ ในการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning โดยบูรณาการหลักการคิดวิเคราะห์ พบว่า ผู้ร่วมวิจัย มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับ หลักการคิดวิเคราะห์ และการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning โดยบูรณาการหลักการคิดวิเคราะห์ และเมื่อวิทยากรทำการประเมินการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning ผลปรากฏว่า กลุ่มผู้ร่วมวิจัยทั้ง 12 คน สามารถเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ โดยใช้การคิดแบบ Active learning และคิดวิเคราะห์ได้ โดยมีผลการประเมินแผนการจัดการเรียนรู้ มีความเหมาะสมในระดับมาก และการนิเทศภายในจากวิทยากร ศึกษานิเทศก์และผู้อำนวยการโรงเรียน ทำการนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้ โดยการประเมินแผนการจัดการเรียนรู้และนิเทศการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยสังเกตพฤติกรรมการแสดงออกขณะทำการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ประเมินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อให้คำแนะนำช่วยเหลือ ให้คำปรึกษาแก่กลุ่มผู้ร่วมวิจัย จนสามารถ จัดกิจกรรมการเรียนรู้ แบบ Active learning โดยเน้นการเสริมสร้างคิดวิเคราะห์ 5 ขั้นตอนได้

ยังไม่เป็นที่น่าพอใจ คือ ในขั้นจัดกิจกรรมการเรียนรู้ พบว่า ครูข้ามขั้นตอนกิจกรรมการสอน ที่เชื่อมโยงการคิดวิเคราะห์ ให้เข้ากับประสบการณ์การเรียนรู้ในและนอกห้องเรียนของผู้เรียน การจัดกระบวนการเรียนรู้ โดยใช้แหล่งเรียนรู้ที่ไม่หลากหลาย และในขั้นประเมินผลการเรียนรู้ ให้ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ พบว่า ครูขาดการวัดผลประเมินผลการเรียนที่ครอบคลุมทั้งด้านความรู้ ทักษะ กระบวนการ ผลงานและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้เรียน ดังนั้น เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาที่เกิดในระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ รวมถึง การเสนอแนะแนวทางที่ปฏิบัติแล้วเกิดผลดี กลุ่มผู้ร่วมวิจัย จึงวางแผนการดำเนินการพัฒนาบุคลากร ด้านการจัดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning เพื่อพัฒนาการคิดวิเคราะห์ของวงรอบที่ 2

ผลการพัฒนาบุคลากรในวงรอบที่ 2 โดยใช้กลยุทธ์ การนิเทศภายใน พบว่า กลุ่มผู้ร่วมวิจัยสามารถนำแผนการจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning ด้านการจัดการเรียนรู้แบบ Active learning เพื่อเสริมสร้างการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนโรงเรียนไตรประชาวิทยา

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาน่าน เขต 2 อำเภอปัว จังหวัดน่าน

ไปจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้การคิดวิเคราะห์ ตามแนวทางการจัดการเรียนรู้ของกรมวิชาการ 5 ขั้นตอนได้ดี สามารถกำหนดขอบเขตเนื้อหาที่จะสอน และออกแบบกิจกรรมให้สอดคล้องกับเวลา ลักษณะของกิจกรรมเน้นให้นักเรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้มากที่สุด มีการนำ การคิดวิเคราะห์ สอดแทรกในกิจกรรมการเรียนรู้ สามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้การคิดวิเคราะห์ ซึ่งกลุ่มผู้ร่วมวิจัย มีความมั่นใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สามารถเชื่อมโยงการคิดวิเคราะห์ให้เข้ากับกิจกรรมการเรียนรู้ นักเรียนสามารถสรุปองค์ความรู้ที่ได้จากกิจกรรมการเรียนรู้ ให้เชื่อมโยงกับการคิดวิเคราะห์ได้ สามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบการสอนที่ยึดครูเป็นศูนย์กลาง มาเป็น

การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง เน้นให้ผู้เรียนสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองได้ และสามารถประเมินผลการเรียนรู้ให้ครอบคลุมจุดประสงค์การเรียนรู้ตามที่กำหนด โดยครูมีการประเมินผลตามสภาพจริงของผู้เรียน ครูวัดและประเมินผล โดยใช้การคิดวิเคราะห์เชื่อมโยงกับทักษะความรู้ กระบวนการและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของผู้เรียน และนักเรียนมีความพึงพอใจต่อการจัด

การเรียนรู้ เพื่อพัฒนาการคิดวิเคราะห์ในระดับมาก

คำสำคัญ : การพัฒนาครู การจัดการเรียนรู้ แบบ Active learning การคิดวิเคราะห์

เว็บน่าสนใจ