อาชีพที่จะหายไปและอาชีพในอนาคต
โดย : ดร.พสุ เดชะรินทร์

พัฒนาการทางเทคโนโลยีและกระแสสังคมที่เปลี่ยนไป ได้ส่งผลต่อการเปลี่ยนแแปลงในอาชีพ (Jobs) ต่างๆ

หลายอาชีพที่อยู่ในปัจจุบันกำลังจะหมดความสำคัญและสูญหายไป ขณะเดียวกันเราก็จะเริ่มด้เห็นอาชีพใหม่ๆ ที่ผุดขึ้นมา ที่ในอดีตไม่เคยได้ยินหรือนึกฝันมาก่อน ดังนั้นจึงมีคำถามสำคัญว่าการพัฒนาเด็กในปัจจุบัน เราได้เตรียมพร้อมอนาคตของชาติสำหรับสำหรับวิชาชีพใหม่ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคตหรือยัง?

ก่อนอื่นเรามาดูกันก่อนนะครับว่ากำลังมีอาชีพอะไรบ้างที่กำลังหดตัวและอาจจะสูญหายไปในอนาคต แต่ต้องขอใช้ตัวอย่างจากอเมริกานะครับ เพราะเขามีการเก็บสถิติไว้อย่างเป็นทางการครับ ตัวอย่างของอาชีพที่กำลังหดตัวในอเมริกา ได้แก่ ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ (เนื่องจากหนังสือพิมพ์ได้ปิดตัวเองลงไปมากขึ้น) พนักงานคิดเงินในร้านค้าปลีก (เนื่องจากเริ่มเป็นการใช้เครื่อง self-checkout มากขึ้น) เอเย่นต์ท่องเที่ยว (ปัจจุบันมีเว็บมากมายที่ทำหน้าที่ทดแทนได้) นักบิน (ปัจจุบันมีการใช้โหมด auto-pilot กันมากข้ึน และ Artificial Intelligence ก็จะลดความเสี่ยงจากการตัดสินใจที่ผิดพลาดของมนุษย์ได้) พนักงาน Tellers ในธนาคาร (เนื่องจากการทำธุรกรรมกับธนาคารเปลี่ยนเป็นระบบอัตโนมัติหมด) พนักงานบัญชี (เมื่อมีซอฟแวร์บัญชีที่มาทดแทนได้) ฯลฯ

มีการศึกษาโดย Bank of America ที่ระบุว่าภายในปี 2025 หุ่นยนต์จะทำงานร้อยละ 45 ในโรงงาน ซึ่งเทียบกับปัจจุบันที่หุ่นยนต์ทำงานเพียงแค่ร้อยละ 10 และจากรายงานของมหาวิทยาลัย Oxford แจ้งว่าในปี 2025 เกือบครึ่งของงานในอเมริกาจะมีความเสี่ยงที่จะถูกทดแทนด้วยคอมพิวเตอร์

แสดงว่ายิ่งเทคโนโลยีทางด้าน AI ด้าน Machine Learning ด้านหุ่นยนต์พัฒนามากขึ้นเท่าใด พนักงานที่ทำงานประจำในลักษณะของ routine ก็มีสิทธิ์ที่จะถูกทดแทนด้วยเครื่องจักรกลหรือหุ่นยนต์มากขึ้น ดังนั้นท่านผู้อ่านลองคิดดูนะครับว่าในงานที่ท่านทำอยู่ในปัจจุบัน ในอนาคตไม่ไกลนั้นหุ่นยนต์จะสามารถทำแทนท่านและทำได้ดีกว่าท่านหรือไม่?

มีรายงานที่เผยแพร่ในการประชุมที่ World Economic Forum ว่า จะมีคนตกงานกว่า 7.1 ล้านคน ในกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้ว เนื่องจากการเข้ามาทดแทนของเทคโนโลยี ในขณะเดียวกันร้อยละ 65 ของเด็กที่กำลังศึกษาอยู่ในระดับประถมศึกษาในปัจจุบัน เมื่อโตไปจะทำงานในอาชีพที่ยังไม่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ดังนั้นหน้าที่สำคัญของผู้ใหญ่ในปัจจุบันคือการเตรียมพร้อมเด็กรุ่นใหม่ให้มีความรู้และทักษะที่สำคัญและจำเป็นต่ออาชีพใหม่ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต

คงจะยากที่จะพยากรณ์ได้ว่าอาชีพใหม่ๆ ที่จะมีในอนาคต (ที่ยังไม่มีในปัจจุบัน) คืออะไรบ้าง แต่เราสามารถดูได้จากอาชีพที่มีอยู่ในปัจจุบันที่ในอดีตไม่เคยปรากฎมาก่อนมีอะไรบ้าง ก็คงพอจะทำให้เห็นภาพบ้างนะครับ ถ้าเริ่มจากที่เราพอจะคุ้นๆ กันอยู่ก็อาทิเช่น Social media executive หรือ Data Mining expert หรือ Freelancing หรือ Corporate Entrepreneur หรือ Sustainability expert หรือ Cloud computing professional หรือ Inforgraphic designers เป็นต้น แต่ถ้าเป็นกลุ่มที่เน้นเทคโนโลยี และจะเป็นวิชาชีพที่มีความสำคัญมากขึ้นในอนาคต ก็ได้แก่ Cognitive computer engineer หรือ Machine learning specialist หรือ Blockchain engineer หรือ Virtual reality engineer หรือ Internet of things architect เป็นต้น

ดังนั้นเด็กยุคใหม่เมื่อก้าวสู่การทำงานในอนาคต ก็ย่อมต้องการทักษะที่ไม่เหมือนในอดีตนะครับ เรื่องของความรู้ในวิชาชีพนั้นเป็นสิ่งที่ต้องมีอยู่แล้ว แต่ที่สำคัญคือเด็กยุคใหม่จะต้องมีความสามารถในการทำงานที่ต้องอาศัยทักษะขั้นสูงที่ไม่ใช่งาน routine ท่ีหุ่นยนต์สามารถทำแทนได้ ซึ่งงานที่ต้องอาศัยทักษะขั้นสูงที่หุ่นยนต์ทำไม่ได้นั้นก็มักจะหนีไม่พ้นงานที่ต้องอาศัยการคิดเป็นและคิดอย่างมีวิจารณญาณ รวมทั้งทักษะในด้าน Empathy ในการทำความเข้าใจต่อความต้องการและจิตใจของคนมากขึ้น คำถามคือปัจจุบันเราเตรียมตัวเด็กของเราให้พร้อมสำหรับอาชีพใหม่ๆ ในอนาคตหรือยัง?
 

ขอบคุณที่มาจาก กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ วันที่ 13 กันยายน 2559