ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของ
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี
ผู้วิจัย นายภวัต งามคุณธรรม
คำสำคัญ การพัฒนา, รูปแบบการบริหารงานวิชาการ, โรงเรียนคุณภาพ, ศตวรรษที่ 21
ปีที่ทำวิจัย ปีการศึกษา 2563 - 2564
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันและผลการดำเนินการบริหารงาน
วิชาการของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี ก่อนการพัฒนา 2) สร้างและพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี 3) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี 4) ศึกษาความพึงพอใจของผู้บริหารและครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครองนักเรียน ที่มีต่อผลการดำเนินงานตามรูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารและครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครองนักเรียน วิธีการวิจัยมี 4 ขั้นตอนดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบันและผลการดำเนินการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี ก่อนการพัฒนา ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี ขั้นตอนที่ 3 การศึกษาผลการใช้รูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี ในปีการศึกษา 2563 และปีการศึกษา 2564 และ ขั้นตอนที่ 4 การศึกษาความพึงพอใจของผู้บริหารและครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียนและผู้ปกครองนักเรียน ที่มีต่อผลการดำเนินงานตามรูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ที่ไม่มีโครงสร้าง (Unstructured Interview) และแบบสอบถามความคิดเห็น สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ แบบขั้นตอน (Stepwise Multiple Regression) ตามลำดับความสำคัญของการนำเข้าตัวแปร และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันของโรงเรียนก่อนการพัฒนา จากการวิเคราะห์ เอกสารรายงานการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต ได้ศึกษาวิเคราะห์สภาพการบริหารงานวิชาการ สรุปสาระสำคัญจากการวิเคราะห์สภาพปัจจุบันทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน จุดที่ควรพัฒนา ได้แก่ ด้านคุณภาพผู้เรียน ควรปรับกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นการคิดวิเคราะห์
-2-
สังเคราะห์ และความสามารถในการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ให้สูงขึ้น ด้านการบริหารงานวิชาการโรงเรียนดำเนินการบริหารงานวิชาการตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 ซึ่งควรมีการพัฒนารูปแบบด้านการบริหารวิชาการให้เป็นโรงเรียนคุณภาพสู่ความเป็นเลิศทางวิชาการเหมาะสมกับโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ด้านกระบวนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ครูต้องปรับกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นกระบวนการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ และการนำความรู้ ไปประยุกต์ใช้ได้ในสถานการณ์ต่าง ๆ ให้มากยิ่งขึ้น รวมทั้งนำผลการวิเคราะห์นักเรียนเป็นรายบุคคล มาส่งเสริมพัฒนาศักยภาพเฉพาะด้านของนักเรียน เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้เรียนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ด้านการใช้ระบบประกันคุณภาพภายในเพื่อยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษาให้ดียิ่งขึ้น โรงเรียนมีการพัฒนาระบบประกันคุณภาพภายในและมาตรฐานการศึกษาโดยจัดทำรายงานประจำปี(SAR) เพื่อสะท้อนคุณภาพผู้เรียนและการบริหารจัดการศึกษาของผู้รับผิดชอบและผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายอย่างต่อเนื่องแล้ว สามารถเป็นนวัตกรรมดีเด่นให้สถานศึกษาอื่น ๆ นำไปเป็นแบบอย่าง ขยายเครือข่ายการเรียนรู้สู่ชุมชน และสถานศึกษาอื่น ๆ ผลการศึกษาระดับการดำเนินการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี ก่อนการพัฒนา โดยภาพรวม อยู่ในระดับ มาก
2. รูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของ โรงเรียน
สวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี พบว่า มีความตรงและมีความเหมาะสมมาก ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 การบริหารงานวิชาการในศตวรรษที่ 21 องค์ประกอบที่ 2 บุคลิกภาพและการพัฒนาบุคลากรของงานวิชาการในศตวรรษที่ 21 และองค์ประกอบที่ 3 การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 จำนวน 5 กลยุทธ์ ได้แก่ กลยุทธ์ที่ 1 เสริมสร้างคุณลักษณะของผู้เรียนให้ใฝ่เรียนรู้และมีคุณธรรมจริยธรรมสู่ความเป็นพลโลก กลยุทธ์ที่ 2 ปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนตามมาตรฐานสากล กลยุทธ์ที่ 3 เสริมสร้างศักยภาพครูสู่ความเป็นครูมืออาชีพ กลยุทธ์ที่ 4 พัฒนาอาคารสถานที่ สื่อ เทคโนโลยีต่างๆให้เป็นแหล่งเรียนรู้และสนับสนุนการเรียนรู้อย่างเต็มศักยภาพของผู้เรียน และกลยุทธ์ที่ 5 พัฒนาระบบการบริหารจัดการศึกษาด้วยระบบคุณภาพตามหลักธรรมาภิบาล
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพใน ศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี พบว่า โรงเรียนมีผลการปฏิบัติงานวิชาการตามองค์ประกอบที่ได้รับการพัฒนาตาม 5 กลยุทธ์ ในระดับที่สูงขึ้น และนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สูงขึ้น
4. ความพึงพอใจของผู้บริหารและครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน ที่มีต่อผลการดำเนินงานตามรูปแบบการบริหารงานวิชาการโรงเรียนคุณภาพในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย รังสิต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี จำแนกตามผู้ตอบแบบสอบถาม พบว่า ผู้บริหาร ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานฯผู้ปกครองนักเรียนและนักเรียน โดยภาพรวม มีความพึงพอใจอยู่ในระดับ มากที่สุด