โรงเรียนวัดทองแท่งนิสยาราม เป็นสถานศึกษาขนาดเล็ก เนื่องด้วยมีสภาพชุมชนที่มีความเสี่ยงในด้านยาเสพติดและอบายมุข จึงทำให้เกิดความเสี่ยงต่อนักเรียนทางโรงเรียนเห็นสภาพปัญหาและความเสี่ยงดังกล่าว จึงได้ดำเนินจัดทำระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุข เป็นแนวทางการบริหารเพื่อสร้างสรรค์คนดีส่งเสริมให้ผู้บริหาร คณะครูและบุคลากรทางการศึกษาตลอดจนนักเรียน ได้พัฒนาคุณธรรมจริยธรรมสู่กิจกรรมการเรียนการสอนมีเป้าหมายมีผลลัพธ์และผลผลิตที่เกิดอย่างชัดเจน มีกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผล ซึมชับรับรู้ คุณค่าแห่งคุณธรรมความดี นำมาป้องกันและแก้ปัญหายาเสพติดและอบายมุขในสถานศึกษาได้เป็นอย่าง นอกจากได้ทำการสำรวจและวิเคราะห์บริบทของสถานศึกษารวมทั้งชุมชนโดยใช้เครื่องมือ SWOT (SWOT Analysis) ช่วยให้สถานศึกษารู้จุดแข็งและจุดอ่อนจากสภาพแวดล้อมภายใน มองเห็นโอกาสและอุปสรรคจากสภาพแวดล้อมภายนอก ตลอดจนผลกระทบต่อการดำเนินการของสถานศึกษา จากการวิเคราะห์ SWOT พบสภาพปัญหาครูบางส่วนยังไม่เชี่ยวชาญด้านการออกแบบกิจกรรมสร้างทักษะชีวิตหรือป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงจากการต่อต้านอบายมุข นักเรียนบางส่วนขาดวินัยหรือขาดแรงจูงใจในการเรียนและบางครอบครัวมีปัญหาสังคมหรือเศรษฐกิจส่งผลต่อพฤติกรรมเสี่ยงต่อปัญหายาเสพติดและอบายมุขต่าง ๆ สถานศึกษายังขาดระบบการบริหารจัดในการแก้ปัญหาด้านปัญหายาเสพติดและอบายมุขที่ส่งผลกระทบภายในสถานศึกษา ทำให้สถานศึกษาต้องดำเนินการออกแบบนวัตกรรม ระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุข โดยใช้นวัตกรรม SMART STUDENT MODEL เป็นแนวทางในการขับเคลื่อนส่งเสริมด้านคุณธรรมจริยธรรม และห่างไกลจากปัญหายาเสพติดและอบายมุขต่าง ๆ โดยใช้สอดแทรกกับกระบวนการจัดการเรียนการสอนส่งผลต่อสถานศึกษา ผู้บริหาร ครูและบุคลากร นักเรียนให้เกิดคุณภาพตามที่สถานศึกษากำหนดไว้ โดยใช้วงจรเดมมิ่ง PDCA แนวคิดของ ดร.เดมมิ่ง นำมาเป็นพื้นฐานการออกแบบและทุกกิจกรรมส่งผลทำให้นวัตกรรมสอดคล้องกับสภาพปัญหา และความต้องการดังนี้
แนวคิดหลักหรือแนวคิดสำคัญ
จากการที่สถานศึกษาได้ออกแบบนวัตกรรม SMART STUDENT MODEL เพื่อขับเคลื่อนระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุขของสถานศึกษา โดยมีหลักการและแนวคิดในการขับเคลื่อน ดังนี้
นิยามศัพท์ SMART STUDENT MODEL
S Sufficiency ยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง สถานศึกษาดำเนินจัดกิจกรรมด้านความรู้และทักษะการพึ่งพาตนเองตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง และสามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้
M Mindfulness มีสติ รู้เท่าทันตนเองและสิ่งยั่วยุ สถานศึกษาดำเนินจัดกิจกรรมบูรณาการองค์ความรู้และทักษะที่ได้รับจากธรรมศึกษาและกิจกรรมคุณธรรม จริยธรรม ผ่านการปฏิบัติจริงเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันจากอบายมุขได้
A Awareness ตระหนักรู้คุณค่าในตนและผู้อื่น สถานศึกษาดำเนินจัดกิจกรรมตระหนักรู้คุณค่าในตนเองและผู้อื่น สะท้อนคิด คิดดี ทำดีผ่านการปฏิบัติจริงเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันจากอบายมุข
R Responsibility มีความรับผิดชอบต่อตนเองและส่วนรวม สถานศึกษาดำเนินจัดกิจกรรมจิตอาสา ดูแลสิ่งแวดล้อมโรงเรียนสะอาดปลอดอบายมุข
T Teamwork ทำงานร่วมกันอย่างสามัคคี สถานศึกษาดำเนินจัดกิจกรรมสร้างเครือข่ายนักเรียนคนดี ครูต้นแบบ และชุมชนคุณธรรม
กระบวนการดำเนินงาน
PLAN แปลว่า การวางแผน หมายถึง สถานศึกษามีการดำเนินการวางแผนการพัฒนาและส่งเสริมระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุข
DO แปลว่า การลงมือปฏิบัติ หมายถึง สถานศึกษามีการดำเนินการปฏิบัติงานตามแผนการพัฒนาและส่งเสริมระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุข
CHECK แปลว่า การตรวจสอบ หมายถึง สถานศึกษามีการดำเนินการติดตามและตรวจสอบการดำเนินงานตามแผนการพัฒนาและส่งเสริมระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุข
ACTION แปลว่า การปรับปรุง หมายถึง สถานศึกษามีการดำเนินการปรับปรุงและพัฒนาการส่งเสริมระบบเสริมภูมิคุ้มกันนักเรียนเชิงรุกเพื่อโรงเรียนคุณธรรมปลอดอบายมุข
คุณภาพที่ต้องการเกิดขึ้น
๑. นักเรียน ครูและบุคลากรมีความรู้ ความเข้าใจ ทักษะการพึ่งพาตนเองตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง สามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้
๒. นักเรียน ครูและบุคลากรสามารถรู้เท่าทันตนเอง สิ่งแวดล้อม และสิ่งยั่วยุต่าง ๆ ผ่านการปฏิบัติกิจกรรมเกิดภูมิคุ้มกันจากอบายมุขได้
๓. นักเรียน ครูและบุคลากรเกิดตระหนักรู้คุณค่าของตนและผู้อื่น นำไปสู่พฤติกรรมสร้างสรรค์ เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันด้านคุณธรรมและลดความเสี่ยงต่อการเข้าสู่อบายมุขได้
๔. นักเรียน ครูและบุคลากรมีความรับผิดชอบต่อตนเองและส่วนรวม ผ่านกิจกรรมจิตอาสาและการดูแลสถานศึกษาให้สะอาดปลอดอบายมุข เกิดวินัยและความรับผิดชอบอย่างต่อเนื่อง
๕. นักเรียน ครูและบุคลากรสามารถทำงานร่วมกันอย่างสามัคคี โดยการพัฒนาเครือข่ายนักเรียนคนดี ครูต้นแบบ และชุมชนคุณธรรม เพื่อสร้างระบบป้องกันอบายมุขที่เข้มแข็งได้