การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ พัฒนาเอกสาร ประกอบการสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ก่อนและหลังเรียนโดยเอกสารประกอบการสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และ 3) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยเอกสารประกอบ การสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/9 โรงเรียนเทศบาล 4 ระบบสาธิตเทศบาลเมืองลพบุรี ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 จำนวนนักเรียน 30 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีความเหมาะในระดับดีมาก ( = 4.64, S.D. = 0.48) เอกสารประกอบการสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม จำนวน 5 เล่ม ได้แก่ เล่มที่ 1 ปัญหาสิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น และแนวทางแก้ไข เล่มที่ 2 การรักษาสมดุลของระบบนิเวศ เล่มที่ 3 การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน เล่มที่ 4 การใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และเล่มที่ 5 การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในท้องถิ่นอย่างยั่งยืน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม จำนวน 30 ข้อ มีค่าความยากตั้งแต่ 0.500.67 มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.330.52 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ 0.93 และแบบประเมินความพึงพอใจ 1 ฉบับ จำนวน 10 ข้อ มีค่าความเชื่อมั่น 0.98 เวลาที่ใช้ในการทดลอง 17 ชั่วโมง แบบแผนการทดลองเป็นแบบ One - Group Pretest - Posttest Design และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลและทดสอบสมมติฐาน ได้แก่ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต(X-bar) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าประสิทธิภาพ (E1/E2 ) และการทดสอบที (t-test dependent samples)
ผลการศึกษาพบว่า
1. เอกสารประกอบการสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีค่าประสิทธิภาพเป็น 85.25/84.27 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 80/80
2. นักเรียนที่เรียนโดยเอกสารประกอบการสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3. นักเรียนกลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจในการเรียนโดยเอกสารประกอบการสอน เรื่อง มนุษย์และสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในภาพรวมนักเรียนมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด (X-bar = 4.59, S.D. = 0.49)