การออกแบบนวัตกรรม HAPPYKL ใช้แนวคิดสำคัญ 3 แนวคิดเป็นพื้นฐาน ได้แก่
1) แนวคิดการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง (Experiential Learning) ของ Kolb (1984) ซึ่งเน้นให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ผ่าน การลงมือทำ และ การสะท้อนคิด
2) แนวคิดการเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์ (Creativity-Based Learning: CBL) ของ Amabile (1986) ที่เน้นการส่งเสริมการคิดดี ทำดี ผ่านการสร้างสรรค์กิจกรรมที่เอื้อต่อคุณธรรม
3) แนวคิดโรงเรียนวิถีพุทธ และคุณธรรมจริยธรรมในบริบทชุมชน (Moral & Value Education in Local Context) ที่เน้นการบูรณาการบ้าน วัด โรงเรียน
ขั้นตอนการออกแบบนวัตกรรม
ขั้นที่ 1 ศึกษาปัญหาและความต้องการ
- วิเคราะห์สภาพปัญหานักเรียนด้านคุณธรรมจากผลการประเมินคุณลักษณะ
อันพึงประสงค์
- สัมภาษณ์ครู ผู้ปกครอง และนักเรียนเกี่ยวกับพฤติกรรมทางศีลธรรมที่ควรส่งเสริม
- สรุปความต้องการเป็น คุณธรรม 7 ด้าน ที่จะพัฒนา ได้แก่ H-A-P-P-Y-K-L
ขั้นที่ 2 ออกแบบกรอบแนวคิดของนวัตกรรม HAPPYKL
- สร้างกรอบคำย่อจาก H-A-P-P-Y-K-L:
H = Honesty (ความซื่อสัตย์) ฝึกให้นักเรียนพูดความจริง ไม่ลอกการบ้าน
ไม่โกง
A = Appreciation (การรู้คุณ/ขอบคุณ) ปลูกฝังให้นักเรียนรู้จักขอบคุณครู
พ่อแม่ และเพื่อน
P = Politeness (ความสุภาพ) สอนเรื่องมารยาทพื้นฐาน เช่น การไหว้
การพูดจา
P = Perseverance (ความเพียร) สร้างแรงบันดาลใจให้นักเรียนพากเพียร อดทน
Y = Yielding (การรู้จักให้อภัย/ยอมรับผิด) ฝึกให้นักเรียนรู้จักขอโทษ ยอมรับ เมื่อทำผิด
K = Kindness (ความเมตตา/มีน้ำใจ)สนับสนุนให้นักเรียนช่วยเหลือกัน
L = Love (ความรักในตนเอง ครอบครัว ประเทศ) เชื่อมโยงสู่หน้าที่พลเมืองที่ดี
- กำหนดแนวทางกิจกรรมในแต่ละด้านให้สัมพันธ์กับพฤติกรรมที่ต้องการส่งเสริม เช่น Honesty → สัปดาห์แห่งความจริงใจKindness → 1 วัน 1 น้ำใจ
- ออกแบบกิจกรรมให้มีรูปแบบ รู้คิดทำสะท้อนผล ตาม Kolb (1984)
ขั้นที่ 3 บูรณาการกิจกรรมเข้ากับแผนการเรียนและวิถีชีวิตโรงเรียน
- กำหนด กิจกรรมรายวัน (เช่น เล่านิทานคุณธรรมหน้าเสาธง)
- กำหนด กิจกรรมรายสัปดาห์ (เช่น เขียนบันทึกความดี, ทำกิจกรรมจิตอาสา)
- เชื่อมโยงกิจกรรมกับสาระการเรียนรู้ เช่น ภาษาไทย (เขียนเรียงความคุณธรรม) ศิลปะ (วาดโปสเตอร์คุณธรรม)
ขั้นที่ 4 พัฒนาเครื่องมือและระบบติดตามประเมินผล
- สร้างแบบประเมินพฤติกรรมโดยครูที่ปรึกษาและเพื่อน
- เชื่อมโยงระบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของโรงเรียนกับกิจกรรม
- สร้างช่องทางสะท้อนผล เช่น กระดาน โพสต์ความดี หรือ Podcast นักเรียนเล่าเรื่องคุณธรรม
ขั้นที่ 5 เสริมพลังด้วยเครือข่ายบ้าน-วัด-โรงเรียน
- เชิญผู้นำชุมชนและผู้ปกครองเข้าร่วมกิจกรรม เช่น ปลูกต้นไม้คุณธรรม, ค่ายคุณธรรม
- ประสานกับวัดในพื้นที่ในการจัดอบรมคุณธรรมพื้นฐาน และสมาธิ
- จัดกิจกรรม ครอบครัวต้นแบบคุณธรรม เพื่อยกย่องครอบครัวที่ร่วมปลูกฝังคุณธรรมอย่างเป็นรูปธรรม