ครูบ้านนอก

ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย

ผู้วิจัย นายเกษม อาจย์เวท

สถานที่ โรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น

ปีการศึกษา 2567

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของรูปแบบการจัดการศึกษา โดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการการจัดการศึกษาโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย กลุ่มตัวอย่าง ผู้วิจัยใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มแรกคือกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษารายกรณี ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้รับผิดชอบโครงการ/กิจกรรม จำนวน 19 คน กลุ่มที่ 2 คือผู้บริหารและบุคลากรที่รับผิดชอบการดำเนินงาน/โครงการในโรงเรียนทดลองใช้ตัวอย่างหน่วยการเรียนรู้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่ทำการเรียนการสอนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 12 คน และกลุ่มที่ 3 คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้รับผิดชอบโครงการ/กิจกรรม จำนวน 19 คน นักเรียน จำนวน 137 คน และผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 137 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยองค์ประกอบของรูปแบบหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง แบบสอบถามเพื่อประเมินรูปแบบ แบบสอบถามความคิดเห็นแบบประเมินความพึงพอใจและแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ลำดับขั้นตอนการวิจัยและพัฒนาแบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ 1) การศึกษา วิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานร่างรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย คือ PAFERE Model ซึ่งมี 6 ขั้นตอน คือ ขั้นเตรียมการ (preparation) ขั้นดำเนินการ (Administer) ขั้นติดตามแนะนำ (Follow – Up recommendation) ขั้นประเมินผล (Evaluation Process) ขั้นรายงานผล (Report results) และขั้นขยายผล (Extension) ระยะที่ 2 การออกแบบและพัฒนา (ร่าง) รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย ระยะที่ 3 การนำรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อยไปใช้ ระยะที่ 4 การประเมินการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ประกอบด้วย ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

1. การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย จะจัดได้ดีเมื่อมีองค์ประกอบ 2 ส่วน คือ ส่วนแรก ได้แก่ องค์ประกอบของรูปแบบที่นำมาใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ประกอบด้วย หลักการ จุดมุ่งหมาย การจัดองค์การ การดำเนินการ ตัวชี้วัดความสำเร็จ การนำรูปแบบใช้ และเงื่อนไขความสำเร็จ และ ส่วนที่ 2 ได้แก่ องค์ประกอบด้านการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ประกอบด้วย การบริหารและจัดการ การปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา การจัดกระบวนการเรียนการสอนตามหลักสูตรสถานศึกษา การจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการจัดการเรียนรู้ การมีส่วนร่วมของผู้ปกครอง ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การนิเทศติดตาม ประเมินผลและรายงานผล การประชาสัมพันธ์และการสร้างเครือข่าย และคุณภาพนักเรียนตามลักษณะความมีชีวิตพอเพียง

2. รูปแบบที่จะนำไปสู่ประสิทธิผลในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนมีลักษณะ ดังนี้ 1) หลักการจัด ต้องยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง มียุทธศาสตร์อยู่บนพื้นฐานการรู้จักตนเอง

การช่วยเหลือตนเอง การช่วยเหลือซึ่งกันและกัน และการสร้างเครือข่าย หลักความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการ มีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว ภายใต้เงื่อนไขการมีความรู้และคุณธรรม สอดคล้องกับภูมิสังคม และโรงเรียนต้องเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) 2) จุดมุ่งหมาย เพื่อให้การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเป็นไปอย่างมีมาตรฐานมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ส่งผลสู่การดำเนินชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงของผู้เรียน ผู้บริหารโรงเรียน ครู และบุคลากรทางการศึกษา อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน 3) การจัดองค์การ ยึดหลักการมีส่วนร่วมและเน้นการทำงานเป็นทีม และ 4) การดำเนินการมีขั้นตอนการดำเนินการในการนำรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย

โดยสรุป การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนเทศบาลตำบลแวงน้อย มีความเหมาะสมสำหรับนำไปใช้จัดการศึกษาในโรงเรียน เพราะมีองค์ประกอบและการดำเนินการที่เหมาะสมกับบริบทของโรงเรียน ส่งผลให้นักเรียนมีคุณลักษณะ ความมีชีวิตพอเพียงอย่างยั่งยืน คือ มีความพอประมาณ มีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว ภายใต้เงื่อนไขการมีความรู้ คู่คุณธรรม

เว็บน่าสนใจ