ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้
ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง
ชื่อผู้วิจัย นางชุติมา ฦาชา ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษา
วิทยฐานะ ผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ
สถานที่วิจัย โรงเรียนบ้านหนองแวง อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ
สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต ๒
ปีที่วิจัย 2567
บทคัดย่อ
การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง มีวัตถุประสงคหลักเพื่อการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง และมีวัตถุประสงคเฉพาะ 1) เพื่อศึกษาองคประกอบและแนวทางการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง 2) เพื่อสร้างรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง 4) เพื่อประเมินรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง วิธีดำเนินการวิจัย แบ่งออกเป็น 4 ตอน ได้แก่ ตอนที่ 1 ผลการศึกษาองคประกอบและแนวทางการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ประกอบด้วย 3 ขั้นตอนย่อย ดังนี้ 1) การศึกษาองคประกอบและแนวทางการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง โดยการสังเคราะห์เอกสาร วิเคราะห์ข้อมูล โดยวิเคราะห์เนื้อหา 2) การศึกษาองค์ประกอบและแนวทางการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง โดยการศึกษาโรงเรียนที่มีวิธีปฏิบัติที่ดี เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ผู้บริหารและข้าราชการครู จำนวน 8 คนของโรงเรียนที่มีวิธีการปฏิบัติที่ดี (Best Practice) ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง 3) การศึกษาองค์ประกอบและแนวทางการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง โดยการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ตอนที่ 2 การสร้างรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ประกอบด้วย 2 ขั้นตอนย่อย ดังนี้ 1) ยกร่างรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ตอนที่ 2) การตรวจสอบรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามเพื่อตรวจสอบความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตอนที่ 3 การทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ครูโรงเรียนบ้านหนองแวง จำนวน 15 คน ปีการศึกษา 2567 ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบความความคิดเห็น วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตอนที่ 4 การประเมินรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ประกอบด้วย 5 ขั้นตอนย่อย ดังนี้ 1) การเปรียบเทียบร้อยละของคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง แหล่งข้อมูล ได้แก่ งานวิชาการของโรงเรียนบ้านหนองแวง เพื่อรวบรวมผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนจากงานวิชาการในปีการศึกษา 2566 และ ปีการศึกษา 2567 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกร้อยละของคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 2) การเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง แหล่งข้อมูล ได้แก่ งานวิชาการของโรงเรียนบ้านหนองแวง เพื่อรวบรวมผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนจากงานวิชาการในปีการศึกษา 2566 และ ปีการศึกษา 2567 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกร้อยละของคะแนนคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 3) การเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียนก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง แหล่งข้อมูล ได้แก่ งานวิชาการของโรงเรียนบ้านหนองแวง เพื่อรวบรวมผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียนจากงานวิชาการในปีการศึกษา 2566 และ ปีการศึกษา 2567 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกร้อยละของคะแนนการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียน 4) การเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินสมรรถนะของผู้เรียนก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง แหล่งข้อมูล ได้แก่ งานวิชาการของโรงเรียนบ้านหนองแวง เพื่อรวบรวมผลการประเมินสมรรถนะของผู้เรียนจากงานวิชาการในปีการศึกษา 2566 และ ปีการศึกษา 2567 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกร้อยละของคะแนนสมรรถนะของผู้เรียน 5) การประเมินความพึงพอใจของครูที่มีต่อการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ครูโรงเรียนบ้านหนองแวง จำนวน 15 คน ปีการศึกษา 2567 ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาองค์ประกอบและแนวทางการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) วัตถุประสงค์ของรูปแบบ 2) ปัจจัยการบริหาร 3) กระบวนการบริหาร และ 4) ผลลัพธ์และแนวทางการบริหารจัดการเรียนรู้ของแต่ละองค์ประกอบ
2. ผลการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 4 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 วัตถุประสงค์ของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 2 ปัจจัยการบริหาร ประกอบด้วย 1) คณะกรรมการบริหาร
2) คุณลักษณะของผู้บริหารและครู องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการบริหาร ประกอบด้วย ขั้นตอนที่ 1 การวางแผน ขั้นตอนที่ 2 การดำเนินงานตามแผนงาน ขั้นตอนที่ 3 การกำกับติดตาม ขั้นตอนที่ 4 การปรับปรุงพัฒนา องค์ประกอบที่ 4 ผลลัพธ์ ประกอบด้วย 1) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน 2) คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน 3) การอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียน 4) สมรรถนะของผู้เรียน 5) ความพึงพอใจของครู
ผลการตรวจสอบรูปแบบรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ผู้ทรงคุณวุฒิมีความเห็นว่า มีความเหมาะสม ความเป็นไปได้และ ความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด และผ่านเกณฑ์ที่กำหนด
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง พบว่า ครูสามารถปฏิบัติตามรูปแบบได้ อยู่ในระดับมากที่สุด และผ่านเกณฑ์ที่กำหนด
4. ผลการประเมินรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง พบว่า 1) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของคะแนนสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน 1.1) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของคะแนนสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านหนองแวง ก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 โดยกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นสูงที่สุด รองลงมาได้แก่ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ และกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด 1.2) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของคะแนนสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองแวง ก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 โดยกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นสูงที่สุด รองลงมาได้แก่ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย และ มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 2) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน (ระดับดีขึ้นไป) 2.1) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1- 6 โรงเรียนบ้านหนองแวงก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 ทุกข้อ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ข้อ 3 มีวินัย มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นสูงที่สุด รองลงมาได้แก่ ข้อ 6 มุ่งมั่นในการทำงาน ข้อ 2 ซื่อสัตย์สุจริต ข้อ 4 ใฝ่เรียนรู้ ข้อ 5 อยู่อย่างพอเพียง ข้อที่ 8 มีจิตสาธารณะ ข้อ 7 รักความเป็นไทย และ ข้อ 1 รักชาติศาสน์กษัตริย์ มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด 2.2) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1- 3 โรงเรียนบ้านหนองแวงก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 ทุกข้อ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ข้อ 3 มีวินัย มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นสูงที่สุด รองลงมาได้แก่ ข้อ 4 ใฝ่เรียนรู้ ข้อที่ 8 มีจิตสาธารณะ ข้อ 2 ซื่อสัตย์สุจริต ข้อ 1 รักชาติศาสน์กษัตริย์ ข้อ 5 อยู่อย่างพอเพียง ข้อ 7 รักความเป็นไทย และข้อ 6 มุ่งมั่นในการทำงาน มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด 3) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียน(ระดับดีขึ้นไป) 3.1) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1- 6 โรงเรียนบ้านหนองแวง ก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 3.2) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์และเขียนของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1- 3 โรงเรียนบ้านหนองแวงก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 4) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินสมรรถนะของผู้เรียน(ระดับดีขึ้นไป) 4.1) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินสมรรถนะของผู้เรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1- 6 โรงเรียนบ้านหนองแวงก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 โดย สมรรถนะของผู้เรียน ข้อ 3 ความสามารถในการแก้ปัญหา มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นสูงที่สุด รองลงมาได้แก่ ข้อ 2 ความสามารถในการคิด ข้อ 5 ความสามาถในการใช้เทคโนโลยี ข้อ 1 ความสามารถในการสื่อสาร และข้อ 4 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด 4.2) ผลการเปรียบเทียบร้อยละของผลการประเมินสมรรถนะของผู้เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1- 3 โรงเรียนบ้านหนองแวง ก่อนและหลังทดลองใช้รูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวง ในปีการศึกษา 2567 สูงกว่าในปีการศึกษา 2566 โดย สมรรถนะของผู้เรียน ข้อ 2 ความสามารถในการคิด มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นสูงที่สุด รองลงมาได้แก่ ข้อ 3 ความสามารถในการแก้ปัญหา ข้อ 1 ความสามารถในการสื่อสาร ข้อ 4 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต และข้อ 5 ความสามาถในการใช้เทคโนโลยี มีผลการประเมินเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด 5) ผลการประเมินความพึงพอใจของครูที่มีต่อการปฏิบัติตามรูปแบบการบริหารจัดการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนบ้านหนองแวงไปใช้ อยู่ในระดับมากที่สุด และผ่านเกณฑ์ประเมินทุกข้อ