ครูบ้านนอก

ชื่อเรื่องวิจัย การพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียนโดยใช้ TRISIKA MODEL โรงเรียนบ้านล าชิง

ปี การศึกษา 2562–2563

ชื่อผู้วิจัย นางสาวเฉลิม รัตน์แก้ว

ปี การศึกษา 2562 – 2563

บทคัดย่อ

การวิจัยคร้ังน้ีมีวตัถุประสงค์เพื่อ1) เพื่อพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรี ยนโดยใช้

TRISIKA MODEL โรงเรียนบ้านล าชิง ปี การศึกษา 2562 – 2563 2) เพื่อศึกษาระดับการมีส่วนร่วมผู้มีส่วน

เกี่ยวข้อง ในการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรี ยนโดยใช้ TRISIKA MODEL หลังการพัฒนา

ปี การศึกษา 2562 – 2563 3) เพื่อเปรียบเทียบคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน โรงเรียนบ้านล าชิง หลังการ

พัฒนาโดยใช้ TRISIKA MODEL หลังการพัฒนา ปี การศึกษา 2562และ 2563 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของ

นกัเรียน ครูผูป้กครองคณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน และเครือข่ายชุมชน ต่อการพฒั นาคุณลกัษณะความ

เป็ นคนดีของนักเรียน โดยใช้ TRISIKA MODEL โรงเรียนบ้านล าชิง หลังการพัฒนา ปี การศึกษา 2562– 2563

กลุ่มเป้าหมายในการวิจัยประกอบด้วย 1) กลุ่มตัวอย่างนักเรียน ช้ันประถมศึกษาปีที่4 -6 ปี การศึกษา 2562

จ านวน 102 คน ปี การศึกษา 2553 จ านวน 101 คน 2) ประชากรครู ปี การศึกษา 2562 และปี การศึกษา 2563

จ านวน 14 คน 3)กลุ่มตัวอย่างผู้ปกครองนักเรียน ปี การศึกษา 2562จ านวน 96 คน ปี การศึกษา 2553 จ านวน 94คน

4) กลุ่มตัวอย่างคณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน ปี การศึกษา 2562 และปี การศึกษา 2563 จ านวน 7 คน

5) กลุ่มตัวอย่างเครือข่ายชุมชน ปี การศึกษา 2562 และปี การศึกษา 2563 จ านวน 18 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย

เป็ นแบบสอบถามและแบบสังเกตพฤติกรรมที่สะท้อนถึงคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรี ยน โดยมีครู

ประจา ช้นั เป็นผสู้ ังเกตพฤติกรรมนกัเรียนเป็นรายบุคคลตามสภาพจริง รวมท้งัสิ้น 4 ฉบับ ฉบับที่ 1แบบสอบถาม

คุณภาพการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรี ยนโดยใช้TRISIKA MODEL โรงเรี ยนบ้านล าชิง

ปี การศึกษา 2562-2563 ฉบับที่ 2แบบสอบถามระดับการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องในการพัฒนาคุณลักษณะความ

เป็ นคนดีของนักเรียนโดยใช้TRISIKA MODEL โรงเรียนบ้านล าชิง หลังการพัฒนา ปี การศึกษา 2562 – 2563

ฉบับที่ 3แบบบันทึกผลการสังเกตพฤติกรรมที่สะท้อนถึงคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรี ยน โรงเรี ยน

บ้านล าชิง หลังการพัฒนา ปี การศึกษา 2562–2563 ฉบับที่ 4แบบสอบถามความพึงพอใจต่อการพัฒนาคุณลักษณะ

ความเป็ นคนดีของนักเรี ยน โดยใช้TRISIKA MODEL โรงเรี ยนบ้านล าชิง หลังการพัฒนา ปี การศึกษา

2562 – 2563 มีการตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือทุกฉบับได้ค่าความเชื่อมนั่ อยู่ระหว่าง 0.950 – 0.972 ผู้วิจัยได้

ด าเนินการเก็บข้อมูลด้วยตนเองจ านวน 2 คร้ังคร้ังที่1 หลงัการพฒั นาเมื่อสิ้นปีการศึกษา 2562 ช่วงเดือนมีนาคม

2563 คร้ังที่2 หลงัการพฒั นาเมื่อสิ้นปีการศึกษา 2563 ช่วงเดือนมีนาคม 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยใช้โปรแกรม

SPSS version 23 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย ( Mean ) และส่วน

เบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)ผลการวิจัยพบว่า

1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลคุณภาพการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียนโรงเรียนบ้านล าชิง

โดยใช้ TRISIKA MODEL ปี การศึกษา 2562 – 2563 ตามความคิดเห็นของนักเรี ยน ครู ผู้ปกครอง และ

คณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน

ปี การศึกษา 2562 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถาม มีค่าเฉลี่ย มีคุณภาพอยู่ในระดับปานกลาง

และมาก เมื่อพิจารณาจ าแนกตามกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามพบว่า กลุ่มนักเรียน มีค่าเฉลี่ยสูงสุด มีคุณภาพอยู่ใน

ระดับมาก (

X

= 3.61, S.D. = 0.64 ) รองลงมาได้แก่กลุ่มผู้ปกครอง มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก

(

X

= 3.53, S.D. = 0.25 ) ส่วนกลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน มีค่าเฉลี่ยต่า สุด มีคุณภาพอยใู่ นระดบั

ปานกลาง (

X = 3.38, S.D. = 0.18 )

ปี การศึกษา 2563 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถาม มีค่าเฉลี่ย มีคุณภาพอยู่ในระดับมากและมาก

ที่สุด เมื่อพิจารณาจ าแนกตามกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามพบว่า กลุ่มครู มีค่าเฉลี่ยสูงสุด มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก

ที่สุด (



= 4.71,  = 0.09) รองลงมาไดแ้ก่กลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน มีคุณภาพอยู่ในระดบั

มากที่สุด ( = 4.70, S.D. = 0.15 ) ส่ วนกลุ่มผู้ปกครอง มีค่าเฉลี่ยต ่าสุ ด มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก

(

X

= 4.42, S.D. = 0.39 ) สอดคล้องตามสมมุติฐาน

2. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลระดับการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ น

คนดีของของนักเรียนโรงเรียนบ้านล าชิง โดยใช้ TRISIKA MODEL ปี การศึกษา 2562 – 2563จ าแนกตามกลุ่ม

ที่ตอบแบบสอบถาม พบว่า

ปี การศึกษา 2562 โดยภาพรวมผู้มีส่วนเกี่ยวข้องมีส่วนร่วม มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก และเมื่อจ าแนก

ตามกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถาม พบว่า กลุ่มครู มีค่าเฉลี่ยสูงสุด มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก (



= 3.74,



= 0.70 )

รองลงมาไดแ้ก่กลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐาน มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก (

X

= 3.63,S.D. = 0.55 )

ส่วนกลุ่มผู้ปกครอง มีค่าเฉลี่ยต ่าสุด มีคุณภาพอยู่ในระดับมากเช่นกัน (

X

= 3.53,S.D. = 0.59 )

ปี การศึกษา 2563 โดยภาพรวมผู้เกี่ยวมีส่วนข้องมีส่วนร่วม มีคุณภาพอยู่ในระดับมากและมากที่สุด และ

เมื่อจ าแนกตามกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถาม พบว่า กลุ่มเครือข่ายชุมชน มีค่าเฉลี่ยสูงสุด มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก

ที่สุด (

X

= 4.90,S.D. = 0.94 ) รองลงมาไดแ้ก่กลุ่มครูมีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด (



= 4.74,



. = 0.32 )

ส่วนกลุ่มผู้ปกครอง มีค่าเฉลี่ยต ่าสุด มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก (

X

= 4.44,S.D. = 0.57 ) สอดคล้องตาม

สมมุติฐาน

3.ผลการเปรียบเทียบผลการสังเกตพฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียนโรงเรียน

บ้านล าชิง โดยใช้TRISIKA MODEL หลังการพัฒนาปี การศึกษา 2562 และ 2563 พบว่า ปี การศึกษา 2562 พฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียนตามตัวบ่งช้ีที่โรงเรียน

กา หนด ท้งั 6 ด้าน ได้แก่ความซื่อสัตย์ความกตัญญูความพอเพียง ความมีระเบียบวินัย ความรับผิดชอบ และ

จิตสาธารณะ มีคุณภาพระดบั ดีข้ึนไป มีค่าเฉลี่ยร้อยละอยรู่ ะหวา่ ง 80.39 -84.31

ปี การศึกษา 2563 พฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียนตามตัวบ่งช้ีที่โรงเรียน

กา หนด ท้งั 6 ด้านได้แก่ความซื่อสัตย์ความกตัญญูความพอเพียง ความมีระเบียบวินัย ความรับผิดชอบ และ

จิตสาธารณะ มีคุณภาพระดบั ดีข้ึนไป มีค่าเฉลี่ยร้อยละอยู่ระหว่าง 83.17 - 89.10 แสดงให้เห็นว่า พฤติกรรมที่

สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน ปี การศึกษา 2563 มีการพัฒนาสูงกว่า ปี การศึกษา 2562 ทุกด้าน

สอดคล้องตามสมมุติฐาน

4. ผลการวิเคราะห์ความพึงพอใจของนกัเรียน ครูผปู้กครอง คณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐานและ

เครือข่ายชุมชน ในการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน โรงเรียนบ้านล าชิง โดยใช้TRISIKA

MODEL หลังการพัฒนา ปี การศึกษา 2562–2563 พบว่า

ปี การศึกษา 2562 โดยภาพรวมทุกกลุ่มมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับปานกลางและมาก เมื่อพิจารณาแต่

ละกลุ่มที่ตอบแบบสอบถาม พบว่า กลุ่มเครื อข่ายชุมชน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจสูงสุด อยู่ในระดับมาก

(

X

= 3.62,S.D. = 0.52 )รองลงมา ไดแ้ก่กลุ่มนกัเรียน ครูและผปู้กครอง มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจ อยู่ในระดับ

มาก (

X

= 3.58,S.D. = 0.62 / 

=3.58,

 =0.53/

X

= 3.58,S.D. = 0.60 ) ส่วนกลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษา

ข้นั พ้ืนฐาน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจต ่าสุด อยู่ในระดับปานกลาง (

X

= 3.49,S.D. = 0.56 )

ปี การศึกษา 2563โดยภาพรวมทุกกลุ่มมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับมากและมากที่สุด เมื่อพิจารณา

แต่ละกลุ่มที่ตอบแบบสอบถาม พบว่ากลุ่มครู มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจสู งสุ ด อยู่ในระดับมากที่สุ ด

(



=4.69,

 =0.32 ) รองลงมาไดแ้ก่กลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาข้นั พ้ืนฐานและเครือข่ายชุมชน มีค่าเฉลี่ย

ความพึงพอใจ อยู่ในระดับมากที่สุด (

X

= 4.66,S.D. = 0.30,0.45 ) ส่วนกลุ่มผู้ปกครอง มีค่าเฉลี่ยความ

พึงพอใจต ่าสุด อยู่ในระดับมาก (

X

= 4.34,S.D. = 0.55 ) สอดคล้องตามสมมุติฐาน

ข้อเสนอแนะ

จากการวิจัยการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรี ยนโดยใช้ TRISIKA MODEL โรงเรี ยน

บ้านล าชิง ปี การศึกษา 2562 – 2563คร้ังน้ีทา ให้ได้ค้นพบจุดเด่นจากการดา เนินงานตามกรอบการพัฒนา

คุณลักษณะความเป็ นคนดี ซึ่งเป็ นประโยชน์และเป็ นแนวทางในการพัฒนาคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน

ต่อไป

1. ข้อเสนอแนะเพื่อน าผลการวิจัยไปใช้

1.1 T : Trust in learning ( การเรียนรู้ที่ดี ) เนื่องจากทางโรงเรียนได้จัดการเรียนรู้ในหลักสูตร

การสอนแบบไตรสิกขา ในกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โดยใช้หลัก ศีล สมาธิ ปัญญา ซึ่งเป็ น

หลักสูตรที่ผูเ้รียนต้องลงมือปฏิบัติสิ่งที่เรียนด้วยตนเองอย่างแท้จริง และใช้ปัญญารู้จักคิดพิจารณาฝึ กฝน

จนสามารถก าหนดรู้สามัญลักษณะ สามารถวิเคราะห์พฤติกรรมทางกาย ทางวาจา ทางใจ และแยกแยะได้ว่า สิ่งใดดีสิ่งใดชว จนสามารถก าหนดข้อควบคุมพฤติกรรม ั่ ของตนเอง ควบคุมจิตมิให้ฟุ้งซ่าน มิให้ตกไปในทาง

แห่งความเสื่อมเสีย เรียนรู้และพฒั นาตนเองไดโ้ดยใชป้ ัญญา เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ตนเองและเกิดประโยชน์

แก่ผอู้ื่น นอกจากน้ีทางโรงเรียนยงัจดัใหม้ีกิจกรรมอื่นๆเพื่อส่งเสริม เติมเต็มให้หลักสูตรการสอนแบบไตรสิกขา

มีความสมบูรณ์และครอบคลุมมากข้ึน โดยดา เนินงาน ภายใตห้ ลกัคิด “ เรียนรู้ คู่การปฏิบัติจริง ” น ามาซึ่ ง

พฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน

1.2 R : Realistic precedent ( เบ้าหลอม/แบบอย่างที่ดี) เนื่องจากเบ้าหลอม/แบบอย่างที่ดี

จากภายในครอบครัวและสิ่งแวดลอ้ มภายนอกเสมือนครูที่พูดไม่ได้แต่การแสดงออก การประพฤติและปฏิบัติตน

ที่ดีท้งัทางกายวาจาและใจ ของผบู้ริหารครูบุคลากรผปู้กครองและชุมชน สามารถเป็ นเบ้าหลอม/แบบอย่างที่ดี

ให้กับนักเรียน เกิดการซึมซับ เลื่อมใสศรัทธาถือเป็ นแบบอย่างและปฏิบัติตนตาม จนเป็ นปกตินิสัย หากนักเรียน

เติบโตมาในเบ้าหลอมของชีวิตที่ดีเขาย่อมมีตัวตนที่ดีงาม และเติบโตเป็ นผู้ใหญ่ที่ดี โดยด าเนินงาน ภายใต้หลักคิด

“ แบบอย่างที่ดี มีค่ากว่าค าสอน ” น ามาซึ่งพฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน

1.3 I S : Ideal School administration ( การบริหารจัดการที่ดี ) เนื่องจากโรงเรียนต้องมีการก าหนด

นโยบายการด าเนินงานให้มีความชัดเจน ใช้หลักการบริหารจัดการโดยใช้โรงเรียนเป็ นฐานและบริหารจัดการแบบ

ธรรมาภิบาล เน้นให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการด าเนินงานทุกกระบวนการ ภายใต้โมเดลการบริหารงานแบบ

มีส่วนร่วม 4 ร (รัก) สู่ความส าเร็จ คือ ร่วมคิด ร่วมท า ร่วมรับผิดชอบ และร่วมภาคภูมิใจ รวมท้งัการสร้างขวญั

กา ลงัใจ และการให้แรงเสริม ซ่ึงมีส่วนส าคญั ยิ่งในการส่งผลให้งานบรรลุผลตามเป้าหมาย โดยดา เนินงาน

ภายใต้หลักคิด “ ธรรมาภิบาล คู่การมีส่วนร่วม ” น ามาซึ่ งพฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดี

ของนักเรียน

1.4 Inspired Environment ( สภาพแวดล้อมที่ดี ) เนื่องจากโรงเรียนได้จัดให้มีสภาพแวดล้อม

ภายในโรงเรียนและสภาพแวดล้อมภายนอกโรงเรียนข้ึนมา เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนได้พัฒนาและเสริมสร้าง

ความคิด จิตใจคุณธรรมต่างๆ ด้วยการจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่ดี ที่จะส่งผลต่อความรู้สึกของผู้เรียน

ให้เกิดความรู้สึกที่ดี ที่เรียกว่าบรรยากาศดีซ่ึงเป็นการปฏิสัมพนั ธ์ของนักเรียนกับสิ่งแวดลอ้ มแลว้ ส่งผลต่อ

ความรู้สึก เป็ นสภาพการณ์ที่ไม่อาจมองเห็นหรือจับต้องได้ แต่ส่งผลให้นักเรียนรู้สึกพอใจ สบายใจ อบอุ่นใจ

รู้สึกในความเป็ นเจ้าของ เกิดการเรียนรู้ซึมซับและอยากมาโรงเรียน โดยด าเนินงาน ภายใต้หลักคิด “ ครูที่พูด

ไม่ได้ ” น ามาซึ่งพฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน

1.5 K A : Keep up Activity ( กิจกรรมที่ดี ) เนื่องจากโรงเรียนได้กิจกรรมสร้างสรรค์ต่างๆจดัข้ึน

เพื่อช่วยกระตุ้น ส่งเสริม สนองความสนใจ และความถนัดของผู้เรียน ท้งัน้ีเพื่อให้ผูเ้รียนเกิดการเรียนรู้และพฒั นา

ตนเอง พร้อมแสดงตัวตนคุณลักษณะความเป็ นคนดีออกมา เน้นกิจกรรมที่นักเรียนได้คิดวางแผนการจัดกิจกรรม

ด้วยตนเองและเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างหลากหลายและแท้จริง สอดคล้องกับความสนใจ ความถนัดและความ

แตกต่างของนักเรียนแต่ละคน โดยด าเนินงาน ภายใต้หลักคิด “ เรียนรู้โดยนักเรียน เพื่อนักเรียน ” น ามาซึ่ง

พฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียน1.6 หลังการพัฒนาโรงเรียนควรมีตรวจสอบพฤติกรรมที่สะท้อนคุณลักษณะความเป็ นคนดี

ของนักเรียนอย่างต่อเนื่อง อยา่ งนอ้ยภาคเรียนละ 1คร้ัง เพื่อดูแนวโนม้ความยงั่ ยนืของคุณลกัษณะความเป็นคนดี

ของนักเรียน พร้อมทบทวนกิจกรรมต่างๆเพื่อปรับปรุง / พัฒนาให้สอดคล้องกับสภาพการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป

ในโลกยุคปัจจุบัน สอดคลอ้งกบั นโยบายของรัฐบาลและ หน่วยงานตน้ สังกดั อยา่ งนอ้ยปีละ1คร้ัง

2.ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งต่อไป

2.1 ควรศึกษาปัจจยัที่ส่งผลต่อคุณลกัษณะความเป็นคนดีของนกัเรียนอยา่ งยงั่ ยนื

2.2 ควรศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างคุณลักษณะความเป็ นคนดีของนักเรียนกับสภาพแวดล้อม

ของบ้าน วัด โรงเรียน ในชุมชนที่นักเรียนอาศัยอยู่

2.3ควรศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบการบริหารจัดการสถานศึกษากับคุณลักษณะความ

เป็ นคนดีของนักเรียน

2.4ควรศึกษาผลกระทบเชิงบวกของของนักเรียนที่มีคุณลักษณะความเป็ นคนดีต่อชุมชนและ

สังค

เว็บน่าสนใจ