ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูน
ร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔
ผู้วิจัย นางสุดสวาท บุญขจร
หน่วยงาน โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองตาโผ่นมิตรภาพที่ ๕
ปีที่ศึกษา ๒๕๖๓
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ ๑) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน ความต้องการและแนวทางในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ๒) เพื่อสร้างและพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) และบทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูน เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ ๓) เพื่อทดลองใช้แผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) และบทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูน เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ๔) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ รูปแบบการวิจัยที่ใช้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research & Development) ซึ่งแบ่งขั้นตอนการวิจัยออกเป็น ๔ ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ ๑ ศึกษาสภาพปัจจุบัน ความต้องการและแนวทางของการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ กลุ่มเป้าหมายเป็นนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จำนวน ๕๕ คน และครูผู้สอนดีเด่นในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย จำนวน ๔ คน ขั้นตอนที่ ๒ การสร้างและพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะ
หาความรู้ (5E) และบทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนเรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ขั้นตอนที่ ๓ การนำแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) และบทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนเรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ไปใช้จริง กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔/๑ โรงเรียนเทศบาลบ้านหนองตาโผ่นมิตรภาพที่ ๕ สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองวารินชำราบ ภาคเรียนที่ ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖๓ จำนวน ๒๔ คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ขั้นตอนที่ ๔ การศึกษาความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ t-test
ผลการวิจัยพบว่า
๑. ผลการศึกษาความคิดเห็นสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จากการสอบถามนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เกี่ยวกับสภาพปัจจุบันของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ มีค่าความเชื่อมั่น (Alpha) = 0.9656
ส่วนความต้องการในการพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ มีค่าความเชื่อมั่น (Blphb) = 0.9689 และผลการศึกษาความคิดเห็นเกี่ยวกับความต้องการและแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ โดยการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ สรุปได้ว่า การจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) เป็นการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และสอดคล้องกับแนวการจัดการศึกษาในศตวรรษที่ ๒๑ เพื่อให้สามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตได้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต โดยการจัดการเรียนรู้จะเน้นให้นักเรียนมีปฏิสัมพันธ์ในกลุ่ม ได้เคลื่อนไหวร่างกาย ได้ลงมือปฏิบัติและสรุปความรู้ด้วยตนเอง โดยให้นักเรียนได้เรียนอย่างกระตือรือร้นและมีความสุขในการเรียน แนวทางหรือรูปแบบในการจัดการเรียนรู้ เริ่มจากขั้นกระตุ้นความสนใจ โดยการนำเข้าสู่บทเรียนด้วยการตั้งคำถามกระตุ้นให้นักเรียนคิดคำตอบ และตั้งประเด็นที่จะศึกษา โดยนักเรียนร่วมกันสำรวจตรวจสอบ ศึกษา และค้นหาข้อมูลจากเอกสารอ้างอิงและแหล่งข้อมูลต่าง ๆ จากนั้นร่วมกันอธิบายข้อมูลความรู้ใหม่ตามที่ได้ร่วมกันศึกษาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในกลุ่มและร่วมกันอภิปรายจนได้ข้อสรุป แล้วร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลความรู้ใหม่ที่ได้อย่างเข้าใจ และสุดท้ายเป็นการประเมินผลของการนำความรู้จากการเรียนรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันและจากการสังเคราะห์รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ได้ขั้นตอนในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๕ ขั้น ได้แก่ ๑) ขั้นกระตุ้นความสนใจ ๒) ขั้นสำรวจค้นหา ๓) ขั้นอธิบายความรู้ ๔) ขั้นขยายความเข้าใจ ๕) ขั้นตรวจสอบผล
๒. ผลการประเมินความเหมาะสมของแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) และบทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูน เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ที่สร้างขึ้น
๒.๑ แผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) โดยรวมมีคุณภาพมาก ค่าเฉลี่ยเท่ากับ ๔.๔๒ และแผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ที่นำไปใช้จริง มีประสิทธิภาพเท่ากับ ๘๐.1๖/๘๒.๗๘ ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ที่ ๗๕/๗๕
๒.๒ บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูน เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ โดยรวมมีคุณภาพมากที่สุด ค่าเฉลี่ยเท่ากับ ๔.๕๓ และบทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูน เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ที่นำไปใช้จริง มีประสิทธิภาพเท่ากับ ๘๐.๑๔/๘๐.๕๖ ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ที่ ๗๕/๗๕
๓. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนที่เรียน เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะ
หาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ นักเรียนมีคะแนนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๑ และนักเรียนมีความก้าวหน้าในการเรียนเพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ ๗๘.๖๑
๔. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบภาพการ์ตูนร่วมกับการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ พบว่าโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ค่าเฉลี่ยเท่ากับ ๔.๖๔