ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุน การศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร
ผู้วิจัย จุฑามาศ วงษ์เขียว
ปีการศึกษา 2566
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อการพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร โดยมีวัตถุประสงค์ที่สำคัญ 4 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพ ปัญหา และแนวทางการพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษาที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการบริหารโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร และ 4) เพื่อประเมินรูปแบบการบริหารโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร
แหล่งข้อมูล ประกอบด้วย เอกสารรายงานผลการดำเนินงานโรงเรียนคุณธรรม นักเรียนปี 25642565 ผู้ที่เกี่ยวข้องจากสถานศึกษาที่มีการปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) จำนวน 3 โรงเรียน รวม 3 คน ผู้เชี่ยวชาญในการตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ จำนวน 5 คน ผู้ทรงคุณวุฒิตรวจรูปแบบและคู่มือการใช้รูปแบบ จำนวน 9 คน ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 1 คน ครู และบุคลากรทางการศึกษา จำนวน 29 คน ผู้ปกครอง จำนวน 480 คน และนักเรียน จำนวน 516 คน ระยะเวลาในการทดลอง เริ่มดำเนินการตั้งแต่วันที่ 16 พฤษภาคม 2566 ถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2567 เครื่องมือ ประกอบด้วย แบบศึกษาเอกสาร แบบสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้าง แบบประเมินความถูกต้อง ครอบคลุมและเหมาะสม แบบสะท้อนผลการดำเนินการตามขั้นตอน แบบประเมินคุณธรรมอัตลักษณ์นักเรียน แบบสอบถามประเด็นเกี่ยวกับคุณภาพมาตรฐานของรูปแบบ การวิเคราะห์ข้อมูล เป็นการวิเคราะห์เนื้อหา ความถี่ ร้อยละ วิเคราะห์ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพ ปัญหา และแนวทางการพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร ดังนี้ 1) สภาพปัญหาจากพฤติกรรมเชิงลบของนักเรียน ปัญหาด้านคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน พฤติกรรมการใช้งานสื่อเทคโนโลยีไม่ถูกต้องเหมาะสม และ 2) แนวทางการบริหารโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา โดยการนำกลยุทธ์ 5 กลยุทธ์มาใช้ในการขับเคลื่อน ได้แก่ การพัฒนาครูให้มีศักยภาพในการจัดการเรียนการสอน การยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน การพัฒนาคุณลักษณะของนักเรียนให้มีวินัย คุณธรรม จริยธรรม การพัฒนาทักษะชีวิตและทักษะอาชีพ และการบริหารจัดการโรงเรียนคุณภาพ ทำการวิเคราะห์สังเคราะห์จนได้คุณธรรมอัตลักษณ์ที่ต้องการของผู้เรียน ได้แก่ รับผิดชอบ ซื่อสัตย์สุจริต จิตอาสา และความฉลาดทางดิจิทัล
2. ผลการพัฒนารูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร ดังนี้
2.1 รูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร เป็นแบบจำลองที่เป็นแนวทางการพัฒนา องค์ประกอบ และขั้นตอนการบริหารเชิงกลยุทธ์ ซึ่งมีส่วนประกอบ 5 ส่วน ได้แก่ 1) ทิศทางของรูปแบบ 2) ระบบและกลไกของรูปแบบ 3) กระบวนการของรูปแบบ 4) ผลลัพธ์ของรูปแบบ และ5) เงื่อนไขของการนำรูปแบบไปใช้ ซึ่งมีผลการตรวจสอบความถูกต้อง ครอบคลุม และความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
2.2 คู่มือการใช้รูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร มีองค์ประกอบ 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 บทนำ ส่วนที่ 2 รูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุน การศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร และส่วนที่ 3 แนวทางการใช้รูปแบบการบริหารเชิงกลยุทธ์โรงเรียนในโครงการกองทุน การศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร ซึ่งมีผล การตรวจสอบความถูกต้อง ครอบคลุม และความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการบริหารโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร ดังนี้
3.1 ผลการดำเนินงานตามกระบวนการของรูปแบบ พบว่า โรงเรียน มีการดำเนินการตามกระบวนการของรูปแบบครบทุกกระบวนการ ได้แก่ 1) ขั้นการวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์ มีการวิเคราะห์สภาพปัจจุบันปัญหา กำหนดวิสัยทัศน์ กลยุทธ์ แผนงาน โครงการและกิจกรรมได้อย่างชัดเจน 2) ขั้นการวางแผนกลยุทธ์ มีการประกาศนโยบาย สร้างความตระหนัก การตกลงเป้าหมายร่วมกัน กำหนดกลยุทธ์ 3) ขั้นการนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติ มีการแต่งตั้งผู้รับผิดชอบ และมีการกำกับ ติดตาม ทบทวนผลการดำเนินงานระหว่างทาง ประเมินความสามารถ 4) การควบคุมและประเมิน กลยุทธ์ มีการทบทวนกิจกรรม การสะท้อนผลและถอดบทเรียนผลการดำเนินงานที่ผ่านมา อยู่ในระดับมากที่สุด
3.2 ผลการประเมินคุณธรรมอัตลักษณ์ แบ่งออกเป็น 4 ด้าน คือ ด้านที่ 1 รับผิดชอบ ด้านที่ 2 ซื่อสัตย์สุจริต ด้านที่ 3 จิตอาสา และด้านที่ 4 ความฉลาดทางดิจิทัล อยู่ในระดับมากที่สุด
4. ผลการประเมินรูปแบบการบริหารโรงเรียนในโครงการกองทุนการศึกษา ที่ส่งผลต่อคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียนโรงเรียนพิไกรวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากำแพงเพชร พบว่า คุณภาพของรูปแบบมีมาตรฐานด้านความถูกต้อง ด้านความเหมาะสม ด้านความเป็นไปได้ และด้านความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน