ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์
และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางศิวพร เครือแจ้ง
ปีที่ทำวิจัย 2561
บทคัดย่อ
การดำเนินการวิจัยครั้งมีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ 1) แบบสอบถามเรื่องสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดการเรียนรู้ เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 20 ข้อ 2) แบบสัมภาษณ์ เรื่อง แนวทางการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 2. เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน 2) คู่มือการใช้รูปแบบ 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน เป็นแบบปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ 4) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดวิเคราะห์ เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน เป็นแบบอัตนัย จำนวน 9 ข้อ 3. เพื่อทดลองรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวมรวมข้อมูล ได้แก่ 1) คู่มือการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เป็นแบบปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ 3) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดวิเคราะห์ เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/2 จำนวน 42 คน 4. เพื่อประเมินรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีวัตถุประสงค์เฉพาะดังนี้ 4.1 เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale) 5 ระดับ จำนวน 20 ข้อ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/2 จำนวน 42 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การหาประสิทธิภาพ การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เพื่อส่งเสริมความสามารถการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน พบว่า 1.1 องค์ประกอบของรูปแบบมี 6 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบด้านหลักการ องค์ประกอบด้านวัตถุประสงค์ องค์ประกอบด้านกระบวนการ องค์ประกอบด้านหลักการตอบสนอง องค์ประกอบด้านระบบสังคม และองค์ประกอบด้านระบบสนับสนุน 1.2 สภาพปัจจุบันในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ความต้องการในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โดยรวมอยู่ในระดับมาก 1.3 แนวทางการพัฒนาการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ พบว่าจำเป็นต้องพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ ความสามารถในเรื่องการคิดวิเคราะห์
2. ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีดังนี้ 2.1 องค์ประกอบของรูปแบบมี 6 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบด้านหลักการ องค์ประกอบด้านวัตถุประสงค์ องค์ประกอบด้านกระบวนการ (มี 4 ขั้นตอน คือ การทบทวนความรู้ (Reviewing) การนำเสนอเนื้อหา (Advising) การค้นหาความรู้ (Discovering) วัดผลความรู้ (Assessing) องค์ประกอบด้านหลักการตอบสนอง องค์ประกอบด้านระบบสังคม และองค์ประกอบด้านระบบสนับสนุน ความเหมาะสมและความถูกต้องของรูปแบบ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2.2 คู่มือการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ มี 13 ส่วน ความเหมาะสมและความถูกต้องของคู่มือการใช้รูปแบบ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2.3 ประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จากการทดลองใช้ครั้งที่ 3 มีค่า 75.67/75.33 เป็นไปตามเกณฑ์ 75/75 ที่กำหนด
3. ผลการทดลองรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่องจำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า 3.1 ประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่พัฒนาขึ้นมีค่าเท่ากับ 78.67/78.45 สูงกว่าเกณฑ์ 75/75 ที่กำหนด 3.2 นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3.3 นักเรียนมีทักษะการคิดวิเคราะห์หลังเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการประเมินรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ พบว่า ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง จำนวนเชิงซ้อน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยรวมอยู่ใน
ระดับมาก