ชื่อเรื่อง การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้
รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ
ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
ผู้วิจัย นายรมย์รวินท์ เชิดชู ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเบ็ตตี้ดูเมน 2 ช่องเม็ก อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี
สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี
ปีที่ทำการวิจัย 2563
บทคัดย่อ
การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ครั้งนี้มี วัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อศึกษาค่าดัชนีประสิทธิผลของกิจกรรมการเรียนแบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 4) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ก่อนและหลังเรียนการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 6) เพื่อประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/1 จำนวน 26 คน โรงเรียนเบ็ตตี้ดูเมน 2 ช่องเม็ก อำเภอสิรินธร องค์การบริหารส่วนจังหวัดอุบลราชธานี ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2563 ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เรื่อง การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของโลกและภัยพิบัติทางธรรมชาติ ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก แบบทดสอบวัดความสามารถการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 แบบประเมินความพึงพอใจ จำนวน 15 ข้อ เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ และแบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้เรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) สถิติที่ใช้ในการศึกษา ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ (t-test Dependent)
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้น มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.74/86.73 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่กำหนดไว้
2) ค่าดัชนีประสิทธิผลของการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีค่าเท่ากับ 0.7189 แสดงว่า การเรียนรู้โดยการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีความก้าวหน้าทางการเรียนรู้คิดเป็นร้อยละ 71.89
3) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (¯X = 4.52)
6) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้แบบ 5 STEPs ร่วมกับชุดกิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 5 (ภูมิศาสตร์) เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ มีคะแนนคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านการเรียนรู้ โดยรวมคิดเป็นร้อยละ 84.07 โดยเมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า นักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านความรับผิดชอบคิดเป็นร้อยละ 85.62 ด้านความมุ่งมั่นในการทำงานคิดเป็นร้อยละ 84.37 ด้านความมีจิตสาธารณะคิดเป็น ร้อยละ 84.37 ด้านความใฝ่เรียนรู้คิดเป็นร้อยละ 83.62 และด้านการเรียนรู้พฤติกรรมมีวินัยในการเรียนคิดเป็นร้อยละ 83.37 ตามลำดับ