บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนส่งเสริมความเป็นเลิศทางกีฬา 2) เพื่อสร้างระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ 3) เพื่อทดลองใช้การพัฒนาระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ และ 4) เพื่อประเมินความพึงพอใจของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครูผู้สอน นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน ที่มีต่อการพัฒนาระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ วิธีการวิจัยมี 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1) การศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนส่งเสริมความเป็นเลิศทางกีฬา โดยศึกษาสภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์ของระบบบริหารคุณภาพการศึกษา และศึกษาการปฏิบัติที่ดีของโรงเรียนส่งเสริม ความเป็นเลิศทางกีฬา 2) การสร้างระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนอง ผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ โดยการตรวจสอบความตรงและความเหมาะสมของระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ โดยการจัดประชาพิจารณ์ ประกอบด้วย ผู้เชี่ยวชาญ ตัวแทนครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครองเครือข่าย และตัวแทนนักเรียน รวมจำนวนผู้เข้าร่วมประชาพิจารณ์ 50 คน 3) การทดลองใช้ระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ ดำเนินการทดลองใช้ในโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม สังกัดเทศบาลเมืองเลย จังหวัดเลย และ 4) ประเมินความพึงพอใจของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครูผู้สอน นักเรียนและผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ รวมจำนวนทั้งสิ้น 980 คน
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนส่งเสริม ความเป็นเลิศทางกีฬา พบว่า
ความต้องการจำเป็นในภาพรวม (PNI=0.33) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ด้านการนำองค์กรมีลำดับที่ 1 (PNI=0.52) ลำดับที่ 2 คือ ด้านการมุ่งเน้นบุคลากร (PNI= 0.32) และลำดับที่ 3 คือ ด้านการมุ่งเน้นผู้เรียนกับด้านการวัด การวิเคราะห์ และการจัดการความรู้ (PNI=0.31) ตามลำดับทั้งนี้เมื่อพิจารณาองค์ประกอบด้านในทั้งหมด 7 ด้าน พบว่า ค่าเฉลี่ยของการนำองค์กรมีค่าเฉลี่ย สูงกว่าทุกด้าน
การปฏิบัติที่ดีของระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนส่งเสริมความเป็นเลิศทางกีฬา จำนวน 3 แห่ง พบว่า โรงเรียนส่งเสริมความเป็นเลิศทางกีฬามีผู้บริหารโรงเรียนที่มีประสบการณ์ ในการปฏิบัติงานในโรงเรียนกีฬา 5 ปี ขึ้นไป และมีความรู้ ความสามารถด้านการกีฬา การบริหารโรงเรียนเพื่อพัฒนานักเรียนที่มีความสามารถพิเศษทางด้านการกีฬา และโรงเรียนส่งเสริม ความเป็นเลิศทางกีฬามีครูวิชาสามัญ ผู้ฝึกสอนกีฬาที่มีความรู้ความสามารถตามชนิดกีฬาที่สอน ซึ่งสามารถนำความรู้และประสบการณ์ที่มีอยู่มาใช้ในการพัฒนานักเรียนที่มีความสามารถพิเศษทางการกีฬาให้พัฒนาเพื่อความเป็นเลิศ โรงเรียนส่งเสริมความเป็นเลิศทางกีฬามีผู้ฝึกสอนกีฬาที่มีความรู้ ความสามารถและ มีความเชี่ยวชาญในการพัฒนานักเรียนที่มีความสามารถพิเศษทางการกีฬา ทั้งในระดับพื้นฐานและระดับเป็นเลิศและมีใบรับรองผ่านการอบรมการเป็นผู้ฝึกสอนกีฬาจากสมาคมนั้น ๆ ผู้บริหารโรงเรียน มีความเห็นที่สอดคล้องกันว่า เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการ ที่เป็นเลิศมีความเหมาะสมในการบริหารโรงเรียนส่งเสริมความเป็นเลิศทางกีฬาให้มีคุณภาพ ซึ่งผู้บริหารโรงเรียนได้ให้ความสำคัญของการบริหารงานกิจการนักเรียน และการพัฒนากีฬา สู่ความเป็นเลิศ ซึ่งสอดคล้องกับลักษณะการจัดการศึกษาของโรงเรียนกีฬา ผลสัมฤทธิ์ของนักเรียนโรงเรียนกีฬา คือ นักเรียนได้เป็นตัวแทนในการแข่งขันกีฬาในระดับชาติ ซึ่งทุกฝ่ายให้ความร่วมมือกันในการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนานักเรียนอย่างต่อเนื่อง
2. ระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ พบว่า มีความตรงและความเหมาะสมมาก โดยประกอบด้วย 9 องค์ประกอบ ได้แก่ ด้านการนำองค์กร ด้านการมุ่งเน้นบุคลากร ด้านการมุ่งเน้นผู้เรียน ด้านการวัด การวิเคราะห์ และการจัดการความรู้ ด้านการวางแผนเชิงกลยุทธ์ ด้านการจัดการกระบวนการ ด้านการบริหารงานกิจการนักเรียน ด้านการพัฒนาความเป็นเลิศด้านกีฬา และด้านผลลัพธ์
3. ผลการทดลองใช้ระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ พบว่า ระดับผลการปฏิบัติงานของระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 4.54 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.64 เมื่อพิจารณาเป็น รายข้อพบว่าแต่ละข้อแนวปฏิบัติมีผลการประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด 43 รายการ และระดับมาก 30 รายการ นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนผ่านเกณฑ์ที่ทางโรงเรียนกำหนด
4. ผลการประเมินความพึงพอใจของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครูผู้สอน นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ พบว่า คณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน ครูผู้สอน นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน มีความพึงพอใจต่อระบบบริหารคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม โดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการ ที่เป็นเลิศ อยู่ในระดับมากที่สุด