ชื่อเรื่อง รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2
ชื่อผู้เขียน นางสาวขนิษฐา พงษ์เกษตรกรรม
ปีการศึกษา 2565-2568
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนด้วยกระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU โรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อพัฒนารูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนด้วยกระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU โรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 โดยมีวัตถุประสงค์ย่อย 4 ข้อ เพื่อ 1) ศึกษารูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 2) สร้างรูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 3) ทดลองใช้รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้าน เข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 4) ประเมินรูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2
ขั้นตอนการวิจัย 6 ขั้นตอน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย ผู้เชี่ยวชาญ ครูและบุคลากรทางการศึกษา คณะกรรมการสถานศึกษา นักเรียน และผู้ปกครอง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม และการประชุมระดมสมอง สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ความถี่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย
1) เพื่อศึกษาสภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 พบว่า ความคิดเห็นของรองผู้อำนวยการโรงเรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษาต่อสภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ= 4.75, σ= 0.59 ) และความคิดเห็นของผู้ปกครองนักเรียนต่อสภาพระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (X ̅= 3.86, S.D.= 0.94 )
2) ผลการสร้างรูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 พบว่า รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้าน เข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 มี 5 องค์ประกอบ คือ หลักการ วัตถุประสงค์ กระบวนการ เงื่อนไขสู่ความสำเร็จ และผลลัพธ์ โดยมี 10 โครงการ 29 กิจกรรม
3) ผลการทดลองใช้รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2
3.1 ผลการประเมินความเป็นประโยชน์และความสะดวกในการนำไปใช้ของรูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 พบว่า ความคิดเห็นของครูและบุคลากรทางการศึกษาในการประเมินการใช้รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 เกี่ยวกับความเป็นประโยชน์และความสะดวกในการนำไปใช้งาน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (μ = 4.86 , σ = 0.13 ) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ทั้งด้านความเป็นประโยชน์และความสะดวกในการนำไปใช้อยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยเป็น (μ = 4.86 , σ = 0.12 ) และ (μ = 4.85 , σ = 0.13 ) ตามลำดับ
3.2 ผลที่เกิดขึ้นจากการทดลองใช้รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้าน เข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 ปีการศึกษา 2566 และปีการศึกษา 2567 ดังนี้
1. ส่อง พบว่า ปีการศึกษา 2566 มีนักเรียน 1,464 คน ประเมินพหุปัญญา 1,119 คน พบแววด้านการเคลื่อนไหวมากสุด คิดเป็นร้อยละ 14.03 รองลงมาศิลปะ ร้อยละ 13.94 และภาษา ร้อยละ 11.44 ปีการศึกษา 2567 มีนักเรียน 1,523 คน ประเมินพหุปัญญา 1,132 คน พบแววด้านศิลปะมากสุด คิดเป็นร้อยละ 9.72 รองลงมาการเคลื่อนไหว ร้อยละ 9.01 และสังคม ร้อยละ 8.30 การจัดทำข้อมูลนักเรียนรายบุคคล ระเบียนสะสม และเยี่ยมบ้านครบทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 ทั้งสองปีการศึกษา
2. สร้าง พบว่า ปีการศึกษา 2566 ประเมิน SDQ พบกลุ่มปกติ คิดเป็นร้อยละ 95.90 กลุ่มเสี่ยง ร้อยละ 2.05 กลุ่มมีปัญหา ร้อยละ 0.68 กลุ่มพิเศษ ร้อยละ 1.37 ทดสอบ 9S Plus ร้อยละ 77.53 นักเรียนควรดูแล ร้อยละ 7-10 ปีการศึกษา 2567 กลุ่มปกติเพิ่มเป็น ร้อยละ 99.15 กลุ่มเสี่ยงลดเหลือ ร้อยละ 0.85 ไม่พบกลุ่มมีปัญหา กลุ่มพิเศษลดเหลือ ร้อยละ 0.53 ทดสอบ 9S Plus เพิ่มเป็น ร้อยละ 97.96 นักเรียนควรดูแลลดเหลือ ร้อยละ 0.87-2.28
3. เสริม พบว่า กลุ่มเสี่ยง ปีการศึกษา 2566 ด้านการเรียน คิดเป็นร้อยละ 7.45 ด้านเกม ร้อยละ 6.56 ด้านสุขภาพ คิดเป็นร้อยละ 0.27 ปีการศึกษา 2567 ด้านการเรียน คิดเป็นร้อยละ 9.52 ด้านเกม ร้อยละ 6.30 ด้านสุขภาพ ร้อยละ 1.05 ไม่พบกลุ่มเสี่ยงยาเสพติดและความรุนแรงทั้งสองปีการศึกษา การซ่อมเสริม ระดับประถมศึกษา ปีการศึกษา 2566 มากที่สุด คือ ประถมศึกษาปีที่ 3 (249 ครั้ง) ปีการศึกษา 2567 มากที่สุด คือ ประถมศึกษาปีที่ 6 (258 ครั้ง) ระดับมัธยม มัธยมศึกษาปีที่ 1 มากที่สุดทั้งสองปีการศึกษา (422 และ 490 ครั้ง) การให้ความรู้หน้าเสาธง พฤติกรรมเสี่ยง ปีการศึกษา 2566 คิดเป็นร้อยละ 21.88 ปีการศึกษา 2567 คิดเป็นร้อยละ 27.23 ใช้เทคนิคบรรยายมากสุดทั้ง ปีการศึกษา 2566 และ 2567 (ร้อยละ 50 และร้อยละ 53.93)
4. ส่ง พบว่า กิจกรรมหลักทางวิชาการ นักเรียนเข้าร่วม คิดเป็นร้อยละ 100 ทั้งสองปี การเตรียมทดสอบระดับชาติ ปีการศึกษา 2566 นักเรียนเข้าร่วม ร้อยละ 44.74 ปีการศึกษา 2567 ร้อยละ 42.61 การแข่งขันความเป็นเลิศ ปีการศึกษา 2566 นักเรียนเข้าร่วม ร้อยละ 11.95 ปีการศึกษา 2567 ร้อยละ 9.98 ชุมนุมและลดเวลาเรียน มีจำนวน 41 ชุมนุม และลดเวลาเรียน 39 กิจกรรม เท่ากันทั้งสองปี โฮมรูมและประชุมผู้ปกครอง 44 ห้องเรียน ครบทุกห้องเรียน คิดเป็นร้อยละ 100 ทั้งสองปีการศึกษา
5. สุข พบว่า การส่งต่อภายใน ปีการศึกษา 2566 จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 0.41 ปีการศึกษา 2567 จำนวน3 คน คิดเป็นร้อยละ 0.20 การส่งต่อภายนอก จำนวน 2 คน ทั้งสองปีการศึกษา และได้รับการช่วยเหลือ คิดเป็นร้อยละ 100
4) ผลการประเมินรูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนด้วยกระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU โรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 พบว่า
4.1 คุณภาพนักเรียน จำนวนนักเรียนในกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มมีปัญหาลดลง กลุ่มเสี่ยงและกลุ่มมีปัญหา จากปีการศึกษา2565 ไปยังปีการศึกษา 2567 ลดลง ปีการศึกษา 2565-2567 ไม่มีนักเรียนออกกลางคัน การประเมินกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนผ่านเกณฑ์ คิดเป็นร้อยละ 100 นักเรียนเรียนจบตามหลักสูตร คิดเป็นร้อยละ 100 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียนเพิ่มขึ้นจากปีการศึกษา 2565 ไปยังปีการศึกษา 2567 คิดเป็นร้อยละ 0.94 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนประเมินระดับดีขึ้นไปเพิ่มขึ้นจากปีการศึกษา 2565 ไปยังปีการศึกษา 2567 คิดเป็นร้อยละ 10.58 และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียนระดับดีขึ้นไปเพิ่มขึ้น จากปีการศึกษา 2565 ไปยังปีการศึกษา 2567 คิดเป็นร้อยละ 3.64
4.2 ความพึงพอใจของครูและบุคลากรทางการศึกษา นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อรูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 ทั้ง 2 ปีการศึกษา อยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยดังนี้ ปีการศึกษา 2566 (¯x= 4.66, S.D.= 0.53) ปีการศึกษา 2567 (¯x= 4.82, S.D.= 0.34 )
4.3 ผลลัพธ์รางวัลที่ผู้เรียน ครู ผู้บริหาร และสถานศึกษาได้รับการยกย่องเชิดชูจากหน่วยงานต้นสังกัดและภายนอก ซึ่งเกิดขึ้นจากการดำเนินการใช้รูปแบบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยใช้กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียนโรงเรียนบ้านเข็กน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2 ปีการศึกษา 2565 ปีการศึกษา 2566 และปีการศึกษา 2567 โรงเรียนบ้านเข็กน้อยได้รับรางวัลเพิ่มขึ้นโดยภาพรวมจากปีการศึกษา 2565 จำนวน 125 รางวัล ไปยังปีการศึกษา 2567 จำนวน 211 รางวัล เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 59.24
คำสำคัญ: รูปแบบ, ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน, กระบวนการ 5 STEP TO IM ALWAYS BESIDE YOU