พระตำนานของพระนางสุพรรณกัลยา
คัดมาจากหนังสือ .. " ย้อนรอยกรรม ตำนานพระสุพรรณกัลยา " เขียนโดย หลวงปู่โง่น โสรโย
พระสุพรรณกัลยา ทรงเป็นพระธิดาใน สมเด็จพระมหาธรรมราชา และ พระวิสุทธิกษัตรีย์เป็น พระพี่นางของ สมเด็จพระนเรศวรมหาราชและสมเด็จ พระเอกาทศรถ สมภพเมื่อวันเสาร์ ปีมะเส็ง พุทธศักราช ๒๐๙๕ ณ พระราชวังจันทน์เมือง พิษณุโลก (บริเวณที่ตั้ง โรงเรียนพิษณุโลก พิทยาคมในปัจจุบัน)
พระองค์เป็นวีรสตรี ผู้กล้าหาญเด็ดเดี่ยว ทรงเสียสละความสุขส่วนพระองค์ ยอมพลัดพรากจากแผ่นดินไทยไปเป็นองค์ประกัน ณ กรุงหงสาวดีเพื่อแลกกับ องค์สมเด็จพระนเรศวรมหาราช และ สมเด็จพระเอกาทศรถ ต่อมาได้ทรงสิ้นพระชนม์ชีพในแผ่นดินพม่าอย่างไร้พิธีอันสมพระยศ ความเสียสละอันใหญ่หลวงของพระองค์ในครั้งนั้น เป็นผลทำให้สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงกลับมากอบกู้เอกราชของชาติไทยได้สำเร็จ วีรกรรมดังกล่าวของพระสุพรรณกัลยาจึงสมควรได้รับการเทิดพระเกียรติให้แพร่หลายยิ่งขึ้นสืบไปตลอดกาลนาน
สถานที่สักการะบูชา " พระอนุสาวรีย์ พระสุพรรณกัลยาณี " ณ ค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช (กองทัพภาคที่ ๓) อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลกหลังสงครามเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งแรก เมื่อปี พุทธศักราช ๒๑๑๒ พระนาง และพระอนุชาทั้งสองพระองค์ ได้ถูกพระเจ้าบุเรงนอง กวาดต้อนไปเป็นเชลย ยังเมืองหงสาวดีพร้อมด้วย พระมหินทราธิราชเจ้าเหนือหัวแต่พระมหินทราธิราช เสด็จสวรรคตที่เมืองอังวะเสียก่อนพม่าจึงแต่งตั้งให้พระมหาธรรมราชาขึ้นครอง กรุงศรีอยุธยา ในขณะที่โอรสและธิดายังเป็นเชลยอยู่ เพื่อเป็นองค์ประกันป้องกัน การคิดทรยศของฝ่ายไทยทั้งสามพี่น้องอยู่ที่หงสาวดีถึง ๖ ปี จึงได้กลับมา กรุงศรีอยุธยาครั้งหนึ่ง
เมื่อพระนางมีพระชนมายุได้ ๑๙ พรรษา ด้วยเหตุที่พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนอง เกิดความพึงใจในพระสิริโฉมของพระสุพรรณกัลยา จึงมาสู่ขอ จากพระมหา ธรรมราชาและนำกลับไปอภิเษกเป็นพระชาย