Advertisement
❝ อิศรญาณภาษิต เป็นเรื่องหนึ่งในหนังสือเรียนภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ น่าสนใจมาก ❞
ความรู้เรื่องอิศรญาณภาษิต
ความเป็นมา ![](http://www.thaigoodview.com/files/u3649/1187744289.gif)
อิศรญาณภาษิตเรียกอีกอย่างว่า “เพลงยาวอิศรญาณ” เป็นพระนิพนธ์ของหม่อมเจ้าอิศรญาณ ซึ่งเล่ากันว่าเป็นผู้มีพระจริตไม่ปกติ ครั้งหนึ่งพระองค์ได้ทำสิ่งวิปริตไปแล้วพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวตรัสบริภาษว่าเป็นบ้า ทำให้ใครๆ ก็พากันเห็นด้วยกับพระราชดำรัสนั้น ด้วยความน้อยพระทัยของหม่อมเจ้าอิศรญาณจึงทรงนิพนธ์เพลงยาวฉบับนี้ขึ้น
มีผู้สันนิษฐานว่าอิศรญาณภาษิตนี้ ไม่ใช่พระนิพนธ์ของหม่อมเจ้าอิศรญาณแต่เพียงผู้เดียว หากแต่ทรงนิพนธ์ไว้เพียงตอนแรกเท่านั้น กล่าวคือ สันนิษฐานว่าทรงนิพนธ์ถึงวรรคว่า “ปุถุชนรักกับชังไม่ยั่งยืน” ซึ่งมีลีลาการแต่งไว้ด้วยน้ำเสียงเหน็บแนมประชดประชันอย่างรุนแรง ชัดเจนส่วนที่เหลือเป็นของผู้อื่นแต่งต่อ โดยเป็นการสอนเรื่องทั่วๆ ไป มีลีลาหรือท่วงทำนองแบบเรียบๆ มุ่งสั่งสอนตามปกติของผู้มีประสบการณ์ในเรื่องต่างๆ ซึ่งได้นำมาเรียบเรียงไว้ทั้งหมด
ประวัติผู้แต่ง![](http://www.thaigoodview.com/files/u3649/1187744289.gif)
หม่อมเจ้าอิศรญาณ เป็นโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงมหิศวรินทรามเรศ พระองค์ทรงผนวชที่วัดบวรนิเวศ ได้พระนามฉายาว่า " อิสสรญาโณ" มีพระชนม์ชีพอยู่ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ลักษณะคำประพันธ์![](http://www.thaigoodview.com/files/u3649/1187744289.gif)
กลอนเพลงยาว ซึ่งขึ้นต้นด้วยวรรคสดับ (จึงมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เพลงยาวอิศรญาณหรือภาษิตอิศรญาณ)
จุดประสงค์
๑. เพื่อสั่งสอน
๒. เพื่อเตือนใจให้คิดก่อนที่จะทำสิ่งใด
๓. สอนเกี่ยวกับการปฏิบัติตนต่อผู้อื่นในสังคมให้อยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข
เนื้อเรื่อง
อิศรญาณภาษิตมีเนื้อหาที่เป็นคำสั่งสอนแบบเตือนสติ และแนะนำเกี่ยวกับการประพฤติปฏิบัติให้เป็นที่พอใจของผู้อื่น โดยเฉพาะผู้ที่มีอำนาจมากกว่า สอนว่าควรจะทำอย่างไรจึงจะอยู่ในสังคมได้โดยปราศจากภัยแก่ตน ทำอย่างไรจึงจะประสบความสำเร็จสมหวังบางตอนก็เน้นเรื่องการเห็นคุณค่าและความสำคัญของผู้อื่นโดยไม่สบประมาทหรือดูแคลนกัน โดยทั้งนี้การสอนบางครั้งอาจเป็นการบอกตรงๆ หรือบางครั้งก็สอนโดยคำประชดประชันเหน็บแนม เนื้อหาส่วนใหญ่จะสั่งสอนให้คนมีปัญญา ไม่หลงใหลกับคำเยินยอ สอนให้รู้จักคิดไตร่ตรองก่อนพูด รู้จักเคารพผู้อาวุโส รู้จักทำตามที่ผู้ใหญ่แนะนำ รู้จักกตัญญูผู้ใหญ่
คุณค่างานประพันธ์
คุณค่าด้านวรรณศิลป์ ใช้ถ้อยคำง่าย ๆ มาเรียงร้อยได้เหมาะเจาะและมีความหมายลึกซึ้ง
คุณค่าด้านสังคม ให้ข้อคิดในการดำเนินชีวิตเพื่อดำรงอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข
ศึกษาเพิ่มเติม ในบทที่ ๑- ๒๖ พร้อมคำศัพท์ ความหมาย และสุภาษิต สำนวน ที่เกี่ยวข้อง ได้โดยคลิกที่
วันที่ 1 ม.ค. 2552
Advertisement
![ธรรมะ...จากหลวงปู่ทิม... ธรรมะ...จากหลวงปู่ทิม...](news_pic/p19235531244.jpg) เปิดอ่าน 6,420 ครั้ง ![ครูคือใคร ครูคือใคร](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,505 ครั้ง ![คิดนอกกรอบ..แต่ทำตัวในกรอบ คิดนอกกรอบ..แต่ทำตัวในกรอบ](news_pic/p79760132159.jpg) เปิดอ่าน 6,432 ครั้ง ![ความสงบ.......สยบความเคลื่อนไหว ความสงบ.......สยบความเคลื่อนไหว](news_pic/p43278220020.jpg) เปิดอ่าน 6,429 ครั้ง ![5 วิธีง่าย ๆ ในการลดความอ้วน 5 วิธีง่าย ๆ ในการลดความอ้วน](news_pic/p89443841824.jpg) เปิดอ่าน 6,422 ครั้ง ![นวัตกรรมหนังสือภาพ pop up เพื่อส่งเสริมทักษะการอ่านของเด็กปฐมวัย นวัตกรรมหนังสือภาพ pop up เพื่อส่งเสริมทักษะการอ่านของเด็กปฐมวัย](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,422 ครั้ง ![ศิลปการพับดอกไม้......จากธนบัตร ศิลปการพับดอกไม้......จากธนบัตร](news_pic/p33836150617.jpg) เปิดอ่าน 6,421 ครั้ง ![วิธีรีแลกซ์ระหว่างทำงาน วิธีรีแลกซ์ระหว่างทำงาน](news_pic/p81707661850.jpg) เปิดอ่าน 6,412 ครั้ง ![ทายนิสัยจากกาแฟถ้วยโปรด ทายนิสัยจากกาแฟถ้วยโปรด](news_pic/p21943042008.jpg) เปิดอ่าน 6,413 ครั้ง ![สูตรเด็ด....ลดความอ้วน....พร้อมเมนู 7 วัน สูตรเด็ด....ลดความอ้วน....พร้อมเมนู 7 วัน](news_pic/p58921921420.jpg) เปิดอ่าน 6,412 ครั้ง ![ย้อนหลัง ..คำขวัญรณรงค์ในการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม WORLD ENVIRONMENT DAY ย้อนหลัง ..คำขวัญรณรงค์ในการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม WORLD ENVIRONMENT DAY](news_pic/p19498061753.jpg) เปิดอ่าน 6,558 ครั้ง ![How Long?HOW to? How Long?HOW to?](news_pic/p33319841940.jpg) เปิดอ่าน 6,414 ครั้ง ![ฮือฮา! รถใช้น้ำแทนน้ำมัน วิ่งได้ 56 กิโลเมตร/ลิตร ฮือฮา! รถใช้น้ำแทนน้ำมัน วิ่งได้ 56 กิโลเมตร/ลิตร](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,409 ครั้ง ![สมุนไพร.....ลดความดันโลหิตสูง สมุนไพร.....ลดความดันโลหิตสูง](news_pic/p92697060503.jpg) เปิดอ่าน 6,423 ครั้ง ![ฟังเพลงหวาน...ยามพักผ่อน...ให้ร้อนคลาย...>>> ฟังเพลงหวาน...ยามพักผ่อน...ให้ร้อนคลาย...>>>](news_pic/p92862751451.jpg) เปิดอ่าน 6,416 ครั้ง ![ช่วยกันๆๆๆๆๆเอาใจช่วยคุณครูทุกท่านครับ... ช่วยกันๆๆๆๆๆเอาใจช่วยคุณครูทุกท่านครับ...](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,419 ครั้ง
|
![เมนูอาหารไทยเพื่อสุขภาพ...... เมนูอาหารไทยเพื่อสุขภาพ......](news_pic/p39468221851.jpg)
เปิดอ่าน 6,441 ☕ คลิกอ่านเลย |
![ครูบ้านนอก ครูบ้านนอก](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,428 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เรื่องสั้นๆๆที่ขำๆๆๆ เรื่องสั้นๆๆที่ขำๆๆๆ](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,409 ☕ คลิกอ่านเลย | ![แนะวิธี...แก้เผ็ด แนะวิธี...แก้เผ็ด](news_pic/p14075131650.jpg)
เปิดอ่าน 6,466 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เรื่องของแกะดำ....55555 เรื่องของแกะดำ....55555](news_pic/p72326871514.jpg)
เปิดอ่าน 6,447 ☕ คลิกอ่านเลย | ![10 วิธี ดูแลฮาร์ดดิสก์ของคุณให้มีสุขภาพดี 10 วิธี ดูแลฮาร์ดดิสก์ของคุณให้มีสุขภาพดี](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,409 ☕ คลิกอ่านเลย | !["มุก"เม้นต์ยูนิเวิร์ส! เวเนฯย้ำแดนปั๊มนางงาม "มุก"เม้นต์ยูนิเวิร์ส! เวเนฯย้ำแดนปั๊มนางงาม](news_pic/p42359020432.jpg)
เปิดอ่าน 6,417 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ ![บิดาอีเลิร์นนิ่งไทย (Father of Thai E-learning) บิดาอีเลิร์นนิ่งไทย (Father of Thai E-learning)](news_pic/p11230991615.jpg)
เปิดอ่าน 21,920 ครั้ง | ![ทำไมต้องอ้วนเพราะเบียร์ ? ทำไมต้องอ้วนเพราะเบียร์ ?](news_pic/p96324010017.jpg)
เปิดอ่าน 12,223 ครั้ง | ![วัยทำงานนั่งนาน 8 ชั่วโมง เมินขยับ ไม่มีกิจกรรมทางกาย เสี่ยงอ้วนลงพุง วัยทำงานนั่งนาน 8 ชั่วโมง เมินขยับ ไม่มีกิจกรรมทางกาย เสี่ยงอ้วนลงพุง](news_pic/p19910380342.jpg)
เปิดอ่าน 2,738 ครั้ง | ![ตำแหน่ง "สิว" บอกสุขภาพ ตำแหน่ง "สิว" บอกสุขภาพ](news_pic/p72871080716.jpg)
เปิดอ่าน 16,363 ครั้ง | ![PSY - GANGNAM STYLE คลิปยอดฮิต "กังนัม สไตล์" PSY - GANGNAM STYLE คลิปยอดฮิต "กังนัม สไตล์"](news_pic/p47718640817.jpg)
เปิดอ่าน 10,026 ครั้ง |
|
|