การทับศัพท์ในภาษาไทย
ราชบัณฑิตยสถานได้ประกาศหลักการทับศัพท์ไว้อย่างเป็นทางการ ทั้งจากภาษาอังกฤษไปเป็นภาษาไทย ซึ่งเป็นการทับศัพท์แบบผสมทั้งถอดอักษรและถ่ายเสียง และจากภาษาไทยไปเป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นการถ่ายเสียงเท่านั้น
ในการทับศัพท์จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย อักษรโรมันหลายตัวสามารถถอดด้วยอักษรไทยแบบหนึ่งต่อหนึ่ง เช่น d=ด, r=ร, l=ล, f=ฟ เป็นต้น และสามารถแปลงกลับได้ตัวเดิม แต่ก็มีอักษรโรมันบางตัวที่สามารถอ่านได้หลายเสียงในภาษาอังกฤษ หรือไม่มีเสียงที่เหมือนกันในอักษรไทย ส่วนนี้จึงต้องใช้การถ่ายเสียงเข้าช่วย โดยเฉพาะกับอักษรที่เป็นสระ เช่น a อาจเทียบเท่ากับเสียง เออะ อะ อา เอ แอ ออ หรือทวิอักษร th ที่ออกเสียงเป็น /θ/, /ð/ ก็ต้องดูว่าต้นฉบับอ่านอย่างไรจึงจะสามารถทับศัพท์ได้ใกล้เคียงที่สุด ส่วนนี้จึงมักจะเป็นปัญหาอันเนื่องจากแต่ละคนอ่านไม่เหมือนกันหรืออ่านด้วยต่างสำเนียง ตัวอย่างเช่น tube ภาษาอังกฤษแบบอเมริกันอ่านว่า /tub/ จึงทับศัพท์ว่า ทูบ ส่วนภาษาอังกฤษแบบบริเตนอ่านว่า /tyub/ จึงทับศัพท์ว่า ทิวบ์ หรือในกรณีที่ยึดถือหลักการทับศัพท์ต่างกัน เช่น theta อาจทับศัพท์เป็น ทีตา, ธีตา, เธตา, ซีตา, เซตา ซึ่งเป็นการทับศัพท์ตามใจและไม่มีหลักที่แน่นอน อย่างไรก็ตาม คำทับศัพท์ภาษาอังกฤษบางคำก็ได้รับการบรรจุลงในพจนานุกรมภาษาไทย เพื่อกำหนดการสะกดคำในภาษาให้ตรงตามพจนานุกรมอย่างถาวร และถือว่าเป็นคำยืมในภาษาไทย
ส่วนการทับศัพท์ภาษาไทยไปเป็นภาษาอังกฤษ ถึงแม้อักษรไทยบางตัวจะสามารถแทนได้ด้วยอักษรโรมันแบบหนึ่งต่อหนึ่งได้เช่นกัน แต่ก็มีอักษรไทยจำนวนมากที่กำหนดให้แทนด้วยอักษรตัวเดียวกัน หรือต้องใช้อักษรโรมันมากกว่าหนึ่งตัวเข้ามาประกอบ เช่น ฐ-ฑ-ฒ-ถ-ท-ธ=th, ง=ng, สระเอือ=uea บางครั้งพยัญชนะต้นและพยัญชนะสะกดก็ใช้อักษรโรมันต่างกันด้วย เช่น บ ถ้าเป็นพยัญชนะต้นใช้ b ถ้าเป็นพยัญชนะสะกดใช้ p เมื่อแปลงอักษรไปทั้งหมดแล้วทำให้ไม่สามารถถอดกลับมาเป็นอักษรไทยอย่างเดิมได้ และอาจทำให้คำอ่านเพี้ยนไปบ้าง ตัวอย่างเช่น บางกอก ทับศัพท์ได้เป็น Bangkok แต่ชาวต่างประเทศอาจจะอ่านว่า แบงค็อก ซึ่งก็เป็นเพียงเสียงอ่านที่ใกล้เคียงเท่านั้น ไม่ใช่เสียงที่แท้จริง
การทับศัพท์ คือการดำเนินการแปลงข้อความจากระบบการเขียนหรือภาษาหนึ่งไปสู่อีกระบบหนึ่ง
อย่างมีหลักการ เพื่อให้สามารถเขียนคำในภาษาต่างประเทศด้วยภาษาและอักษรในภาษานั้น ๆ ได้สะดวก เช่น การทับศัพท์ภาษาอังกฤษซึ่งเขียนด้วยอักษรโรมัน มาเป็นอักษรไทยเพื่อใช้ในภาษาไทย หรือการทับศัพท์ภาษาไทย ไปเป็นอักษรโรมันเพื่อใช้ในภาษาอังกฤษ เป็นต้น ส่วนมากใช้กับวิสามานยนาม อาทิ ชื่อบุคคล สถานที่ หรือชื่อเฉพาะที่ไม่สามารถแปลความหมายเป็นภาษาอื่นได้โดยสะดวก
การเขียนคำทับศัพท์ภาษาต่างประเทศตามระบบของราชบัณฑิตยสถาน
การทับศัพท์ให้ถอดอักษรในภาษาเดิม พอควรแก่การแสดงที่มาของรูปศัพท์ และให้เขียนในรูปที่อ่านได้สะดวกในภาษาไทย การวางหลักเกณฑ์ ได้แยกกำหนดหลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาต่าง ๆ แต่ละภาษาไป คำทับศัพท์ที่ใช้กันมานานจนถือเป็นภาษาไทย และปรากฏใน พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน แล้ว ให้ใช้ต่อไปตามเดิม เช่น ช็อกโกเลต ช็อกโกแลต เชิ้ต ก๊าซ แก๊ส คำวิสามานยนามที่ใช้กันมานานแล้ว อาจใช้ต่อไปตามเดิม เช่น Victoria = วิกตอเรีย, Louis = หลุยส์ หรือ Cologne = โคโลญ เป็นต้น ศัพท์วิชาการซึ่งใช้เฉพาะกลุ่ม ไม่ใช่ศัพท์ทั่วไป อาจเพิ่มเติมหลักเกณฑ์ขึ้นตามความจำเป็น
ตัวอย่างคำทับศัพท์จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน
football = ฟุตบอล
cell = เซลล์
James Watt = เจมส์ วัตต์
pattern = แพตเทิร์น
Missouri = มิสซูรี
broccoli = บรอกโคลี
California = แคลิฟอร์เนีย
general = เจเนอรัล
sweater = สเวตเตอร์
booking = บุกกิง
Snoopy = สนูปปี
gnat = แนต
knight = ไนต์
psycho = ไซโค
pneumonia = นิวมอเนีย
Worcester = วูสเตอร์
Marble Arch = มาร์บะลาช
กงสุล
|
consul
|
กปิตัน
|
captain
|
ก๊อบปี้
|
copy
|
กอริลลา
|
gorilla
|
กอล์ฟ
|
golf
|
กัปตัน
|
captain
|
กราฟ
|
graph
|
การ์ตูน
|
cartoon
|
กิโล
|
kilo
|
กีตาร์
|
guitar
|
แก็ง
|
gang
|
แกโดลิเนียม
|
gadolinium
|
แก๊ป
|
cap
|
แกมมา
|
gamma
|
แกรนิต
|
granite
|
แกรไฟต์
|
graphite
|
แกลเลียม
|
gallium
|
แก็ส , ก๊าซ
|
gas
|
|
ค
|
คริสต์
|
christ
|
คริสต์มาส
|
christmas
|
คริสเตียน
|
christian
|
คลอรีน
|
chlorine
|
คลอโรฟอร์ม
|
chloroform
|
คลอโรฟิลล์
|
chlorophyll
|
คลัตช์
|
clutch
|
คลินิก
|
clinic
|
ควินิน
|
quinine
|
ค๊อกคัส
|
coccus
|
ค๊อกเทล
|
cocktail
|
คอเคซอยด์
|
caucasoid
|
คอนเดนเซอร์
|
condenser
|
คอนแวนต์
|
convent
|
คอนเสิร์ต
|
consert
|
คอมพิวเตอร์
|
computer
|
คอมมานโด
|
commando
|
คอมมิวนิสต์
|
communist
|
คอยล์
|
coil
|
คอร์ด
|
chord
|
คอสติกโซดา
|
caustic soda
|
คัทลียา
|
cattleya
|
คาร์บอน
|
carbon
|
คาร์บอนไดออกไซด์
|
carbon dioxide
|
คาร์บอนมอนอกไซด์
|
carbonmonoxide
|
คาร์บอเนต
|
carbonate
|
คาร์บอลิก
|
carbolic
|
คาร์บูเรเตอร์
|
carburator
|
คาร์โบรันดัม
|
carborundum
|
คาร์โบไฮเดรต
|
carbohydrate
|
คาราวาน
|
caravan
|
คูปอง
|
coupon
|
คูเรียม
|
curium
|
เค้ก
|
cake
|
เคเบิล
|
cable
|
Advertisement
![สุสานกะโหลกซุกตู้ สุสานกะโหลกซุกตู้](news_pic/p89875590651.jpg) เปิดอ่าน 6,427 ครั้ง ![หนึ่งเดียว.ไทยก็ติดอันดับ.. หนึ่งเดียว.ไทยก็ติดอันดับ..](news_pic/p45721312055.jpg) เปิดอ่าน 6,420 ครั้ง ![บ้านน่าอย่ บ้านน่าอย่](news_pic/p58540412116.jpg) เปิดอ่าน 6,419 ครั้ง ![10 อย่างอาหารอันตรายต่อสุขภาพ 10 อย่างอาหารอันตรายต่อสุขภาพ](news_pic/p23606631735.jpg) เปิดอ่าน 6,539 ครั้ง ![มหัศจรรย์...เหล็กไหล...ธาตุกายสิทธิ์ (ตอนที่ 3) เหล็กไหลธาตุกายสิทธิ์ มหัศจรรย์...เหล็กไหล...ธาตุกายสิทธิ์ (ตอนที่ 3) เหล็กไหลธาตุกายสิทธิ์](news_pic/p59089802250.jpg) เปิดอ่าน 6,625 ครั้ง ![สุโขทัย เตรียมเปิดสอบผู้บริหาร ภาค ข สุโขทัย เตรียมเปิดสอบผู้บริหาร ภาค ข](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,417 ครั้ง ![รู้ไว้ซะ รู้ไว้ซะ](news_pic/p77136641729.jpg) เปิดอ่าน 6,410 ครั้ง ![8 วิธี....กินบะหมี่เน้นสุขภาพ 8 วิธี....กินบะหมี่เน้นสุขภาพ](news_pic/p11529691718.jpg) เปิดอ่าน 6,419 ครั้ง ![ใครเสี่ยง....เป็นมะเร็งตับอ่อน ใครเสี่ยง....เป็นมะเร็งตับอ่อน](news_pic/p49318050647.jpg) เปิดอ่าน 6,426 ครั้ง ![อ่านหนังสือพิมพ์.....ทายนิสัยได้นะ อ่านหนังสือพิมพ์.....ทายนิสัยได้นะ](news_pic/p63381461225.jpg) เปิดอ่าน 6,412 ครั้ง ![เชื่อมั่นทีมสอบเงินกู้ ช.พ.ค.ชุดใหม่ เชื่อมั่นทีมสอบเงินกู้ ช.พ.ค.ชุดใหม่](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,415 ครั้ง ![อย่ามองข้ามของใกล้ตัว .....อุปกรณ์ป้องกันโจรชั้นดี อย่ามองข้ามของใกล้ตัว .....อุปกรณ์ป้องกันโจรชั้นดี](news_pic/p81135920606.jpg) เปิดอ่าน 6,422 ครั้ง ![ดวงอาทิตย์เข้าสู่โหมดสงบนิ่งที่สุดในรอบศตวรรษ ดวงอาทิตย์เข้าสู่โหมดสงบนิ่งที่สุดในรอบศตวรรษ](news_pic/p82827781736.jpg) เปิดอ่าน 6,413 ครั้ง ![คำขวัญ "วันต่อต้านยาเสพติดโลก " 26 มิถุนายน พร้อมความเป็นมา คำขวัญ "วันต่อต้านยาเสพติดโลก " 26 มิถุนายน พร้อมความเป็นมา](news_pic/p19346151807.jpg) เปิดอ่าน 6,453 ครั้ง ![...10 เรื่องดีดี... ...10 เรื่องดีดี...](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,429 ครั้ง ![ไว้หนวดต้องอ่าน...ไม่ไว้หนวดยิ่งต้องอ่าน ไว้หนวดต้องอ่าน...ไม่ไว้หนวดยิ่งต้องอ่าน](news_pic/p22816971542.jpg) เปิดอ่าน 6,591 ครั้ง
|
![รู้ไหม... ทำไมน้ำตกถึงสวย.... รู้ไหม... ทำไมน้ำตกถึงสวย....](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,431 ☕ คลิกอ่านเลย |
![7 วิธีให้ดูดี 7 วิธีให้ดูดี](news_pic/p54356221243.jpg)
เปิดอ่าน 6,407 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ทดสอบจิตใจ......สาวๆ ทดสอบจิตใจ......สาวๆ](news_pic/p39128831606.jpg)
เปิดอ่าน 6,439 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ภาษาอังกฤษกับเยาวชนไทย ภาษาอังกฤษกับเยาวชนไทย](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,433 ☕ คลิกอ่านเลย | ![The interesting English song today. It is good for spelling numbers. The interesting English song today. It is good for spelling numbers.](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,413 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เคล็ดลับ.... ต่อต้านริ้วรอย เคล็ดลับ.... ต่อต้านริ้วรอย](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,423 ☕ คลิกอ่านเลย | ![?อาหารคลายร้อน? หลากสรรพคุณเพื่อสุขภาพ ?อาหารคลายร้อน? หลากสรรพคุณเพื่อสุขภาพ](news_pic/p33439690857.jpg)
เปิดอ่าน 6,425 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ ![คลิปสาธิตวิธีแต่งหน้า แบบมุตตา-มุนินทร์ ในแรงเงา 2012 คลิปสาธิตวิธีแต่งหน้า แบบมุตตา-มุนินทร์ ในแรงเงา 2012](news_pic/p31943470738.jpg)
เปิดอ่าน 23,733 ครั้ง | ![วันข้าราชการพลเรือน 1 เมษายน วันข้าราชการพลเรือน 1 เมษายน](news_pic/p82737410541.jpg)
เปิดอ่าน 15,265 ครั้ง | ![การเรียนการสอนแบบ e-Learning การเรียนการสอนแบบ e-Learning](news_pic/p21523500847.jpg)
เปิดอ่าน 1,104 ครั้ง | ![ฮือฮา! รถใช้น้ำแทนน้ำมัน วิ่งได้ 56 กิโลเมตร/ลิตร ฮือฮา! รถใช้น้ำแทนน้ำมัน วิ่งได้ 56 กิโลเมตร/ลิตร](news_pic/p58243111132.jpg)
เปิดอ่าน 89,480 ครั้ง | ![แก๊งขโมยหมา ลักหมาไปขาย ออกอาละวาดที่จีน แก๊งขโมยหมา ลักหมาไปขาย ออกอาละวาดที่จีน](news_pic/p69557430515.jpg)
เปิดอ่าน 11,556 ครั้ง |
|
|