ขนุนยุคเก่าก่อนมีชื่อมากๆ คือฟ้าถล่มทองสุดใจ และจำปากรอบ จากสวนของคุณสมปอง ตวงทอง ตำบลบ้านพระ อำเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี ต่อมามีสายพันธุ์ขนุนจำนวนมากออกมาให้นักปลูกเลี้ยงได้พิสูจน์

จนถึงปัจจุบันขนุน 8 เดือน หรือ “ปีเดียวทะวาย” เป็นสายพันธุ์ที่น่าสนใจไม่น้อย ที่มาของสายพันธุ์นั้นเข้าใจว่า บรรพบุรุษมาจากมาเลเซีย เหมือนอย่างขนุนพันธุ์มาเลเซีย และทองประเสริฐ

ต้นเดิมได้จากการเพาะเมล็ด เพราะติดผลเร็วมากหลังปลูก บางครั้งพบว่า ขณะต้นพันธุ์ยังอยู่ในถุงดำก็ออกดอกติดผลแล้ว คนจึงเรียกชื่อขนุนพันธุ์นี้ว่า “8 เดือน” “ปีเดียวทะวาย” และ “ทองทวีโชค”

จุดเด่นของเขาก็อย่างที่แนะนำไปแล้วคือติดผลเร็วขณะที่ปลูกกิ่งทาบลงดินราวปีเดียวหากต้นสมบูรณ์ก็ไว้ผลผลิตได้

เคยทดลองนำเมล็ดของปีเดียวทะวายไปเพาะจากนั้นปลูกลงดินราว2 ปีก็มีผลผลิตแล้ว แต่ลักษณะเปลี่ยนไป ทางที่ดีทาบกิ่ง ติดตา และเสียบยอดดีที่สุด

ถึงแม้ปีเดียวทะวายให้ผลผลิตเร็วแต่เจ้าของอย่าใจร้อนขณะที่ต้นเล็กอยู่แล้วไว้ผลผลิตต้นอาจจะแกร็นหรือกิ่งที่ไว้ผลอาจจะแห้งตายได้ แต่หากรอไม่ได้ ควรไว้ผลแต่น้อย เมื่อเห็นผลดกๆควรซอยผลทิ้ง เรื่องนี้สำคัญมาก

แนวทางการทำให้ผลผลิตขนุนปีเดียวทะวายอร่อยนั้นทำได้ไม่ยาก

ตั้งแต่ออกดอกจนเก็บผลผลิตได้ขนุนใช้เวลาพัฒนาตรงนี้4เดือน

หากขนุนออกดอกต้นเดือนเมษายน ไปเก็บผลผลิตเดือนกรกฎาคม น้ำมากผลผลิตอาจจะไม่อร่อยนัก

ควรปล่อยให้ขนุนปีเดียวทะวายออกดอกเดือนสิงหาคม-กันยายนไป เก็บผลผลิตเดือนธันวาคม-มกราคม สภาพพื้นดินที่แห้งส่งผลให้เนื้อขนุนปีเดียวสีสวย เนื้อแห้ง กรอบ มีกลิ่นหอม

ขนุนมีผลผลิตช่วงฝน ทำให้ไม่ต้องดูแลเรื่องน้ำมาก

โดยทั่วไปแล้วเมื่อเก็บผลผลิตเจ้าของควรใส่ปุ๋ยคอกให้ หากต้นโทรม อาจจะใส่ปุ๋ยสูตร 25-7-7 เพื่อบำรุงต้น ส่วนการเร่งดอกและเพิ่มความหวาน ไม่มีความจำเป็นแต่อย่างใด

พื้นที่ปลูกขนุนปีเดียวทะวายโดยเฉพาะปลูกรอบบ้านไม่มีกฎตายตัว ผู้ปลูกบางราย ปลูกหน้าบ้านมีที่ราว 1 ตารางเมตร ก็มีผลผลิตขนุนไว้กินในครัวเรือนแล้ว

ผู้ปลูกบางคนที่ดินต่ำเขาใช้รองส้วมต่อกัน2 อัน จากนั้นนำวัสดุปลูกใส่เข้าไป ก็ประสบความสำเร็จในการปลูกขนุนปีเดียว

ขนุนสายพันธุ์อื่นสามารถปลูกแบบขนุนปีเดียวทะวายได้แต่หากเป็นไม้ผลสามัญประจำบ้านขนุนปีเดียวเหมาะสมที่สุดช่วงแล้งๆเนื้อขนุนสีส้มสวย กลิ่นหอมไกลเมื่อสุก

เมื่อพบว่าขนุนมีกลิ่นขณะที่ผลยังแข็งอยู่เจ้าของปอกกินได้ โดยไม่ต้องให้ผลนิ่ม
ปอกขณะที่ผลแข็งแต่มีกลิ่นหอมจะได้เนื้อขนุนที่กรอบ มีรสหวานอมเปรี้ยวนิดๆ สุภาพสตรีชอบ 

ขอบคุณที่มาจาก มติชนออนไลน์