Advertisement
"รู้จักตนเอง"
..........การรู้ตนเอง หมายถึงอะไร? จะตอบได้อย่างง่ายๆคือการ "รู้" ถึงตัวตนของเรา และเข้าใจทุกสิ่งที่ตัวเราเป็น รวมไปถึงการควบคุมตัวเราอย่างมีประสิทธิภาพ
"แต่เราก็รู้ตัวเองอยู่แล้วนี่!!!" หลายคนอาจคิดเช่นนี้
..........ฉะนั้นลองพิจารณาคำถามเหล่านี้กัน
- ท่านสามารถอธิบายสาเหตุแห่งพฤติกรรมในตัวท่านได้หมดไหม?
- ท่านสามารถอธิบายสาเหตุแห่งอารมณ์ในตัวท่านได้หมดไหม?
- ท่านสามารถอธิบายสาเหตุแห่งความคิดอ่าน ทัศนคติ และแนวทางการมองโลกในตัวท่านได้หมดไหม?
- ท่านสามารถอธิบายหลักคุณธรรมจริยธรรมที่ท่านมีได้หมดไหม?
..........นี่เป็นเพียงคำถามพื้นๆ ที่จะตรวจดูว่าท่านรู้จักตนเองมากน้อยแค่ไหน และหลายๆคนก็ไม่สามารถตอบคำถามเหล่านี้ได้หมด
..........การเข้าถึง และรู้จักตัวตนของตนเอง มีอยู่ด้วยกันสองทางใหญ่ๆ คือทางรูปธรรม คือทางกาย สัมผัส และอีกทางหนึ่งคือทางนามธรรม คือทางจิต วิญญาณ ความรู้สึก
..........ทางรูปธรรมเราสามารถเข้าถึงได้ง่าย เพราะจับต้องได้เป็นชิ้นอัน เรารู้ว่าเราหน้าตาเป็นเช่นไร เมื่อเรามองดูรูปภาพเราสามารถระบุได้ว่านี่เป็นรูปของเรา เมื่อได้ยินเสียงสามารถระบุได้ว่าเป็นเสียงเรา เมื่อสัมผัสสามารถระบุได้ว่านี่เป็นกายเรา เพราะมนุษย์รับรู้รูปกายได้รวดเร็ว และนั่นเป็นการรู้จักตัวเองขั้นพื้นฐานที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้อย่างรวดเร็ว (ตั้งแต่จำความได้ก็สามารถระบุความเป็นตัวเราได้แล้ว)
..........ทว่ายังมีอีกทางที่เข้าถึงได้ไม่ครบถ้วนนัก นั่นคือนามธรรม
..........ดั่งที่นักจิตวิทยาท่านหนึ่งเคยพูดไว้ว่า จิตใจคนเราเปรียบเสมือนภูเขาน้ำแข็งที่ลอยน้ำอยู่ เราเห็นแต่เพียงส่วนที่โผล่พ้นน้ำ มันอาจดูมหึมา แต่มันก็เป็นเพียงส่วนน้อยเมื่อเทียบกับส่วนที่จมอยู่ใต้ผิวน้ำ และส่วนนั้นก็ไม่ง่ายนักที่เราจะทำความเข้าใจ (แต่ก็ไม่ยากเกินไปที่จะดำลงไปสำรวจมัน)
..........ทุกๆความคิดอ่าน อากัปกริยา ทัศนคติ อารมณ์ที่เกิดในจิตใจเรา ล้วนแล้วแต่เป็นนามธรรมอันเข้าถึงได้ด้วยการตระหนักระลึกรู้ โดยประสาทสัมผัสทางกายไม่อาจช่วยได้ เราไม่สามารถเข้าถึงอารมณ์หนึ่งๆได้ด้วยการสัมผัส แต่การสัมผัสสามารถก่อให้เกิดอารมณ์หนึ่งๆได้ (เช่นการลูบผ้ากำมะหยี่อาจให้ความรู้สึกสบาย เกิดอารมณ์ในแง่บวก) ฉะนั้นจึงต้องเตือนตนเสมอว่า ความสอดคล้องระหว่างกาย(รูปธรรม) และจิต(นามธรรม) เป็นสิ่งที่เกิดอย่างสอดคล้องกัน แต่ไม่ใช่วิธีการเข้าถึง (เพราะมีหลายคนที่หลงอยู่ในวังวนนี้ และคิดว่าการรับรู้ทางประสาทสัมผัสจะนำไปสู่ความเข้าถึงตัวตนทางจิตวิญญาณ)
..........หนทางเดียวที่เราจะเข้าถึงนามธรรมในตัวตนเราได้คือต้องอาศัยนามธรรมในตัวตนเราเอง (อ่านแล้วก็ชวนงงนัก) เพราะจิตใจมนุษย์ไม่ใช่สิ่งที่เรียบง่าย แต่มันมีหลายมิติ ซับซ้อน กว้างขวางไร้ขอบเขต และเข้าถึงได้ยาก ฉะนั้นการที่เราจะ "ออกสำรวจ" ตัวเราเอง ก็ต้องใช้ทรัพยากรภายใน คือจิตใจเราเอง
..........และรูปแบบของจิตใจก็มีความละเอียด-หยาบ มากน้อยกับไป โดยสามารถแบ่งออกเป็นสามกลุ่มง่ายๆ ตามความละเอียดคือ อารมณ์ เหตุผล และความเหมาะสม
..........อารมณ์คือกลุ่มนามธรรมในจิตใจที่มีความละเอียดน้อยที่สุด กระทั่งอารมณ์ที่มีความละเอียดอ่อนมากที่สุดก็ยังหยาบกว่าเหตุผล แต่อารมณ์กลับมีอิทธิพลกับมนุษย์มากกว่าสิ่งอื่นใดทั้งปวง เปรียบง่ายๆให้อารมณ์เป็น หิน เมื่อหินกระทบกายเรา เราสามารถรู้สึกถึงมันได้อย่างรวดเร็ว (ยิ่งมันมาเร็วเท่าไหร่ก็ยิ่งรู้สึกรุนแรงเท่านั้น เหมือนหินที่ถูกขว้าง ยิ่งแรงก็ยิ่งเจ็บ) และอารมณ์เองก็เป็นตัวการที่ทำให้เกิดเรื่องราวต่างๆมากมายนักทั้งดี-ร้าย เพราะอารมณ์นั่นเองที่เป็นตัวขับดันให้กายเรา "กระทำ" การใดๆลงไปในโลกแห่งรูปธรรม
..........การเข้าถึงอารมณ์อันเกิดแก่ตัวเราจึงเป็นจุดเริ่มต้นแรกสุดในการจะเข้าถึงตัวตนของเราเอง
..........แล้วจะอาศัยอะไรล่ะ?
..........ก็เหตุผลน่ะสิ
..........เพราะทุกสิ่งทุกอย่างเกิดแต่เหตุกับผล อารมณ์ก็เช่นกัน ทุกๆอารมณ์ที่เกิดมาในจิตใจย่อมต้องมีเหตุอันจูงใจให้เกิดขึ้น เรารักใคร ก็เพราะเขาดีกับเรา เพราะถูกจริตเรา เราเกลียดใครเพราะเขาร้ายกับเรา เพราะเขาไม่ถูกจริตเรา ทุกอารมณ์มีเหตุอันก่อให้เกิดเสมอ ฉะนั้นการไตร่ตรองด้วยเหตุและผลในบ่อเกิดแห่งอารมณ์นั้นจึงเป็นการเข้าถึงตัวตนในชั้นแรก
..........การเข้าถึงทุกอารมณ์ในตัวเราจึงเป็นหลักพื้นฐานที่สุด ที่จะสามารถตอบทุกคำถามอันเกิดแก่จิตใจเราได้ และผู้ที่สามารถตอบ สามารถหาเหตุอันเกิดแก่อารมณ์ได้ครบถ้วน ก็คือผู้ที่เข้าถึงตนเองในขั้นแรกสุด
..........ทว่าการหาเหตุแห่งอารมณ์ได้ก็เป็นเพียงการรู้ถึงที่มาเท่านั้น เป็นเพียงการรู้จักตนเองโดยปราศจากการควบคุม เป็นเพียงการระลึกรู้ถ่ายเดียว เช่น เราโกรธ เรารู้ว่าโกรธเพราะอะไร ก็เพียงเท่านี้ แต่ความโกรธขึ้งนั้นก็ยังดำรงอยู่ เพราะเหตุและผลไม่สามารถ "แก้ไข" อะไรได้ มันทำได้แต่เพียง "ตอบปัญหา" และ หาเหตุให้เราเท่านั้น
..........ฉะนั้นการรู้จักอารมณ์ของตนเองก็เป็นเพียงการรู้จักตนเองอย่างผิวเผินเช่นกัน เพราะเมื่อเรารู้แล้ว แต่ก็ยังไม่สามารถเปลี่ยนแปลง หรือควบคุมมันได้ นั่นเรียกว่าเราเข้าถึงตัวเองได้ละหรือ? ต่างอะไรกับการที่เรารู้จักก้อนหินสักก้อน หรือตั๊กแตนสักตัว เราไม่สามารถควบคุมอะไรมันได้ ก็เหมือนกับการปล่อยให้รูปธรรมคือกาย กระทำการใดๆตามแต่นามธรรมที่หยาบที่สุดคืออารมณ์ สั่งการ โดยที่เรารับรู้แต่เพียงสาเหตุอันก่อให้เกิดอารมณ์เท่านั้น
..........แล้วเราจะควบคุมมันได้อย่างไร?
..........ก็อาศัยนามธรรมที่ละเอียดที่สุด คือความเหมาะสมนั่นอย่างไรเล่า!
..........ความเหมาะสม กาละเทศะ มารยาท จริยธรรม คุณธรรม ศีลธรรม มนุษยธรรม ฯลฯ สุดแล้วแต่จะเรียกเช่นไรก็มีความหมายเดียวกันทั้งสิ้น คือรูปแบบจิตใจที่มีความละเอียดอ่อนมากที่สุด และเป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องเข้าถึงมากที่สุด เพราะสิ่งนี่เองที่จะเป็นตัวคัดกรองและควบคุมอารมณ์ โดยอาศัยข้อมูลจากเหตุผลที่เรามี
..........เปรียบง่ายๆคือ หากเราเกิดอารมณ์อยากทานกล้วยแขกสักถุงทั้งๆที่เจ็บคอ อารมณ์อยากจะถูกหาที่มาโดยเหตุและผล อาจจะเป็นว่าเพื่อนที่นั่งข้างๆพูดถึงร้านกล้วยแขกอร่อย หรืออาจจะเดินผ่านร้านกล้วยแขกและได้กลิ่นน้ำมันทอดอันแสนหอม นั่นคือเหตุผลสามารถหาคำตอบถึงที่มาของอารมณ์ "อยาก" นั้นได้แล้ว และสุดท้ายก็เป็นหน้าที่ของความเหมาะสมที่จะคัดกรองว่าอารมณ์นั้นๆที่เกิดขึ้นเหมาะสมหรือไม่ กรณีนี้ตอบได้ว่าไม่ เพราะทั้งๆที่เจ็บคอแต่ยังทานกล้วยแขกเข้าไปสักถุงก็คงไม่เป็นการดีแน่ (อาจจะไอค่อกแค่กจนเกิดอารมณ์อยากทานยาแก้ไอเพิ่มขึ้นอีกก็เป็นได้) ฉะนั้นแล้วผลสรุปออกมาว่าอารมณ์อยากกล้วยแขกในครั้งนี้ก็เป็นอันตกไป ไม่สามารถทำให้สัมฤทธิ์ผลได้
..........ทุกอารมณ์อันเกิดแก่ตัวเราก็ใช้ระบบนี้ด้วยกันทั้งนั้น หากแต่ยากง่ายต่างกันไป ฉะนั้นการจะเข้าถึงตนเองก็จะต้องรู้จักทั้งสามประการนั้นอย่างถี่ถ้วน
วันที่ 30 ม.ค. 2552
Advertisement
![รับสมัครครูอัตราจ้างชั่วคราว โรงเรียนวัดหุบรัก(ไพรประชาอุปถัมภ์) จังหวัด นครปฐม รับสมัครครูอัตราจ้างชั่วคราว โรงเรียนวัดหุบรัก(ไพรประชาอุปถัมภ์) จังหวัด นครปฐม](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,526 ครั้ง ![ใครไม่อยากเอวหาย....รีบอ่านเร็ว ใครไม่อยากเอวหาย....รีบอ่านเร็ว](news_pic/p97525431245.jpg) เปิดอ่าน 6,428 ครั้ง ![10 นวัตกรรมออกแบบ แปลกใหม่-ไฮเทคแห่งปี"52 10 นวัตกรรมออกแบบ แปลกใหม่-ไฮเทคแห่งปี"52](news_pic/p56663120454.jpg) เปิดอ่าน 6,424 ครั้ง ![.แม่ คือ....ผู้หญิงคนนั้นที่ฉันอยากกอดตลอดไป .แม่ คือ....ผู้หญิงคนนั้นที่ฉันอยากกอดตลอดไป](news_pic/p14725090020.jpg) เปิดอ่าน 6,445 ครั้ง ![ผักผลไม้ปลอดสารพิษ ผลิต"สารต้านอนุมูลอิสระ"สูง ผักผลไม้ปลอดสารพิษ ผลิต"สารต้านอนุมูลอิสระ"สูง](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,418 ครั้ง ![เครื่องประดับหินสี .....ของขวัญชิ้นพิเศษ.....สำหรับคนพิเศษ เครื่องประดับหินสี .....ของขวัญชิ้นพิเศษ.....สำหรับคนพิเศษ](news_pic/p37762301531.jpg) เปิดอ่าน 6,410 ครั้ง ![เรื่องจริงจากธรรมบท....บุพเพสันนิวาส (ฟังเพลงบุพเพสันนิวาส) เรื่องจริงจากธรรมบท....บุพเพสันนิวาส (ฟังเพลงบุพเพสันนิวาส)](news_pic/p53560210746.jpg) เปิดอ่าน 6,412 ครั้ง ![วิตามิน Q?วิตามินที่ไม่ใช่วิตามิน วิตามิน Q?วิตามินที่ไม่ใช่วิตามิน](news_pic/p28682232149.jpg) เปิดอ่าน 6,428 ครั้ง ![เพลงภาษาอังกฤษช่วยให้นักเรียนได้เรียนรู้ไวยากรณ์ได้อย่างไร เพลงภาษาอังกฤษช่วยให้นักเรียนได้เรียนรู้ไวยากรณ์ได้อย่างไร](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,535 ครั้ง ![สุดยอดภาพที่สวยที่สุด.....จาก National Geographics สุดยอดภาพที่สวยที่สุด.....จาก National Geographics](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,423 ครั้ง ![ยอดคำสอน....หลวงปู่ชา สุภทฺโท.... ยอดคำสอน....หลวงปู่ชา สุภทฺโท....](news_pic/arrow.jpg) เปิดอ่าน 6,438 ครั้ง ![ภาพสวย สายฝน ภาพสวย สายฝน](news_pic/p56769520013.jpg) เปิดอ่าน 6,444 ครั้ง ![กำเนิดปากกา กำเนิดปากกา](news_pic/p61827401421.jpg) เปิดอ่าน 6,479 ครั้ง ![เสริมพลังจิต สร้างกุศล วันมงคล คือวันนี้....วันพระ ครับ เสริมพลังจิต สร้างกุศล วันมงคล คือวันนี้....วันพระ ครับ](news_pic/p71924000719.jpg) เปิดอ่าน 6,417 ครั้ง ![เบื้องหลังของผู้หญิงสวย มันเป็นอย่างนี้นี่เอง !? [[ กระทู้นี้ติดเรทสุดๆ เด็กอายุต่ำกว่า30ไม่ควรเข้า! เบื้องหลังของผู้หญิงสวย มันเป็นอย่างนี้นี่เอง !? [[ กระทู้นี้ติดเรทสุดๆ เด็กอายุต่ำกว่า30ไม่ควรเข้า!](news_pic/p85941800453.jpg) เปิดอ่าน 6,428 ครั้ง ![รู้ไว้ใช่ว่า.....กุมารทอง รู้ไว้ใช่ว่า.....กุมารทอง](news_pic/p52474542051.jpg) เปิดอ่าน 6,474 ครั้ง
|
![4 วิธีมองหารักจริง 4 วิธีมองหารักจริง](news_pic/p85849890912.jpg)
เปิดอ่าน 6,408 ☕ คลิกอ่านเลย |
![เรียนภาษาอังกฤษสนุกๆออนไลน์กับ ELDC Toons เรียนภาษาอังกฤษสนุกๆออนไลน์กับ ELDC Toons](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,441 ☕ คลิกอ่านเลย | ![เผยแพร่ผลงานนางกานต์รวี วงศ์สุริฉาย เผยแพร่ผลงานนางกานต์รวี วงศ์สุริฉาย](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,414 ☕ คลิกอ่านเลย | ![art photographs art photographs](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,432 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ส ว ย ด้ ว ย ....ไ ข่ ไ ก่ ส ว ย ด้ ว ย ....ไ ข่ ไ ก่](news_pic/p10323850618.jpg)
เปิดอ่าน 6,417 ☕ คลิกอ่านเลย | ![ขับขี่เกียร์ออโต้ยังไงให้ปลอดภัย ขับขี่เกียร์ออโต้ยังไงให้ปลอดภัย](news_pic/p34791861442.jpg)
เปิดอ่าน 6,414 ☕ คลิกอ่านเลย | ![....เชื่อหรือไม่...!!!..แมวมีปีก ที่บินไม่ได้... ....เชื่อหรือไม่...!!!..แมวมีปีก ที่บินไม่ได้...](news_pic/arrow.jpg)
เปิดอ่าน 6,473 ☕ คลิกอ่านเลย |
|
≡ เรื่องน่าอ่าน/สาระน่ารู้ ≡ ![Powerpoint บรรยายพิเศษ ดร.ชัยพฤษ์ เสรีรักษ์ ปลัดศธ. ในโครงการพัฒนาผู้บริหารสำนักงานศึกษาธิการภาค และสำนักงานศึกษาธิการจังหวัด Powerpoint บรรยายพิเศษ ดร.ชัยพฤษ์ เสรีรักษ์ ปลัดศธ. ในโครงการพัฒนาผู้บริหารสำนักงานศึกษาธิการภาค และสำนักงานศึกษาธิการจังหวัด](news_pic/p22331650816.jpg)
เปิดอ่าน 10,754 ครั้ง | ![สมองได้อะไรจากการออกกำลังกายบ้าง? สมองได้อะไรจากการออกกำลังกายบ้าง?](news_pic/p46363001156.jpg)
เปิดอ่าน 11,966 ครั้ง | ![ฟีฟ่า จับมือ กูเกิล เปิดเว็บเอาใจคอบอล ฟีฟ่า จับมือ กูเกิล เปิดเว็บเอาใจคอบอล](news_pic/p88818111007.jpg)
เปิดอ่าน 8,554 ครั้ง | ![ส่อง 10 เทรนด์เทคโนโลยีด้านเฮลท์แคร์ ปี 2023 ส่อง 10 เทรนด์เทคโนโลยีด้านเฮลท์แคร์ ปี 2023](news_pic/p60939800233.jpg)
เปิดอ่าน 1,550 ครั้ง | ![อหิวาตกโรค (Cholera) อหิวาตกโรค (Cholera)](news_pic/p30600712357.jpg)
เปิดอ่าน 18,546 ครั้ง |
|
|