เมื่อเดินทางไปยังอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ระหว่างทางจะพบกับตลาดขายสินค้าประเภทพืชผักนานาชนิด ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะเป็นพืชผักที่เพาะปลูกกันในพื้นที่ของชาวไทยภูเขา หนึ่งในนั้นที่ดูจะได้รับความนิยมซื้อจากผู้บริโภคมากพอควรคือ หอมญี่ปุ่น

หอมญี่ปุ่น ลำต้นจริงจะมีลักษณะเป็นแผ่นอยู่ระหว่างรากและใบ ใบมีลักษณะเป็นหลอดยาว คล้ายใบหอมขนาดใหญ่ มีจำนวน 6-7 ใบต่อต้น โดยใบนอกจำนวน 4 ใบ จะเป็นใบแก่ ใบอ่อนจะอยู่ด้านในจำนวน 2-3 ใบ ลำต้นเทียม คือ ส่วนของกาบใบทำหน้าที่สะสมอาหารเป็นส่วนที่นำมาบริโภคซึ่งจะขยายตัวตามยาว โดยทั่วไปลำต้นเทียมสูง 25-75 ซม. เส้นผ่าศูนย์กลาง 3-7 ซม. ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด และการแยกกอ

ดินที่เหมาะสมกับหอมญี่ปุ่น เป็นดินร่วนซุย หรือร่วนปนทราย หน้าดินลึก ระบายน้ำได้ดี และมีอินทรีย์วัตถุสูง ไม่สามารถเจริญได้ดีในดินที่เป็นกรดจัด pH ที่เหมาะสมคือ 0.6-6.8 ในดินที่มี pH ต่ำ ควรใส่ปูนขาวปรับสภาพดิน ต้นหอมปกติจะไม่ลงหัว แต่ในกรณีที่มีช่วงแสงยาวกว่า 12 ชั่วโมงต่อวัน และมีอุณหภูมิสูงกว่า 20 ๐C หัวจะเจริญแต่จะมีขนาดเล็กไม่เกิน 10 ซม. และเมื่อผ่านอุณหภูมิต่ำกว่า 13 ๐C และช่วงแสงสั้น พืชจะแทงช่อดอก ส่วนในเขตร้อนดอกจะไม่เจริญ สภาพแปลงปลูกควรได้รับแสงอย่างเต็มที่

ส่วนที่นำมาบริโภคคือลำต้นเทียมที่มีลักษณะกลมยาวสีขาว จะประกอบด้วยน้ำตาล และโปรตีนสูง การเตรียมแปลงเพาะกล้า ในฤดูฝนควรอยู่ภายใต้หลังคาพลาสติก สำหรับ ฤดูร้อน/หนาวใช้อุโมงค์ตาข่าย ทำแปลงกว้าง 1 เมตร รองพื้นปูนขาว ปริมาณ 30 กรัม/ตร.ม. ปุ๋ยคอก ประเภทมูลไก่แต่ไม่ควรใช้มูลไก่อัดเม็ด ปริมาณ 1 กก./ตร.ม. คลุกให้ทั่วแปลง แล้วรดน้ำให้ชุ่ม

บ่มเมล็ด โดยการแช่เมล็ดในน้ำผสมยากันรา นาน 15 นาที ผึ่งเมล็ดไว้ประมาณ 30 นาที แล้วห่อด้วยผ้าไว้ 1 คืน นำเมล็ดที่บ่มแล้ว หยอดในแปลงเพาะกล้า ขีดร่องขวางแปลงลึก

1 ซม. ห่าง 10 ซม. หยอดเมล็ดที่บ่มแล้วห่างกัน 1 ซม. กลบดินบาง ๆ แล้วคลุมด้วยฟางรดน้ำวันละ 1 ครั้ง เมื่อมีอายุได้ 2 เดือน จึงย้ายปลูก หรือสังเกตเส้นผ่าศูนย์กลางของลำต้นเทียมประมาณ 8 มิลลิเมตร (ลำต้นเท่ากับดินสอ) กล้าสำหรับย้ายปลูกตัดปลายให้สูงกว่ายอด 2 ซม. ตัดรากเหลือ 1 ซม. แช่รากในน้ำผสม ไดเทนเอ็ม 45 นาน 10 นาที ก่อนย้ายปลูก

แปลงปลูกขุดพลิกดินตากแดดอย่างน้อย 14 วัน เพื่อฆ่าเชื้อในดิน กำจัดวัชพืช หากสภาพดินเป็นกรด ควรใส่ปูนขาว อัตรา 100-200 กก./ไร่หลังจากเตรียมแปลงปลูกเรียบร้อยแล้ว ก่อนปลูกควรรดน้ำให้แปลงมีความชุ่มชื่น แล้วทำการปลูก โดยขุดร่องลึก 30 ซม. ห่างกัน 80 ซม. เลือกต้นกล้าที่มีขนาดเท่ากันปลูกก่อนในแปลงเดียวกัน กลบดินรดน้ำให้ทั่วแปลง

เก็บเกี่ยวเมื่ออายุได้ 60-80 วัน หัวมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 7-8 ซม. เลือกหัวที่มีทรงกลม ไม่มีรอยแตก หรือรอยแผล ตัดใบออกให้เหลือก้านใบไม่เกิน 3 ซม. ล้างให้สะอาด แล้วผึ่งให้แห้ง

เฝ้าระวังโรคในช่วงระยะกล้า 0-60 วัน มักเกิดโรคโคนเน่า, โรครากปม, ระยะปลูก-ปลูกซ่อม 60-70 วัน โรคที่จะเข้าทำลายประกอบด้วยโรคโคนเน่า, โรคราสนิม, โรครากปม, โรคใบจุดสีม่วง, เพลี้ยไฟ ระยะพูนโคนครั้งที่ 1 หลังการปลูก 80-90 วัน มักเกิดโรคราสนิม, โรครากปม, โรคใบจุดสีม่วง, เพลี้ยไฟ ระยะพูนโคนครั้งที่ 2 100-120 วัน โรคราสนิม, โรครากปม, โรคใบจุดสีม่วง, เพลี้ยไฟ จนถึงระยะเก็บเกี่ยว ภายหลังปลูก 130-150 วัน

ส่วนที่นำมาบริโภคของหอมญี่ปุ่น คือลำต้นเทียมที่มีลักษณะกลมยาวสีขาว จะประกอบด้วยน้ำตาล และโปรตีนสูง สารกระตุ้นต่อมน้ำตา มีรสหวาน ป้องกันหลอดเลือดหัวใจตีบ ลดคอเลสเตอรอล ความดันโลหิต มีโพแทสเซียมช่วยในการขับปัสสาวะ ขับกรดยูริค

ขอบคุณที่มาจาก หนังสือพิมพ์เดลินิวส์